Nghệ thuật băm thịt gà (Ngô Tất Tố)

Tác giả Ngô Tất Tố

1. Tiểu sử

- Ngô Tất Tố (1893 – 1954), quê ở làng Lộc Hà, huyện Từ Sơn, Bắc Ninh (nay thuộc Đông Anh, ngoại thành Hà Nội).

- Ông xuất thân là một nhà nho gốc nông dân, là một học giả với nhiều công trình triết học và văn học cổ có giá trị; một nhà báo nổi tiếng với nhiều bài mang khuynh hướng dân chủ tiến bộ và giàu tính chiến đấu; một nhà văn hiện thực xuất sắc chuyên viết về nông thôn trước cách mạng.

- Sau cách mạng nhà văn tận tuỵ trong công tác tuyên truyền văn nghệ phục vụ kháng chiến chống Pháp, ông đã hy sinh trên đường công tác ở sau lưng địch. 

2. Sự nghiệp văn học

a. Tác phẩm chính

Ông để lại nhiều tác phẩm có giá trị thuộc nhiều thể loại tiêu biểu như:

- Các tiểu thuyết: Tắt đèn (1939), Lều chõng (1940) ...

- Các phóng sự: Tập án cái đình (1939); Việc làng (1940) ...

→ Trong đó, Tắt đèn là tác phẩm tiêu biểu nhất của Ngô Tất Tố.

b. Phong cách nghệ thuật

- Là nhà văn hiện thực xuất sắc chuyên viết về đề tài nông dân và nông thôn trước Cách mạng. Ông được mệnh danh là nhà văn của nông thôn, của người nông dân lao động Việt Nam.

- Ngòi bút hướng tới khám phá và phát hiện ở nhân dân lao động những đức tính tốt đẹp.

c. Giải thưởng

Với những đóng góp lớn lao của bản thân cho nền văn học nghệ thuật nước nhà, Ngô Tất Tố đã được Nhà nước truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn hoá nghệ thuật đợt 1 năm 1996.

Sơ đồ tư duy Tác giả Ngô Tất Tố

Tác giả Nghệ thuật băm thịt gà - Ngô Tất Tố

• I. Tiểu sử
  • 1. Thông tin chung:
    • Tên khai sinh: Ngô Tất Tố
    • Năm sinh - năm mất: 1893 - 1954
    • Quê quán: Làng Canh Hoạch, xã Hoàng Trù, huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình
  • 2. Tiểu sử & Hoàn cảnh gia đình:
    • Gia đình nhà giáo, truyền thống Nho học.
    • Tuổi thơ và quá trình học tập.
    • Hoàn cảnh xã hội ảnh hưởng đến con người và sáng tác.
• II. Sự nghiệp sáng tác
  • 1. Giai đoạn trước Cách mạng (1918 - 1945):
    • Tác phẩm tiêu biểu: Nghệ thuật băm thịt gà (1935), Đứt dây đàn (1939),...
    • Phong cách sáng tác: Hiện thực phê phán, châm biếm sâu sắc.
    • Chủ đề chính: Vạch trần sự mục ruỗng của xã hội phong kiến, nỗi khổ của người nông dân.
  • 2. Giai đoạn sau Cách mạng (1945 - 1954):
    • Tham gia công tác văn hóa, tuyên truyền cách mạng.
    • Tác phẩm: Viết về cuộc sống mới, con người mới.
    • Phong cách: Gắn bó với thực tiễn, phục vụ nhân dân.
• III. Nghệ thuật băm thịt gà - Tác phẩm tiêu biểu
  • 1. Nội dung chính:
    • Phê phán xã hội thực dân phong kiến thối nát.
    • Vạch trần sự giả dối, đạo đức giả của giới thượng lưu.
    • Thể hiện sự khinh bỉ, căm ghét đối với những kẻ cơ hội, vô lương tâm.
  • 2. Nghệ thuật:
    • Sử dụng ngôn ngữ châm biếm, mỉa mai, trào phúng.
    • Xây dựng nhân vật điển hình, có tính khái quát cao.
    • Kết cấu truyện độc đáo, bất ngờ.
    • Điểm đặc sắc: Nghệ thuật "băm thịt gà" - cách kể chuyện gián tiếp, thông qua lời kể của người khác.
• IV. Giá trị tư tưởng và nghệ thuật
  • 1. Giá trị tư tưởng:
    • Góp phần thức tỉnh lương tri, kêu gọi đấu tranh cho công lý.
    • Phản ánh chân thực cuộc sống xã hội đương thời.
  • 2. Giá trị nghệ thuật:
    • Là một trong những tác phẩm xuất sắc của văn học hiện thực Việt Nam.
    • Góp phần phát triển nghệ thuật truyện ngắn, tiểu thuyết.

