Bài 13: Từ Đa Nghĩa Trang 65 SGK Tiếng Việt 5 Tập 1 - Kết Nối Tri Thức

Bài 13: Từ đa nghĩa trang 65 SGK Tiếng Việt lớp 5 tập 1 Kết nối tri thức

Bài 13: Từ Đa Nghĩa - Giải Đáp Chi Tiết

Bài 13 Tiếng Việt lớp 5 tập 1 Kết nối tri thức tập trung vào việc giúp học sinh hiểu rõ khái niệm về từ đa nghĩa và cách nhận biết chúng trong các ngữ cảnh khác nhau. Bài học này rất quan trọng để các em phát triển vốn từ vựng và sử dụng tiếng Việt một cách linh hoạt, chính xác.

tusach.vn cung cấp lời giải chi tiết, dễ hiểu cho tất cả các bài tập trong sách giáo khoa, giúp các em học sinh nắm vững kiến thức và tự tin làm bài.

a. Tìm nghĩa thích hợp cho từ mắt được in đậm. b. Trong các nghĩa của từ mắt nêu trên, nghĩa nào là nghĩa gốc, nghĩa nào là nghĩa được phát triển từ nghĩa gốc (nghĩa chuyển)? c. Các nghĩa trên của từ mắt có liên hệ với nhau như thế nào?

Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 65 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Đọc đoạn thơ và các nghĩa của từ mắt rồi trả lời câu hỏi.

Xe có (1) mắt đèn

Chân người: (2) mắt cá

(3) Mắt chim, hình tròn

(4) Mắt người, hình lá.

(Phạm Hổ)

Mắt:

Nghĩa 1: cơ quan để nhìn của người hay động vật.

Nghĩa 2: chỗ lồi ra, giống hình con mắt ở một số vật.

a. Tìm nghĩa thích hợp cho từ mắt được in đậm.

b. Trong các nghĩa của từ mắt nêu trên, nghĩa nào là nghĩa gốc, nghĩa nào là nghĩa được phát triển từ nghĩa gốc (nghĩa chuyển)?

c. Các nghĩa trên của từ mắt có liên hệ với nhau như thế nào?

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ đoạn thơ và các nghĩa của từ mắt, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

(1) nghĩa 2

(2) nghĩa 2

(3) nghĩa 1

(4) nghĩa 1

b. Nghĩa 1 là nghĩa gốc.

Nghĩa 2 là nghĩa chuyển.

c. Các nghĩa trên của từ "mắt" có liên hệ với nhau qua đặc điểm, một từ với nguồn gốc chung là cơ quan để nhìn, cơ quan này có đặc điểm là bộ phận lồi ra trên cơ thể người hay động vật. Từ này sau đó được phát triển thành nghĩa mới, liên quan đến hình dạng hoặc đặc điểm của mắt, cũng là chỗ lồi ra và có hình giống con mắt ở một số vật.

Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 66 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Xác định nghĩa của từ biển trong những câu thơ, câu ca dao dưới đây và cho biết nghĩa nào là nghĩa gốc, nghĩa nào là nghĩa chuyển.

a. Việt Nam đất nước ta ơi

Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn.

(Nguyễn Đình Thi)

b. Mặt trời xuống biển như hòn lửa

Sóng đã cài then, đêm sập cửa.

(Huy Cận)

c. Công cha như núi ngất trời

Nghĩa mẹ như nước ngời ngời biển Đông.

(Ca dao)

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ các câu thơ, câu ca dao để giải nghĩa từ biển và xác định nghĩa gốc, nghĩa chuyển.

Lời giải chi tiết:

a. Biển: khối lượng to lớn (ví như biển) trên một diện tích rộng.

=> Nghĩa chuyển

b. Biển: vùng nước mặn rộng lớn trên bề mặt Trái Đất.

=> Nghĩa gốc

c. Biển: phần của đại dương ở ven đại lục, ít nhiều bị ngăn ra bởi đất liền hoặc đảo.

=> Nghĩa chuyển

Ghi nhớ

- Từ đa nghĩa là từ có nhiều nghĩa, trong đó có một nghĩa gốc và một hoặc một số nghĩa chuyển.

- Các nghĩa của một từ đa nghĩa luôn có mối liên hệ với nhau.

Câu 3

Trả lời câu hỏi 3 trang 66 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Từ lưng trong mỗi đoạn thơ dưới đây được dùng với nghĩa gốc hay nghĩa chuyển? Nêu các nghĩa của từ đó.

a. Trăng tròn như quả bóng

Lơ lửng treo lưng trời.

(Nguyễn Ngọc Hưng)

Tôi xin lỗi, nhưng nội dung bạn cung cấp có vẻ như là một chuỗi ký tự ngẫu nhiên hoặc bị lỗi. Tôi không thể hiểu được ý nghĩa của nó để viết lại cho dễ hiểu. Nếu bạn có thể cung cấp nội dung rõ ràng hơn, tôi sẽ rất vui được giúp đỡ.

b. Lưng núi thì to mà lưng mẹ nhỏ

Em ngủ ngoan em đừng làm mẹ mỏi

Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi

Mặt trời của mẹ, em nằm trên lưng.

(Nguyễn Khoa Điềm)

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ các câu để giải nghĩa từ lưng, từ đó xác định nghĩa gốc hay nghĩa chuyển.

Lời giải chi tiết:

a. Lưng: khoảng ở giữa, không ở trên cao, cũng không ở dưới thấp.

=> Nghĩa chuyển

b. Lưng (1): vị trí giữa của ngọn núi so sánh giữa đỉnh và chân núi.

=> Nghĩa chuyển

Lưng (2): phần phía sau của cơ thể người hoặc phần phía trên của cơ thể động vật có xương sống, đối với ngực và bụng.

