1. Tìm hiểu chung
a. Xuất xứ
Chuyện người con gái Nam Xương là truyện thứ 16 trong số 20 truyện của tập Truyền kỳ mạn lục. Với việc kết hợp nhuần nhuyễn giữa yếu tố kì ảo và yếu tố hiện thực trong tác phẩm, nhà văn đã thể hiện niềm xót xa, thương cảm đối với số phận bi kịch của người phụ nữ trong xã hội phong kiến cũng như tấm lòng nâng niu, trân trọng đối với những phẩm chất đẹp đẽ của họ.
b. Tóm tắt
“Chuyện người con gái Nam Xương” kể về cuộc đời đầy oan khuất của một người thiếu phụ tên là Vũ Nương. Nàng là một người con gái tính đã thùy mị, nết na, lại thêm tư dung tốt đẹp. Lấy chồng là Trương Sinh chưa được bao lâu thì chàng phải đi lính, nàng ở nhà phụng dưỡng mẹ già và nuôi con nhỏ. Để dỗ con, tối tối, nàng thường chỉ bóng mình trên tường và bảo đó là cha nó. Khi Trương Sinh trở về, lúc đó mẹ già đã mất, đứa con bấy giờ đang bi bô tập nói, ngây thơ kể với chàng về người cha đêm đêm vẫn thường đến nhà nó. Vốn có tính hay ghen, nay càng thêm hiểu lầm, Trương Sinh nghi là vợ hư, về nhà mắng nhiếc, đánh đuổi vợ đi. Vũ Nương đã hết lời giải thích nhưng không được. Phẫn uất, nàng chạy ra bến Hoàng Giang tự vẫn. Khi Trương Sinh hiểu ra nỗi oan của vợ thì đã muộn, chàng lập đàn giải oan cho nàng. Vũ Nương hiện về giữa dòng sông lúc ẩn, lúc hiện rồi biến mất.
c. Bố cục
- Phần 1 (từ đầu đến “...như đối với cha mẹ đẻ mình”): Cuộc sống của Vũ Nương từ khi được gả về nhà Trương Sinh.
- Phần 2 (tiếp theo đến “...nhưng việc trót đã qua rồi!”): Nỗi oan khuất của Vũ Nương
- Phần 3 (còn lại): Vũ Nương được giải oan
d. Thể loại
Truyền kỳ
e. Phương thức biểu đạt
Tự sự kết hợp miêu tả, biểu cảm
2. Giá trị nội dung, nghệ thuật
a. Giá trị nội dung
Qua câu chuyện về cuộc đời và cái chết thương tâm của Vũ Nương, Chuyện người con gái Nam Xương thể hiện niềm cảm thương đối với số phận oan nghiệt của người phụ nữ Việt Nam dưới chế độ phong kiến đồng thời khẳng định vẻ đẹp truyền thống của họ.
b. Giá trị nghệ thuật
- Thành công về nghệ thuật dựng truyện, miêu tả nhân vật.
- Kết hợp tự sự với trữ tình.
- Có các chi tiết tưởng tượng, kì ảo.
Sơ đồ tư duy tác phẩm Chuyện người con gái Nam Xương:
“Chuyện người con gái Nam Xương” là truyện thứ 16 trong tập “Truyền kỳ mạn lục”, kết hợp hài hòa giữa yếu tố kỳ ảo và hiện thực.
Nhà văn thể hiện sự xót xa, thương cảm đối với số phận bi kịch của người phụ nữ trong xã hội phong kiến, đồng thời trân trọng những phẩm chất tốt đẹp của họ.
Truyện kể về cuộc đời đầy oan khuất của Vũ Nương, một người con gái thùy mị, nết na, xinh đẹp. Chồng nàng là Trương Sinh đi lính, nàng ở nhà chăm sóc mẹ già và con nhỏ.
Để dỗ con, Vũ Nương thường chỉ bóng mình trên tường và bảo đó là cha. Khi Trương Sinh trở về, mẹ chồng đã mất, con trai còn nhỏ đang tập nói, ngây thơ kể về người cha thường đến nhà. Trương Sinh ghen tuông, nghi ngờ vợ và mắng đánh nàng.
Vũ Nương đã cố gắng giải thích nhưng không được chấp nhận. Quá uất ức, nàng tự vẫn ở sông Hoàng Giang. Khi Trương Sinh hiểu ra nỗi oan của vợ thì đã quá muộn, chàng lập đàn giải oan cho nàng. Vũ Nương hiện về rồi biến mất.
Phần 1: Cuộc sống của Vũ Nương từ khi về nhà Trương Sinh.
Phần 2: Nỗi oan khuất của Vũ Nương.
Phần 3: Vũ Nương được giải oan.
Thể loại: Truyện kỳ.
Phương thức biểu đạt: Tự sự kết hợp miêu tả, biểu cảm.
“Chuyện người con gái Nam Xương” thể hiện niềm căm thương đối với số phận oan nghiệt của người phụ nữ Việt Nam dưới chế độ phong kiến, đồng thời khẳng định vẻ đẹp truyền thống của họ.
Giá trị nội dung: Thành công về nghệ thuật dựng truyện, miêu tả nhân vật, kết hợp tự sự với trữ tình.
Giá trị nghệ thuật: Sử dụng các chi tiết tưởng tượng, kỳ ảo.
