Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 113 SGK Ngữ văn 8 tập 1 Kết nối tri thức - chi tiết

Câu 1 (trang 113, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Đặt trong ngữ cảnh cuộc đối thoại được thể hiện ở bài ca dao số 2, nghĩa hàm ẩn của câu “Chú chuột đi chợ đường xa/ Mua mắm mua muối giỗ cha con mèo” là gì?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ ngữ liệu đã cho và dựa vào ngữ cảnh để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Hàm ý về cái chết của cha con mèo. Chết thì mới có giỗ. Không biết cha con mèo sống chết thế nào, nhưng nói đến việc kẻ bị ức hiếp làm giỗ cha kẻ thù là một cách nói phi lí, vì làm giỗ là việc trong nội bộ gia đình. Vậy có thể hiểu đây là lời nguyền rủa, tiếng chửi, sự vạch mặt của dân gian đối với những kẻ đạo đức giả.

Câu 2 (trang 113, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Theo em, qua câu ca dao “Cưới em ba chum mật ong/ Mười thúng mỡ muỗi ba nong quýt đầy…”, anh học trò thực sự muốn nói điều gì?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ ngữ liệu đã cho và dựa vào ngữ cảnh để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Anh học trò muốn nói rằng mình không thể đáp ứng được sự thách cưới của nhà giá, hoặc nhà gái thách cao là sự đánh đố với anh, hay anh muốn mang đến nhiều lễ vật để cưới em nhưng sức anh không làm được…

Câu 3 (trang 113, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Cho biết nghĩa hàm ẩn của những câu in đậm trong các trường hợp sau:

a. Chập chập rồi lại cheng cheng

Con gà sống lớn để riêng cho thầy.

b. Ông Giuốc-đanh: - Thế này là thế nào? Bác may hoa ngược mất rồi.

Phó may: - Ngài có bảo là ngài muốn may xuôi hoa đâu.

Ông Giuốc-đanh: - Lại còn phải bảo cái đó à?

Phó may: - Vâng, phải bảo chứ. Vì tất cả những người quý phái đều mặc như thế này cả.

Phương pháp giải:

Dựa vào ngữ cảnh để xác định nghĩa hàm ẩn của các câu in đậm.

Lời giải chi tiết:

a. Phê phán ông thầy cúng ham ăn

b. Là câu nói chống chế, giễu cợt của phó may một cách kín đáo

Câu 4 (trang 113, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Xác định nghĩa hàm ẩn của các câu tục ngữ dưới đây:

a. Có tật giật mình.

b. Đời người có một gang tay

Ai hay ngủ ngày, còn có nửa gang.

c. Cười người chớ vội cười lâu

Cười người hôm trước, hôm sau người cười.

d. Lời nói gói vàng

e. Lưỡi sắc hơn gươm

Phương pháp giải:

Dựa vào hiểu biết của em để xác định nghĩa hàm ẩn của các câu tục ngữ.

Lời giải chi tiết:

a. Chỉ những người cảm thấy chột dạ khi có ai đó nói về mình vì mình đã làm những điều sai trái.

b. Nói về sự hữu hạn của đời người, từ đó khuyên chúng ta nên biết quý trọng thời gian.

c. Khuyên ta phải biết tôn trọng người khác, nếu coi thường, khinh bỉ người khác thì khi ta rơi vào hoàn cảnh như họ ta sẽ bị người khác chê bai, khinh thường.

d. Nhắc nhở chúng ta về giá trị của lời nói để ta biết trân quý lời nói.

e. Khẳng dịnh sức mạnh của lời nói: lời nói có thể làm tổn thương còn hơn gươm giáo. Những lời độc địa có thể làm hại người khác. Nhưng trong vài trường hợp, lời nó có tác dụng hơn vũ khí thông thường