1. Trang Chủ
  2. Tài Liệu Học Tập
  3. Soạn bài Phân tích bài Khóc Dương Khuê SGK Ngữ văn 9 tập 2 Cánh diều

Soạn bài Phân tích bài Khóc Dương Khuê SGK Ngữ văn 9 tập 2 Cánh diều

Soạn bài Khóc Dương Khuê - Ngữ văn 9 tập 2

Bài viết này cung cấp bản soạn bài Khóc Dương Khuê đầy đủ, chính xác theo chương trình Ngữ văn 9 tập 2 sách Cánh Diều. Chúng tôi sẽ đi sâu vào phân tích các yếu tố nghệ thuật, nội dung chính và ý nghĩa sâu sắc của tác phẩm.

Mục tiêu của chúng tôi là giúp học sinh hiểu rõ hơn về bài thơ, từ đó có thể tự tin hơn khi làm bài tập và tham gia các hoạt động trên lớp.

Vấn đề cần làm sáng tỏ ở bài này là gì?

Nội dung chính

    Văn bản bàn luận về tình bạn cao đẹp bất chấp thời thế của Dương Khuê và Nguyễn Khuyến thông qua bài thơ Khóc Dương Khuê.

    Đọc hiểu 1

    Trả lời Câu hỏi 1 Đọc hiểu trang 117 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

    Vấn đề cần làm sáng tỏ ở bài này là gì?

    Phương pháp giải:

    Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

    Lời giải chi tiết:

    Cách 1

    Tình bạn cao cả bất chấp sự thay đổi thời thế của Dương Khuê - Nguyễn Khuyến.

    Vấn đề cần làm sáng tỏ là tình bạn lấp lánh bất chấp sự thay đổi của thời thế và cảnh ngộ riêng của Nguyễn Khuyến và Dương Khuê.

    Đọc hiểu 2

    Trả lời Câu hỏi 2 Đọc hiểu trang 118 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

    Các ý gạch đầu dòng làm rõ nội dung nào?

    Phương pháp giải:

    Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

    Lời giải chi tiết:

    Cách 1

    Các gạch đầu dòng làm khơi gợi lại những kỉ niệm khi xưa của đôi bạn Nguyễn Khuyến - Dương Khuê.

    Khơi gợi lại những kỉ niệm khi xưa của đôi bạn Nguyễn Khuyến - Dương Khuê.

    Đọc hiểu 3

    Trả lời Câu hỏi 3 Đọc hiểu trang 118 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

    Chữ nào được chú ý phân tích?

    Phương pháp giải:

    Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

    Lời giải chi tiết:

    Cách 1

    Chữ thôi được chú ý phân tích

    Chữ "thôi" trong cụm từ "Thôi đã thôi rồi"

    Đọc hiểu 4

    Trả lời Câu hỏi 4 Đọc hiểu trang 118 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

    Dấu ba chấm giữa đoạn thơ có ý nghĩa gì?

    Phương pháp giải:

    Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

    Lời giải chi tiết:

    Cách 1

    Dấu ba chấm giữa đoạn có ý nghĩa chỉ những câu văn nữa vẫn chưa được trích.

    Chỉ những câu văn nữa vẫn chưa được trích

    Đọc hiểu 5

    Trả lời Câu hỏi 5 Đọc hiểu trang 119 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

    Tại sao phần còn lại của bài thơ lại là phần quan trọng?

    Phương pháp giải:

    Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

    Lời giải chi tiết:

    Cách 1

    Phần còn lại của bài thơ là phần quan trọng vì diễn tả nỗi đau mất bạn của Nguyễn Khuyến.

    Vì phần này diễn tả nỗi đau không còn bạn nữa của Nguyễn Khuyến

    Đọc hiểu 6

    Trả lời Câu hỏi 6 Đọc hiểu trang 37 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

    Câu văn nào nêu nhận xét chủ quan của người viết?

    Phương pháp giải:

    Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

    Lời giải chi tiết:

    Cách 1

    Giờ này, trước mắt và trong lòng tác giả là cả một sự trống vắng ghê người

    Câu "Giờ này, trước mắt và trong lòng tác giả là cả một sự trống vắng ghê người!"

    Đọc hiểu 7

    Trả lời Câu hỏi 7 Đọc hiểu trang 120 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

    Phần kết bài tác giả nêu lên nội dung gì?

    Phương pháp giải:

    Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

    Lời giải chi tiết:

    Cách 1

    Phần kết khẳng định bài thơ Khóc Dương Khuê là một viên ngọc quý viết về tình bạn lung linh trong vườn hoa văn học nước nhà.

