1. Tiểu sử
- Vi Huyền Đắc (1899-1976), tại làng Trà Cổ, tỉnh Hải Ninh, nay là phường Trà Cổ, thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh.
- Gia đình:
+ Cha ông làm thầu khoán, mộ phu làm đường, làm mỏ và có một đội thuyền vận tải riêng hoạt động ở vùng Đông Bắc Bắc Bộ.
+ Mẹ ông là cháu ngoại Tiến sĩ Hán học Nguyễn Tư Giản (1823-1890).
- Thuở nhỏ Vi Huyền Đắc học chữ Hán, sau đó chuyển sang học chữ Quốc ngữ.
- Sau khi tốt nghiệp Thành Chung ở Hải Phòng, ông thi vào trường Mỹ nghệ Hà Nội nhưng sau đó lại vào Sài Gòn làm lái xe và bắt đầu viết một số bài báo có xu hướng tiến bộ.
- Cha mất, Vi Huyền Đắc trở ra Hải Phòng kế thừa cơ nghiệp để lại, nhưng do việc kinh doanh không hiệu quả nên ông phải bán dần tài sản để sinh sống.
- Năm 1927, ông cho ra mắt tác phẩm kịch đầu tay: Uyên ương.
- Trong kháng chiến chống Pháp (1946 – 1954), ông tản cư về dạy học ở huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình.
- Năm 1954, ông lại vào Nam (ở Gia Định), tiếp tục sáng tác và từng là Phó chủ tịch hội Văn bút Việt Nam.
- Năm 1971, ông được trao Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Toàn quốc, do Tổng thống Việt Nam cộng hòa bang lập.
- Sau ngày 30/4/1975, Vi Huyền Đắc ra sống ở Hà Nội và mất tại đó vào ngày 16/8/1976.
2. Sự nghiệp
Một số tác phẩm tiêu biểu: Uyên ương (1927), Hoàng Mộng điệp (1930), Hai tối tân hôn (1929), Cô đầu Yến (1930), Cô đốc Minh (1931), Nghệ sĩ hồn (1932), Kinh Kha (1935), Ông Ký Cóp (1937), Kim tiền (1938)…
Sơ đồ tư duy về tác giả Vi Huyền Đắc:
Vi Huyền Đắc (1899-1976) quê ở làng Trà Cổ, tỉnh Hải Ninh (nay là phường Trà Cổ, thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh).
Gia đình ông có nghề thầu khoán, khai thác đường, mỏ và sở hữu đội tàu vận tải hoạt động ở vùng Đông Bắc Bắc Bộ.
Mẹ ông là cháu ngoại của Tiến sĩ Hán học Nguyễn Tư Giản (1825-1890).
Thời thơ ấu, Vi Huyền Đắc học chữ Hán, sau đó chuyển sang học chữ Quốc ngữ.
Sau khi tốt nghiệp trường Thành Chung ở Hải Phòng, ông thi vào trường Mỹ nghệ Hà Nội nhưng sau đó vào Sài Gòn làm lái xe và bắt đầu viết báo với những bài viết mang tư tưởng tiến bộ.
Khi cha qua đời, ông trở về Hải Phòng kế nghiệp gia đình, nhưng do kinh doanh không thành công nên phải bán dần tài sản để sinh sống.
Năm 1927, ông xuất bản vở kịch đầu tay, "Uyên ương".
Trong cuộc kháng chiến chống Pháp (1946-1954), ông tản cư về dạy học ở huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình.
Năm 1954, ông vào Nam (Gia Định) tiếp tục sáng tác và từng giữ chức Phó chủ tịch Hội Văn bút Việt Nam.
Năm 1971, ông được trao Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Vi Huyền Đắc Toàn quốc.
Sau ngày 30/4/1975, ông ra sống ở Hà Nội và qua đời tại đó vào ngày 16/8/1976.
Một số tác phẩm tiêu biểu của ông: "Uyên ương" (1927), "Hoàng Mộng điệp" (1950), "Hai tồi tân hôn" (1929), "Cô đầu Yến" (1950), "Cô đốc Minh" (1951), "Nghệ sĩ hồn" (1952), "Kinh Kha" (1955), "Ông Ký Cóp" (1957), "Kim tiền" (1938)...