Đánh giá chung: Ngô Tất Tố là một nhà văn lớn của văn học Việt Nam hiện đại, có đóng góp quan trọng vào việc xây dựng và phát triển nền văn học dân tộc.

Tác phẩm Nghệ thuật băm thịt gà

Thuộc chương IV của phóng sự Việc làng. Trong đoạn trích, nhà văn đã dùng lối ghi chép tại chỗ để tái hiện một cách khách quan và sinh động cảnh “chứa hàng xóm” ở thôn quê, trong đó nổi bật là việc nhân vật mõ làng băm thịt gà

Sơ đồ tư duy Tác phẩm Nghệ thuật băm thịt gà

Tác phẩm Nghệ thuật băm thịt gà (Ngô Tất Tố)

• I. Tóm tắt tác phẩm
  • Kể về lão Hạc, một người nông dân nghèo khổ, hiền lành, sống lương thiện nhưng cuối cùng phải tìm đến cái chết để bảo toàn nhân phẩm.
  • Tập trung vào bi kịch của người nông dân mất đất, bị đẩy đến bước đường cùng trong xã hội thực dân nửa phong kiến.
• II. Giá trị nội dung
  • 1. Bi kịch của người nông dân nghèo khổ:
    • Mất đất, mất kế sinh nhai.
    • Bị bóc lột, áp bức bởi địa chủ và xã hội thực dân.
    • Sống trong cảnh bần cùng, đau khổ.
  • 2. Vẻ đẹp nhân cách của lão Hạc:
    • Hiền lành, chất phác, cần cù.
    • Yêu thương con trai, cháu trai.
    • Giữ gìn phẩm chất, không chịu khuất phục trước hoàn cảnh.
    • Biết trọng danh dự, lòng tự trọng cao.
  • 3. Sự tha hóa của xã hội thực dân nửa phong kiến:
    • Sự bất công, tàn bạo của giai cấp thống trị.
    • Sự thờ ơ, vô cảm của những người xung quanh.
    • Sự suy đồi đạo đức, mất mát giá trị truyền thống.
• III. Giá trị nghệ thuật
  • 1. Nghệ thuật kể chuyện:
    • Kể chuyện theo ngôi thứ nhất, tạo sự chân thực, gần gũi.
    • Sử dụng ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, đậm chất nông thôn.
    • Miêu tả tâm lý nhân vật sâu sắc, tinh tế.
  • 2. Nghệ thuật xây dựng nhân vật:
    • Lão Hạc là một nhân vật điển hình cho số phận của người nông dân nghèo khổ.
    • Các nhân vật phụ được xây dựng có tính cách riêng, góp phần làm nổi bật bi kịch của lão Hạc.
  • 3. Sử dụng các biện pháp tu từ:
    • So sánh, ẩn dụ, nhân hóa...
    • Sử dụng các chi tiết miêu tả giàu cảm xúc.
• IV. Ý nghĩa tác phẩm
  • Khẳng định và ca ngợi những phẩm chất tốt đẹp của người nông dân Việt Nam.
  • Lên án xã hội thực dân nửa phong kiến bất công, tàn bạo.
  • Góp phần thức tỉnh lương tri con người, kêu gọi sự công bằng xã hội.

Chú ý: Đây là sơ đồ tư duy tóm tắt, có thể bổ sung thêm các chi tiết khác tùy theo yêu cầu.