    Phần kết bài nêu lên Khóc Dương Khuê là bài thơ viết về tình bạn hay nhất của nền văn học nước nhà.

    CH cuối bài 1

    Trả lời Câu hỏi 1 CH cuối bài trang 120 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

    Mục đích của văn bản Phân tích bài “Khóc Dương Khuê” là gì?

    Phương pháp giải:

    - Đọc văn bản

    - Xác định mục đích viết của tác giả

    Lời giải chi tiết:

    Cách 1

    Mục đích của văn bản Phân tích bài Khóc Dương Khuê là muốn ca ngợi bài thơ là một tuyệt tác viết về tình bạn vĩnh cửu trong nền văn học nước nhà.

    Mục đích: muốn ca ngợi bài thơ là một tuyệt tác viết về tình bạn vĩnh cửu trong nền văn học nước nhà.

    CH cuối bài 2

    Trả lời Câu hỏi 2 CH cuối bài trang 120 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

    Bố cục của văn bản gồm mấy phần? Nội dung chính của mỗi phần là gì?

    Phương pháp giải:

    Phân chia bố cục phù hợp với nội dung

    Lời giải chi tiết:

    Cách 1

    - Bố cục văn bản gồm 3 phần

    + Phần 1 (trong nhiều mối quan hệ … ông đã viết một áng thơ khóc bạn): Giới thiệu vấn đề cần nghị luận.

    + Phần 2 (tiếp … chân thành về tình bạn): Triển khai vấn đề về nghị luận.

    + Phần 3 (còn lại): Tổng kết vấn đề nghị luận.

    Bố cục

    Nội dung chính

    Phần 1 (trong nhiều mối quan hệ … ông đã viết một áng thơ khóc bạn)

    Giới thiệu vấn đề cần nghị luận.

    Phần 2 (tiếp … chân thành về tình bạn)

    Triển khai vấn đề về nghị luận.

    Phần 3 (còn lại)

    Tổng kết vấn đề nghị luận.

    CH cuối bài 3

    Trả lời Câu hỏi 3 CH cuối bài trang 120 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

    Tác giả đã phân tích bài thơ theo cách nào? Cách phân tích ấy có tác dụng gì trong việc làm rõ nội dung chính của bài thơ?

    Phương pháp giải:

    - Đọc văn bản

    - Chú ý cách tác giả phân tích bài thơ

    Lời giải chi tiết:

    Cách 1

    Tác giả đã phân tích bài thơ theo cách phân tích lần lượt các câu thơ trong bài. Cách phân tích ấy có tác dụng làm rõ từng ý tứ, cảm xúc của tác giả khi mất bạn. 

    Tác giả phân tích lần lượt các câu thơ trong bài có tác dụng làm rõ từng ý tứ, cảm xúc của tác giả khi mất bạn. 

    CH cuối bài 4

    Trả lời Câu hỏi 4 CH cuối bài trang 120 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

    Chỉ ra luận đề và các luận điểm chính trong văn bản. Em hãy cho biết: Các luận điểm trong văn bản có làm sáng tỏ được luận đề không? Vì sao?

    Phương pháp giải:

    - Xác định luận đề

    - Xác định hệ thống luận điểm

    Lời giải chi tiết:

    Cách 1

    - Luận đề: Tình bạn lấp lánh bất chấp sự thay đổi của thời thế và cảnh ngộ riêng.

    - Luận điểm 1: Tất cả nỗi đau mất bạn dường như dồn nén vào câu lục bát mở đầu này.

    - Luận điểm 2: Với Nguyễn Khuyến, sau giây phút bình tĩnh lại, cả một quãng đời thanh xuân thơ mộng, êm đẹp đầy ắp kỉ niệm về tình bạn lần lượt hiện ra cụ thể, sinh động, sống dậy trong lòng và trước mắt tác giả cũng như độc giả.

    - Luận điểm 3: Với mạch cảm xúc ấy, tác giả đưa chúng ta về những ấn tượng mới khó quên trong lần gặp gỡ cuối cùng của ông với bạn cố tri Dương Khuê.

    - Luận điểm 4: Phần còn lại gồm mười sáu câu là phần quan trọng của tác phẩm Khóc Dương Khuê, diễn tả nỗi đau không còn bạn nữa!

    - Luận điểm 5: Mấy câu kết của đoạn này làm hiện lên hình tượng nỗi đau khôn tả, tiếng khóc không nước mắt, nỗi đau dường như đã dồn cả vào lòng.

