Bài 5 trong SGK Tiếng Việt lớp 5 tập 1 Chân Trời Sáng Tạo tập trung vào việc giúp học sinh hiểu rõ khái niệm về từ đa nghĩa, cách nhận biết và sử dụng chúng trong giao tiếp. Bài học này rất quan trọng để các em mở rộng vốn từ vựng và diễn đạt ý tưởng một cách linh hoạt.
tusach.vn cung cấp lời giải chi tiết, dễ hiểu cho từng bài tập trong bài học này, giúp các em học sinh tự tin hơn trong quá trình học tập.
Đọc nghĩa của từ “mũi” và thực hiện yêu cầu: mũi 1 Bộ phận nhô lên ở giữa mặt người và động vật có xương sống, dùng để thở và ngủi. Mũi dọc dừa. 2 Bộ phận có đầu nhọn, nhô ra phía trước của một số vật. Mũi thuyền.
Trả lời câu hỏi 1 trang 30 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo
Đọc nghĩa của từ “mũi” và thực hiện yêu cầu:
mũi
1 Bộ phận nhô lên ở giữa mặt người và động vật có xương sống, dùng để thở và ngửi. Mũi dọc dừa.
2 Bộ phận có đầu nhọn, nhô ra phía trước của một số vật. Mũi thuyền.
3 Mỏm đất nhô ra biển. Mũi Cà Mau. [...]
a. Từ “mũi” được trình bày mấy nghĩa? Đó là những nghĩa nào?
b. Nghĩa nào của từ “mũi" được trình bày đầu tiên?
c. Các nghĩa 2 và 3 có điểm nào giống với nghĩa 1?
Phương pháp giải:
Em đọc kĩ các câu, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
a. Từ “mũi” có 3 nghĩa. Đó là:
1 Bộ phận nhô lên ở giữa mặt người và động vật có xương sống, dùng để thở và ngửi. Mũi dọc dừa.
2 Bộ phận có đầu nhọn, nhô ra phía trước của một số vật. Mũi thuyền.
3 Mỏm đất nhô ra biển. Mũi Cà Mau.
b. Nghĩa là “Bộ phận nhô lên ở giữa mặt người và động vật có xương sống, dùng để thở và ngủi. Mũi dọc dừa.” được trình bày đầu tiên.
c. Các nghĩa 2 và 3 có điểm giống là đều là bộ phận nhô ra.
Trả lời câu hỏi 2 trang 31 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo
Đọc các đoạn thơ sau và cho biết từ in đậm trong mỗi đoạn thơ được dùng với nghĩa gốc hay nghĩa chuyển.
a. • Nay cháu về nhà mới Bao cánh cửa - ô trời Mỗi lần tay đẩy cửa Lại nhớ bà khôn nguôi. Đoàn Thị Lam Luyền • Nơi con tàu chào mặt đất Còi ngân lên khúc giã từ Cửa sông tiễn người ra biển Mây trắng lành như phong thu Quang Huy • Đường chiều nay bạn mở Quân ta đang bươn đèo Sau lưng hoàng hôn đỏ Trước cửa rừng trăng treo.... Phạm Quốc Ca | b. • Không có chân có cánh Mà lại gọi: con sông? Không có lá có cành Lại gọi là: ngọn gió Xuân Quỳnh • Mặt trời vừa lên tỏ Bông lúa chín thêm vàng Sương treo đầu ngọn cỏ Sương lại càng long lanh. Trần Hữu Thung • Ngọn lửa tự đâu ra Bếp nhà ai cũng có Lửa bao nhiêu tuổi rồi Mà vẫn như con nhỏ Reo bập bùng trước gió Như chơi trò ú tim. Vũ Quần Phương |
Bươn: đi vội, đi nhanh.
Phương pháp giải:
Em đọc kĩ các câu, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
a.
- Từ 1: nghĩa gốc
- Từ 2: nghĩa chuyển
- Từ 3: nghĩa chuyển
a.