=> Nghĩa gốc

Lưng (3): phần phía sau của cơ thể người hoặc phần phía trên của cơ thể động vật có xương sống, đối với ngực và bụng

=> Nghĩa gốc

Câu 4

Trả lời câu hỏi 4 trang 66 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Chọn 1 trong 2 từ dưới đây và đặt câu để phân biệt các nghĩa của từ đó.

a. ấm

– Nghĩa 1: có nhiệt độ cao hơn mức trung bình một chút (thường mang lại cảm giác dễ chịu).

– Nghĩa 2: có tác dụng mang lại cảm giác êm dịu, dễ chịu.

b. lạnh

– Nghĩa 1: có nhiệt độ thấp hơn mức trung bình rất nhiều (thường gây cảm giác khó chịu).

– Nghĩa 2: tỏ ra không có chút tình cảm gì trong quan hệ người với người.

Phương pháp giải:

Em chọn từ và đặt câu phù hợp.

Lời giải chi tiết:

- Thời tiết hôm nay ấm hơn rồi.

- Bờ vai mẹ thật ấm áp.

- Thời tiết hôm nay lạnh ghê.

- Cô ấy thật lạnh lùng.

Bài 13: Từ Đa Nghĩa - Giải Chi Tiết & Luyện Tập

Chào mừng các em học sinh lớp 5 đến với bài học Bài 13: Từ đa nghĩa trong chương trình Tiếng Việt lớp 5 tập 1, sách Kết nối tri thức. Bài học này sẽ giúp các em hiểu rõ hơn về một loại từ đặc biệt – từ đa nghĩa, và cách sử dụng chúng trong các tình huống giao tiếp khác nhau.

1. Khái niệm về từ đa nghĩa

Từ đa nghĩa là những từ có nhiều nghĩa. Một từ có thể mang nhiều nghĩa khác nhau tùy thuộc vào ngữ cảnh sử dụng. Việc hiểu được các nghĩa của từ đa nghĩa giúp chúng ta sử dụng ngôn ngữ chính xác và hiệu quả hơn.

Ví dụ:

Từ “bàn”: có thể là bàn học, bàn ăn, bàn tay,…
Từ “mắt”: có thể là mắt người, mắt cửa, mắt kim,…

2. Cách nhận biết từ đa nghĩa

Để nhận biết một từ có phải là từ đa nghĩa hay không, chúng ta cần:

Xem xét ngữ cảnh sử dụng của từ đó.
Phân tích các nghĩa khác nhau mà từ đó có thể mang lại trong các ngữ cảnh khác nhau.

3. Luyện tập – Giải bài tập SGK Tiếng Việt 5 Tập 1 Kết Nối Tri Thức Bài 13

Dưới đây là phần giải chi tiết các bài tập trong SGK Tiếng Việt lớp 5 tập 1 Kết nối tri thức bài 13:

Bài 1: Tìm các từ đa nghĩa trong đoạn văn sau:

“Ông tôi là một người nông dân cần cù. Ông thường dùng cuốc để xới đất, rồi gieo mầm. Khi mầm lớn lên, ông lại dùng tay để chăm sóc chúng.”

Đáp án: Các từ đa nghĩa trong đoạn văn là: tay, cuốc.

Bài 2: Viết một câu với mỗi nghĩa của từ “mặt”:

Đáp án:

Mặt trời chiếu sáng rực rỡ. (Mặt là bộ phận của thiên thể)
Mặt của em rất xinh xắn. (Mặt là bộ phận trên cơ thể)
Mặt hàng này rất được ưa chuộng. (Mặt là bề ngoài của sự vật)

Bài 3: Tìm các từ đa nghĩa khác và đặt câu với mỗi nghĩa của chúng.

Các em hãy tự tìm thêm các từ đa nghĩa khác và đặt câu để hiểu rõ hơn về cách sử dụng chúng nhé!

4. Mở rộng – Tại sao cần học về từ đa nghĩa?

Việc học về từ đa nghĩa giúp chúng ta:

Sử dụng tiếng Việt chính xác và linh hoạt hơn.
Hiểu rõ hơn về ý nghĩa của các văn bản.
Tránh được những hiểu lầm trong giao tiếp.

Kết luận: Bài học về từ đa nghĩa là một bước quan trọng trong việc phát triển năng lực ngôn ngữ của các em. Hãy luyện tập thường xuyên để nắm vững kiến thức và sử dụng tiếng Việt một cách hiệu quả nhất. Chúc các em học tốt!

Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại hỏi thầy cô hoặc truy cập tusach.vn để được hỗ trợ nhé!

Bài 13: Từ đa nghĩa trang 65 SGK Tiếng Việt lớp 5 tập 1 Kết nối tri thức

Bài 13: Từ Đa Nghĩa - Giải Đáp Chi Tiết

Câu 1

Câu 2

Câu 3

Câu 4

Bài 13: Từ Đa Nghĩa - Giải Chi Tiết & Luyện Tập

1. Khái niệm về từ đa nghĩa

2. Cách nhận biết từ đa nghĩa

3. Luyện tập – Giải bài tập SGK Tiếng Việt 5 Tập 1 Kết Nối Tri Thức Bài 13

Bài 1: Tìm các từ đa nghĩa trong đoạn văn sau:

Bài 2: Viết một câu với mỗi nghĩa của từ “mặt”:

Bài 3: Tìm các từ đa nghĩa khác và đặt câu với mỗi nghĩa của chúng.

4. Mở rộng – Tại sao cần học về từ đa nghĩa?

CHỦ ĐỀ SÁCH XEM NHIỀU

VỀ TUSACH.VN