    - Các luận điểm có làm sáng tỏ được luận đề vì những luận điểm trên đã được tác giả triển khai rất chi tiết và rõ ràng.

    Luận đề: Tình bạn lấp lánh bất chấp sự thay đổi của thời thế và cảnh ngộ riêng.

    Luận điểm 1

    Tất cả nỗi đau mất bạn dường như dồn nén vào câu lục bát mở đầu này

    Luận điểm 2

    Với Nguyễn Khuyến, sau giây phút bình tĩnh lại, cả một quãng đời thanh xuân thơ mộng, êm đẹp đầy ắp kỉ niệm về tình bạn lần lượt hiện ra cụ thể, sinh động, sống dậy trong lòng và trước mắt tác giả cũng như độc giả.

    Luận điểm 3

    Với mạch cảm xúc ấy, tác giả đưa chúng ta về những ấn tượng mới khó quên trong lần gặp gỡ cuối cùng của ông với bạn cố tri Dương Khuê

    Luận điểm 4

    Phần còn lại gồm mười sáu câu là phần quan trọng của tác phẩm Khóc Dương Khuê, diễn tả nỗi đau không còn bạn nữa!

    Luận điểm 5

    Mấy câu kết của đoạn này làm hiện lên hình tượng nỗi đau khôn tả, tiếng khóc không nước mắt, nỗi đau dường như đã dồn cả vào lòng

    - Các luận điểm làm sáng tỏ luận đề vì những luận điểm trên đã được tác giả triển khai rất chi tiết và rõ ràng.

    CH cuối bài 5

    Trả lời Câu hỏi 5 CH cuối bài trang 120 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

    Dẫn ra một số bằng chứng cho thấy tác giả đã sử dụng cách trình bày kết hợp nêu vấn đề khách quan và phát biểu ý kiến chủ quan.

    Phương pháp giải:

    Xác định một số bằng chứng khách quan 

    Lời giải chi tiết:

    Cách 1

    - Nêu vấn đề khách quan:

    + Trước ông, Phạm Thái chẳng đã viết văn tế Trương Đăng Thụ và sau ông, Phan Bội Châu cũng viết văn tế Phan Châu Trinh.

    + Nỗi đau mất bận hiện ra dưới nhiều cung bậc: lúc bộc phát, lục ngậm ngùi nuối tiếc, lúc lắng đọng thấm sâu, chi phối tuổi già của tác giả.

    - Phát biểu ý kiến chủ quan:

    + Tiếc thay đó lại là sự thật nghiệt ngã!

    + Kì tái ngộ quý hóa biết dường nào!

    + Đúng là nỗi mừng biết lấy chi cân?

    Trình bày kết hợp nêu vấn đề khách quan

    Phát biểu ý kiến chủ quan.

    + Trước ông, Phạm Thái chẳng đã viết văn tế Trương Đăng Thụ và sau ông, Phan Bội Châu cũng viết văn tế Phan Châu Trinh.

    + Nỗi đau mất bận hiện ra dưới nhiều cung bậc: lúc bộc phát, lục ngậm ngùi nuối tiếc, lúc lắng đọng thấm sâu, chi phối tuổi già của tác giả.

    + Tiếc thay đó lại là sự thật nghiệt ngã!

    + Kì tái ngộ quý hóa biết dường nào!

    + Đúng là nỗi mừng biết lấy chi cân?

    CH cuối bài 6

    Trả lời Câu hỏi 6 CH cuối bài trang 120 SGK Ngữ văn 9 Cánh diều

    Từ văn bản trên, em rút ra được kinh nghiệm nào về cách thức phân tích một bài thơ?

    Phương pháp giải:

    Liên hệ bản thân em

    Lời giải chi tiết:

    Cách 1

    Từ văn bản trên, em rút ra được kinh nghiệm khi phân tích một tác phẩm thơ ta cần chia luận điểm theo cảm xúc, tư tưởng của tác giả. Liên hệ thêm những dẫn chứng tương tự, trình bày kết hợp nêu vấn đề khách quan và phát biểu ý kiến chủ quan.

    Kinh nghiệm: khi phân tích một tác phẩm thơ ta cần chia luận điểm theo cảm xúc, tư tưởng của tác giả đồng thời liên hệ thêm những dẫn chứng tương tự, trình bày kết hợp nêu vấn đề khách quan và phát biểu ý kiến chủ quan.

