Bài Tiếng Ru Trang 99 SGK Tiếng Việt Lớp 5 Tập 1 Cánh Diều: Phân Tích Chi Tiết và Giải Bài Tập
Bài thơ Tiếng Ru của nhà thơ Hồ Xuân Hương là một trong những tác phẩm tiêu biểu trong chương trình Ngữ văn lớp 5. Bài thơ không chỉ mang giá trị nghệ thuật cao mà còn chứa đựng những tình cảm sâu sắc về tình mẫu tử, về cuộc sống lao động gian khổ của người nông dân.
I. Giới thiệu chung về bài Tiếng Ru
- Tác giả: Hồ Xuân Hương (1772-1820) – Nhà thơ nổi tiếng của thế kỷ XVIII, đại diện cho phong trào thơ trào phúng.
- Tác phẩm: Tiếng Ru
- Thể loại: Thơ lục bát.
- Nguồn gốc: Bài thơ nằm trong tập thơ Lưu Hương ký.
II. Phân tích nội dung bài Tiếng Ru
Bài thơ Tiếng Ru được chia thành hai phần chính:
- Phần 1 (6 câu đầu): Miêu tả cảnh vật thiên nhiên và cuộc sống lao động của người nông dân.
- Phần 2 (8 câu sau): Diễn tả tình cảm yêu thương, trìu mến của người mẹ dành cho con.
1. Phần 1: Cảnh vật thiên nhiên và cuộc sống lao động
Nhà thơ sử dụng những hình ảnh quen thuộc, gần gũi với đời sống nông thôn Việt Nam để miêu tả cảnh vật: “Cây đa, giếng nước, sân đình”. Những hình ảnh này gợi lên một không gian làng quê thanh bình, yên ả. Đồng thời, nhà thơ cũng khắc họa cuộc sống lao động vất vả của người nông dân: “Cha mẹ hiền lành, làm lụng vất vả”.
2. Phần 2: Tình cảm yêu thương của người mẹ
Đây là phần trung tâm của bài thơ, thể hiện tình yêu thương sâu sắc của người mẹ dành cho con. Người mẹ ru con bằng những lời ru ngọt ngào, êm dịu: “Ru con, ru con, ngủ cho ngoan”. Trong lời ru, người mẹ gửi gắm những ước vọng, những lời khuyên bảo cho con: “Lớn lên khôn lớn, thành người tốt”.
III. Nghệ thuật của bài Tiếng Ru
- Thể thơ lục bát: Tạo nhịp điệu du dương, êm ái, phù hợp với nội dung bài thơ.
- Sử dụng các biện pháp tu từ: So sánh, ẩn dụ, nhân hóa… giúp bài thơ thêm sinh động, giàu hình ảnh.
- Ngôn ngữ giản dị, gần gũi: Dễ hiểu, dễ cảm nhận.
IV. Giải bài tập Tiếng Ru trang 99 SGK Tiếng Việt lớp 5 tập 1 Cánh Diều
Câu 1: Bài thơ Tiếng Ru tả cảnh vật và cuộc sống của ai?
Trả lời: Bài thơ tả cảnh vật và cuộc sống của người nông dân Việt Nam.
Câu 2: Tìm các từ ngữ miêu tả tình cảm của người mẹ đối với con trong bài thơ.
Trả lời: Các từ ngữ miêu tả tình cảm của người mẹ đối với con: ru, ngủ cho ngoan, thương, yêu, quý…
Câu 3: Bài thơ Tiếng Ru giúp em hiểu thêm điều gì về cuộc sống và tình cảm của con người?
Trả lời: Bài thơ giúp em hiểu thêm về cuộc sống lao động vất vả nhưng đầy tình yêu thương của người nông dân Việt Nam, về tình mẫu tử bao la, vô bờ bến.
V. Kết luận
Bài thơ Tiếng Ru là một tác phẩm hay, mang đậm giá trị nhân văn. Bài thơ không chỉ giúp học sinh hiểu sâu sắc hơn về tình mẫu tử mà còn bồi dưỡng những phẩm chất tốt đẹp trong tâm hồn.
