Bài: Ôn tập cuối học kì 1 - Tiết 4 trang 146 SGK Tiếng Việt 4 tập 1 Chân trời sáng tạo

Đọc đoạn thơ sau và thực hiện yêu cầu:

Bác xà cừ vươn cao

Cam la đà mặt đất

Chuối, hồng, cau,... họp mặt

Cùng chung sống chan hòa

Gió đi ngủ gật gù

Chim tới khen rối rít

Mây che qua vòm mắt

Đất màu dành tốt tươi

Vườn cây sống thật vui

Nắng mưa cùng chia sẻ

Đêm đêm ru nhau ngủ

Bình minh lại xôn xao...

Nguyễn Trọng Hoàn

a. Tìm các danh từ chỉ cây cối, danh từ chỉ hiện tượng có trong đoạn thơ.

b. Tìm trong đoạn thơ các sự vật được nhân hóa và cho biết mỗi sự vật được nhân hóa bằng cách nào?

c. Nêu cảm nhận của em về vườn cây trong đoạn thơ.

Phương pháp giải:

Em đọc bài đọc để trả lời câu hỏi. 

Lời giải chi tiết:

a. Danh từ chỉ cây cối: xà cừ, cam, chuối, hồng, cau

Danh từ chỉ hiện tượng: gió, mây, nắng, mưa, bình minh

b. Các sự vật được nhân hóa: xà cừ, cam, chuối, hồng, cau, gió, chim, mây, đất, vườn cây, nắng, mưa, bình minh

Mỗi sự vật ấy được nhân hóa bằng cách;

- Dùng từ ngữ gọi người để gọi vật

- Sử dụng từ ngữ chỉ hoạt động, tính chất của con người để chỉ hoạt động, tính chất của sự vật.

c. Vườn cây trong đoạn thơ hiện lên thật sống động và tươi vui. Cuộc sống giữa các loài cây diễn ra thật gắn bó, chan hòa, yêu thương và đùm bọc lẫn nhau.

Chọn từ ngữ phù hợp trong ngoặc đơn thay cho mỗi *:

Hơi lạnh vẫn còn vương khắp đất trời nhưng cậu nhận ra mùa xuân đến gần lắm. Những cành cây * (khẳng khiu, khỏe mạnh) chống lại cái lạnh của mùa đông đã * (nhú, nở) những lộc biếc đầu tiên. Màu xanh * (êm dịu, êm ả) làm đất trời * (sáng bừng, sáng rực) lên sức sống. Và sắc màu mùa xuân cũng đã bắt đầu * (nhen, nhóm) lên trên những cánh hoa nở sớm. 

 Lục Mạnh Cường

Phương pháp giải:

Em suy nghĩ và hoàn thành bài tập. 

Lời giải chi tiết:

Hơi lạnh vẫn còn vương khắp đất trời nhưng cậu nhận ra mùa xuân đến gần lắm. Những cành cây khẳng khiu chống lại cái lạnh của mùa đông đã nhú những lộc biếc đầu tiên. Màu xanh êm dịu làm đất trời sáng bừnglên sức sống. Và sắc màu mùa xuân cũng đã bắt đầu nhóm lên trên những cánh hoa nở sớm.

Sử dụng biện pháp nhân hóa để viết 3 - 4 câu về một loài cây hoặc một loài vật em thích. 

Phương pháp giải:

Em tự liên hệ bản thân và nói lên cảm xúc của mình. 

Lời giải chi tiết:

Hè năm nào tôi cũng về nhà nội chơi, sau nhà có vườn cây do chính tay ông tôi trồng và chăm sóc. Trong vườn, gia đình nhà chuối tiêu chen chúc, tựa sát vào nhau trông thật thân thiết. Mấy cây bưởi già thưa thớt lá, sai trĩu những quả xanh ngắt, giống bưởi này ngon lắm, đây là thứ cây mà ông tôi tâm đắc nhất. Phía góc vườn là cây măng cụt rậm rạp, cao hơn hẳn những cây khác, ông tôi thường gọi nó là anh cả của cả vườn, nghe ông kể, anh măng cụt này cũng kiêu ngạo lắm, ông tôi phải vất vả chăm sóc suốt năm trời mới được đón lứa quả đầu tiên. Ngự trị giữa vườn là chị xoài, tán cây rộng lớn như những cánh tay treo đầy trái xoài mập mạp. Tôi thích khu vườn này lắm, một phần vì có nhiều thứ quả ngon, một phần vì nó chứa đựng biết bao tâm huyết của ông nội tôi.