    Từ văn bản trên, em rút ra được kinh nghiệm khi phân tích một tác phẩm thơ ta cần chia luận điểm theo cảm xúc, tư tưởng của tác giả. Liên hệ thêm những dẫn chứng tương tự, trình bày kết hợp nêu vấn đề khách quan và phát biểu ý kiến chủ quan.

    Soạn bài Khóc Dương Khuê - Ngữ văn 9 tập 2: Phân tích chi tiết và đầy đủ

    Bài thơ Khóc Dương Khuê của Nguyễn Khuyến là một trong những tác phẩm tiêu biểu của thơ trào phúng Việt Nam. Bài thơ thể hiện nỗi xót xa, thương cảm của tác giả trước cảnh người bạn cũ là Dương Khuê mất, đồng thời cũng là sự châm biếm sâu sắc đối với xã hội thối nát đương thời.

    I. Tóm tắt bài Khóc Dương Khuê

    Bài thơ Khóc Dương Khuê kể về nỗi đau mất mát của tác giả khi người bạn thân là Dương Khuê qua đời. Tác giả nhớ lại những kỷ niệm vui buồn với người bạn, đồng thời bày tỏ sự tiếc thương cho số phận bất hạnh của Dương Khuê.

    II. Phân tích bài Khóc Dương Khuê

    1. Về nội dung

    Bài thơ Khóc Dương Khuê thể hiện những nội dung chính sau:

    • Nỗi đau mất mát trước sự ra đi của người bạn thân.
    • Sự tiếc thương cho số phận bất hạnh của Dương Khuê.
    • Sự châm biếm sâu sắc đối với xã hội thối nát đương thời.

    2. Về nghệ thuật

    Bài thơ Khóc Dương Khuê sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật đặc sắc, như:

    • Thơ trào phúng: Tác giả sử dụng những hình ảnh, ngôn ngữ trào phúng để châm biếm xã hội.
    • Giản dị, tự nhiên: Bài thơ sử dụng ngôn ngữ giản dị, tự nhiên, gần gũi với đời sống.
    • Sử dụng các yếu tố miêu tả: Tác giả sử dụng các yếu tố miêu tả để tạo nên những hình ảnh sống động, chân thực.

    III. Ý nghĩa của bài Khóc Dương Khuê

    Bài thơ Khóc Dương Khuê có ý nghĩa sâu sắc:

    • Thể hiện tình bạn chân thành, sâu sắc.
    • Phản ánh hiện thực xã hội thối nát đương thời.
    • Khẳng định giá trị nhân văn cao đẹp.

    IV. Soạn bài Khóc Dương Khuê - Cánh Diều Ngữ văn 9 tập 2: Câu hỏi và trả lời

    Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp và đáp án liên quan đến bài Khóc Dương Khuê:

    1. Câu 1: Bài thơ Khóc Dương Khuê thể hiện những nội dung gì?
    2. Trả lời: Bài thơ thể hiện nỗi đau mất mát trước sự ra đi của người bạn thân, sự tiếc thương cho số phận bất hạnh của Dương Khuê và sự châm biếm sâu sắc đối với xã hội thối nát đương thời.
    3. Câu 2: Bài thơ Khóc Dương Khuê sử dụng những biện pháp nghệ thuật nào?
    4. Trả lời: Bài thơ sử dụng thơ trào phúng, ngôn ngữ giản dị, tự nhiên và các yếu tố miêu tả.

    V. Kết luận

    Bài thơ Khóc Dương Khuê là một tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Khuyến, thể hiện tài năng và phong cách nghệ thuật độc đáo của ông. Bài thơ không chỉ có giá trị về mặt nội dung mà còn có giá trị về mặt nghệ thuật, góp phần làm phong phú thêm nền văn học Việt Nam.

    Hy vọng bài soạn này sẽ giúp các em học sinh hiểu rõ hơn về bài thơ Khóc Dương Khuê và đạt kết quả tốt trong học tập.

    Tải sách PDF tại TuSach.vn mang đến trải nghiệm tiện lợi và nhanh chóng cho người yêu sách. Với kho sách đa dạng từ sách văn học, sách kinh tế, đến sách học ngoại ngữ, bạn có thể dễ dàng tìm và tải sách miễn phí với chất lượng cao. TuSach.vn cung cấp định dạng sách PDF rõ nét, tương thích nhiều thiết bị, giúp bạn tiếp cận tri thức mọi lúc, mọi nơi. Hãy khám phá kho sách phong phú ngay hôm nay!

    VỀ TUSACH.VN