- Từ 1: nghĩa chuyển
- Từ 2: nghĩa gốc
- Từ 3: nghĩa chuyển
Trả lời câu hỏi 3 trang 31 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo
Đặt câu để phân biệt nghĩa gốc và nghĩa chuyển của mỗi từ sau:
a. Lá:
– Bộ phận của cây, thường mọc ở cảnh hay thân, thường có hình dẹt, màu lục.
– Chỉ những sự vật có hình tấm mảnh nhẹ hoặc giống như hình cái lá.
b. Đầu:
– Phần trên cùng của thân thể người, nơi có bộ óc và nhiều giác quan khác.
– Phần trước nhất hoặc phần trên cùng của một số vật.
Phương pháp giải:
Em đọc kĩ các câu, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
a.
- Lá cây có màu xanh.
- Tầng ô-zôn là lá chắn của trái đất.
b.
- Trên đầu Mai đội một chiếc mũ rất xinh.
- Hoa để chiếc gối ở đầu giường.
Chào mừng các em học sinh lớp 5 đến với bài học Bài 5: Từ Đa Nghĩa trong SGK Tiếng Việt 5 tập 1, Chân Trời Sáng Tạo. Bài học này sẽ giúp các em hiểu rõ hơn về một loại từ đặc biệt, có khả năng mang nhiều nghĩa khác nhau, đó là từ đa nghĩa.
Từ đa nghĩa là những từ có nhiều nghĩa khác nhau. Một từ có thể được dùng để chỉ nhiều sự vật, hiện tượng, hoặc hành động khác nhau tùy thuộc vào ngữ cảnh sử dụng. Ví dụ, từ “bàn” có thể chỉ:
Như vậy, một từ có thể mang nhiều nghĩa, và chúng ta cần dựa vào ngữ cảnh để hiểu đúng ý nghĩa của từ đó.
Để nhận biết một từ có phải là từ đa nghĩa hay không, chúng ta có thể thực hiện các bước sau:
Bài tập trang 30 SGK Tiếng Việt 5 tập 1 Chân Trời Sáng Tạo yêu cầu các em tìm các từ đa nghĩa trong đoạn văn và nêu rõ nghĩa của các từ đó trong từng ngữ cảnh. Dưới đây là đáp án chi tiết:
Bài 1:
| Từ đa nghĩa | Nghĩa trong câu |
|---|---|
| Mắt | Bộ phận cơ thể dùng để nhìn |
| Mắt | Mắt của bão (tâm bão) |
| Đầu | Bộ phận trên cùng của cơ thể |
| Đầu | Đầu tàu (phần phía trước của tàu) |
Bài 2: (Tương tự, giải thích chi tiết các từ đa nghĩa khác trong bài tập)
Để mở rộng vốn từ vựng và hiểu rõ hơn về từ đa nghĩa, các em có thể thực hiện các hoạt động sau:
Kết luận: Bài học về từ đa nghĩa giúp các em học sinh hiểu rõ hơn về sự phong phú của tiếng Việt và cách sử dụng ngôn ngữ một cách linh hoạt, sáng tạo. Hãy luyện tập thường xuyên để nắm vững kiến thức này nhé!
Chúc các em học tốt!
Tải sách PDF tại TuSach.vn mang đến trải nghiệm tiện lợi và nhanh chóng cho người yêu sách. Với kho sách đa dạng từ sách văn học, sách kinh tế, đến sách học ngoại ngữ, bạn có thể dễ dàng tìm và tải sách miễn phí với chất lượng cao. TuSach.vn cung cấp định dạng sách PDF rõ nét, tương thích nhiều thiết bị, giúp bạn tiếp cận tri thức mọi lúc, mọi nơi. Hãy khám phá kho sách phong phú ngay hôm nay!
Sách kỹ năng sống, Sách nuôi dạy con, Sách tiểu sử hồi ký, Sách nữ công gia chánh, Sách học tiếng hàn, Sách thiếu nhi, tài liệu học tập