1. Tìm hiểu chung
a. Xuất xứ
Theo Trần Thị Hoa Lê, Một số giọng điệu của tiếng cười trong thơ trào phúng, tạp chí Văn học và Tuổi trẻ, số tháng 9/2022
b. Bố cục: 3 phần
- Phần 1 (từ đầu đến “hài hước, mỉa mai – châm biếm, đả kích…”): Giới thiệu về thơ trào phúng và một số giọng điệu cơ bản
- Phần 2 (tiếp đến “sự tiếp nhận của độc giả”): Chi tiết về các giọng điệu cơ bản
- Phần 3 (còn lại): Khái quát về tiếng cười trong thơ trào phúng
c. Tóm tắt:
Những ý chính của văn bản:
- Thơ trào phúng là một bộ phận sáng tác văn học đặc thù, đối tượng miêu tả của nó là sự bất toàn của con người, cuộc sống.
- Một số giọng điệu cơ bản cảu tiếng cười trong thơ trào phúng: hài hước, mỉa mai - châm biếm, đả kích...
+ Hài hước là cách đùa cợt nhẹ nhàng cùng những yếu tố khác lạ phóng túng, phá vỡ các khuôn khổ quen thuộc.
+ Mỉa mai - châm biếm là cách rạo ra những yếu tố vô lí hoặc thiếu lô-gic, đảo lộn trật tự thông thường, tạo nên tiếng cười phê phán, thanh lọc những thói xấu như thói tự mãn, kiêu căng, đạo đức giả, keo kiệt,...
+ Đả kích là một cấp độ khác của tiếng cười trào phúng, thường mang giọng điệu phủ nhận gay gắt đối tượng, thể hiện quan niệm nhân sinh, đạo đức của tác giả
2. Giá trị nội dung, nghệ thuật
a. Giá trị nội dung
Văn bản giới thiệu những giọng điệu cơ bản của tiếng cười trong thơ trào phúng, giúp người đọc hiểu rõ được một bộ phận sáng tác văn học đặc thù.
b. Giá trị nghệ thuật
- Luận điểm ngắn gọn, tập trung, sắp xếp theo một trình tự hợp lí.
- Luận cứ xác đáng, toàn diện, nhận xét sâu sắc.
- Luận chứng phong phú, cụ thể, xác thực.
Sơ đồ tư duy văn bản Một số giọng điệu của tiếng cười:
Theo bài viết "Một số giọng điệu của tiếng cười trong thơ trào phúng" của Trần Thị Hoa Lê (tạp chí Văn học và Tuổi trẻ, số tháng 9/2022), bài viết giới thiệu về thơ trào phúng và các giọng điệu cơ bản của nó.
Bài viết đi sâu phân tích các giọng điệu cơ bản này.
Thơ trào phúng là một thể loại văn học đặc biệt, tập trung miêu tả những khuyết điểm của con người và cuộc sống.
Hài hước là cách đùa cợt nhẹ nhàng, phá vỡ những khuôn khổ quen thuộc.
Mỉa mai - châm biểm tạo ra tiếng cười phê phán, thanh lọc những thói xấu như tự mãn, kiêu căng, đạo đức giả, keo kiệt bằng cách tạo ra những yếu tố vô lý hoặc đảo lộn trật tự thông thường.
Đả kích là một cấp độ mạnh hơn của tiếng cười trào phúng, thể hiện sự phủ nhận gay gắt và quan niệm nhân sinh, đạo đức của tác giả.
Bài viết giúp người đọc hiểu rõ hơn về một bộ phận sáng tác văn học đặc thù là thơ trào phúng.
Bài viết có luận điểm ngắn gọn, trình bày theo trình tự hợp lý, luận cứ xác đáng và nhận xét sâu sắc.
Luận chứng trong bài phong phú, cụ thể và xác thực.
