Tác giả Hồ Chí Minh
1. Tiểu sử
- Hồ Chí Minh (19/05/1890 – 02/09/1969), tên khai sinh là Nguyễn Sinh Cung.
- Quê quán: Kim Liên – Nam Đàn – Nghệ An.
- Gia đình: nhà Nho nghèo, cha là Nguyễn Sinh Sắc, mẹ là Hoàng Thị Loan.
- Quá trình hoạt động cách mạng:
+ Năm 1911, ra đi tìm đường cứu nước.
+ Hoạt động cách mạng ở nhiều nước: Pháp, Trung Quốc, Thái Lan…
+ Ngày 3-2-1930, thành lập Đảng cộng sản Việt Nam.
+ Năm 1941, trở về nước, lãnh đạo phong trào cách mạng trong nước.
+ Tháng 8-1942, sang Trung Quốc để tranh thủ sự viện trợ của quốc tế, bị chính quyền Tưởng Giới Thạch bắt giam đến tháng 9-1943.
+ Ra tù, Người trở về nước, lãnh đạo phong trào cách mạng, tiến tới tổng khởi nghĩa tháng 8-1945.
+ Ngày 2-9-1945, đọc bản tuyên ngôn độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, giữ chức vụ Chủ tịch nước.
+ Lãnh đạo nhân dân trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ.
→ Là vị lãnh tụ tài ba, vĩ đại, danh nhân văn hóa thế giới.
2. Sự nghiệp văn học
a. Quan điểm sáng tác
- Người coi văn học là một vũ khí chiến đấu phục vụ cho sự nghiệp cách mạng.
- Luôn chú trọng tính chân thực và tính dân tộc.
- Luôn chú ý đến mục đích và đối tượng tiếp nhận để quyết định nội dung và hình thức của tác phẩm.
b. Di sản văn học
- Văn chính luận: Bản án chế độ thực dân Pháp (1925), Tuyên ngôn độc lập (1945), Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến (1946), Không có gì quý hơn độc lập tự do (1966)…
- Truyện và kí: Pari (1922), Lời than vãn của bà Trưng Trắc (1922), Con người biết mùi hun khói (1922), Vi hành (1923), Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu (1925), Nhật kí chìm tàu (1931), Vừa đi đường vừa kể chuyện (1963)…
- Thơ ca:
+ Tác phẩm chính: Nhật kí trong tù (viết trong thời gian bị giam cầm trong nhà lao Tưởng Giới Thạch từ 1942-1943), chùm thơ viết ở Việt Bắc từ 1941 - 1945.
→ Di sản văn học lớn lao về tầm vóc, phong phú về thể loại và đa dạng về phong cách.
c. Phong cách nghệ thuật
- Thống nhất:
+ Về mục đích sáng tác, quan điểm sáng tác, nguyên tắc sáng tác.
+ Về cách viết ngắn gọn.
- Đa dạng:
+ Văn chính luận: ngắn gọn, súc tích, lập luận chặt chẽ, lý lẽ đanh thép, bằng chứng thuyết phục, giàu tính luận chiến, kết hợp nhuần nhuyễn mạch luận lý với mạch cảm xúc, giọng điệu uyển chuyển.
+ Truyện và kí hiện đại, giàu tính chiến đấu, nghệ thuật trào phúng sắc bén, nhẹ nhàng, hóm hỉnh nhưng thâm thúy, sâu cay.
+ Thơ ca: thơ tuyên truyền cách mạng mộc mạc, giản dị, dễ nhớ, dễ thuộc; thơ nghệ thuật kết hợp hài hòa giữa yếu tố cổ điển với yếu tố hiện đại, cô đọng, súc tích.
Sơ đồ tư duy Tác giả Hồ Chí Minh
Tác giả Hồ Chí Minh - "Cảnh rừng Việt Bắc"
- I. Tiểu sử
- 1. Xuất thân và tuổi thơ
- Sinh: 1890
- Quê: Làng Hoàng Trù, Nam Đàn, Nghệ An
- Gia đình: Nhà nho yêu nước
- Tuổi thơ: Chứng kiến cảnh nước mất nhà tan
- 2. Con đường cách mạng
- Xuất dương tìm đường cứu nước (1911)
- Tham gia Quốc tế Cộng sản (1917)
- Sáng lập Đảng Cộng sản Việt Nam (1930)
- Lãnh đạo cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ
- Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa
- 3. Phong cách sống
- Đơn giản, thanh bạch
- Gần gũi, yêu thương nhân dân
- Khiêm tốn, giản dị
- II. Sự nghiệp văn học
- 1. Quan điểm nghệ thuật
- Văn học phục vụ chính trị, phục vụ quần chúng
- Nghệ thuật vị nhân sinh
- 2. Thể loại
- Thơ (chủ yếu)
- Văn xuôi (báo chí, chính luận)
- 3. Phong cách thơ
- a. Nội dung: Yêu nước, yêu dân, ca ngợi cách mạng, thể hiện ý chí chiến đấu
- b. Nghệ thuật:
- Ngôn ngữ giản dị, dễ hiểu
- Hình ảnh gần gũi, quen thuộc
- Sử dụng nhiều biện pháp tu từ (ẩn dụ, so sánh, nhân hóa...)
- Thể thơ đa dạng (thơ lục bát, thơ năm chữ, thơ tự do...)
- 4. Tác phẩm tiêu biểu
- Nhật ký trong tù
- Thơ Hồ Chí Minh (tuyển tập)
- "Cảnh rừng Việt Bắc" (trong tập "Nhật ký trong tù")
- III. "Cảnh rừng Việt Bắc"
- 1. Hoàn cảnh sáng tác
- Thời gian: 1942
- Địa điểm: Trong nhà tù của thực dân Pháp
- Hoàn cảnh: Kháng chiến chống Pháp bước vào giai đoạn khó khăn
- 2. Giá trị nội dung và nghệ thuật
- a. Nội dung: Thể hiện tình yêu thiên nhiên, lòng yêu nước, niềm tin vào tương lai của đất nước.
- b. Nghệ thuật: Sử dụng bút pháp miêu tả tinh tế, giàu cảm xúc, kết hợp yếu tố tả cảnh và biểu cảm.
