Tác phẩm Cuộc gặp gỡ tình cờ
I. Tìm hiểu chung
1. Thể loại
- Tác phẩm Cuộc gặp gỡ tình cờ thuộc thể loại: truyện ngắn.
2. Xuất xứ
- Tác phẩm được trích trong Đêm mười ba, in trong Một mùa thơ dại, An Nhiên dịch, NXB Hội Nhà văn, 2013)
3. Phương thức biểu đạt
- Phương thức biểu đạt: tự sự, miêu tả, biểu cảm.
4. Bố cục đoạn trích
- Phần 1 (từ đầu đến…tiếng khóc nấc): Bố mẹ khuyên nhủ Ô-sê-ki trở về nhà chồng trước nỗi niềm của nàng.
- Phần 2 (tiếp theo đến…đúng như lời đồn): sự thật đằng sau cuộc sống của Rô-ku.
- Phần 3 (phần còn lại): những suy nghĩ thoáng qua của Ô-sê-ki và lời chào tạm biệt giữa hai người.
5. Giá trị nội dung
- Văn bản cho thấy một cái nhìn mới mẻ về cuộc sống của con người. Thông qua hai nhận vật trong truyện, cả hai đều có một điểm chung là đều không hạnh phúc trong hôn nhân, ta thấy được, cuộc sống của chúng ta sẽ phụ thuộc vào cách chúng ta suy nghĩ và hành động.
6. Giá trị nghệ thuật
- Cốt truyện giản đơn nhưng đầy lôi cuốn, hấp dẫn.
II. Tìm hiểu chi tiết
1. Sự việc chính trong truyện
- Ô-sê-ki trở về nhà mình trước nỗi niềm không hạnh phúc với người chồng.
- Bố mẹ cô đã khuyên nhủ cô trở về ngay trong đêm ấy.
- Cô gọi phu xe, đang đi đến phố U-ê-nô, tình cờ người phu xe yêu cầu cô dừng ở đây và không lấy tiền.
- Trò chuyện một lúc, cô nhận ra người quen, đó chính là Rô-ku.
- Cô hỏi thăm anh và biết được cuộc sống của anh.
- Cô gửi lời tạm biệt và cầu nguyện cho anh.
- Hai người chào tạm biệt nhau.
2. Nhân vật Ô-sê-ki và Rô-ku
a. Điểm giống nhau
- Đều gặp phải bất hạnh trong hôn nhân, mang trong mình tâm trạng não nề, buồn chán.
- Đều sinh sống trong một khu phố khi mà cả hai chưa lấy vợ, lấy chồng.
b. Điểm khác nhau
- Nhân vật Ô-sê-ki: được gả cho gia đình danh giá, có cuộc sống sung túc, có thể nhờ cậy được nhiều việc.
- Nhân vật Rô-ku: lấy vợ do mẹ chọn, một thời gian vợ bế con về nhà mẹ đẻ, bạch vô âm tín, cuộc sống lâm vào hoàn cảnh khó khăn.
Sơ đồ tư duy Tác phẩm Cuộc gặp gỡ tình cờ
Cuộc gặp gỡ tình cờ (Hi-gu-chi I-chi-y-ô)
- I. Tác giả
- Hi-gu-chi I-chi-y-ô
- Nhà văn hiện thực Nhật Bản
- Phong cách: Tâm lý, khắc họa chân thực
- II. Bối cảnh
- Nhật Bản cuối thế kỷ XIX, thời Minh Trị
- Xã hội: Chuyển đổi, xung đột giữa cũ và mới
- Địa điểm: Tokyo, khu phố nghèo
- III. Nhân vật
- O-Haru:
- Người phụ nữ bán hoa
- Số phận bi thảm, chịu nhiều bất công
- Tượng trưng cho người phụ nữ lao động nghèo khổ
- Kiyokawa:
- Họa sĩ
- Vừa có lòng trắc ẩn, vừa có sự ích kỷ
- Biểu hiện sự mâu thuẫn trong tâm lý con người
- Người kể chuyện (tôi):
- Nhân vật chứng kiến câu chuyện
- Thể hiện sự đồng cảm, suy tư
- IV. Nội dung chính
- Cuộc gặp gỡ:
- Giữa Kiyokawa và O-Haru trong một đêm mưa
- Sự đồng cảm ban đầu của Kiyokawa
- Sự tha hóa:
- Kiyokawa lợi dụng O-Haru để thỏa mãn đam mê nghệ thuật
- O-Haru dần bị đẩy vào con đường bi kịch
- Bi kịch:
- O-Haru chết trong cảnh nghèo khổ, cô đơn
- Kiyokawa hối hận nhưng không thể thay đổi số phận O-Haru
- V. Nghệ thuật
- Miêu tả tâm lý:
- Sâu sắc, tinh tế
- Khắc họa sự giằng xé nội tâm của nhân vật
- Ngôn ngữ:
- Chân thực, giàu cảm xúc
- Sử dụng nhiều chi tiết nhỏ để tạo ấn tượng
- Tương phản:
- Giữa vẻ đẹp của nghệ thuật và sự tàn lụi của cuộc đời
- Giữa lòng trắc ẩn và sự ích kỷ
- VI. Ý nghĩa
- Vấn đề xã hội:
- Phê phán xã hội bất công, phân biệt giai cấp
- Tố cáo sự thờ ơ, ích kỷ của một bộ phận trí thức
- Giá trị nhân văn:
- Thể hiện sự đồng cảm, xót xa trước số phận con người
- Khẳng định phẩm giá của người lao động nghèo khổ
