Thái sư Trần Thủ Độ trang 28 SGK Tiếng Việt lớp 5 tập 2 Cánh diều

Trả lời câu hỏi 1 Bài đọc trang 29 SGK Tiếng Việt 5 Cánh diều

Thái sư Trần Thủ Độ

Trần Thủ Độ là người có công lập nên nhà Trần, lại là chú của vua và đứng đầu trăm quan, nhưng không vì thế mà ông tự cho phép mình vượt qua phép nước. Có lần, Linh Từ Quốc Mẫu, vợ ông, muốn xin riêng cho một người làm chức cầu đường. Trần Thủ Độ bảo người ấy:

– Ngươi có phu nhân xin cho làm chức câu đương, không thể ví như những câu đương khác. Vì vậy phải chặt một ngón chân để phân biệt.

Người ấy kêu van mãi, ông mới tha cho.

Một lần khác, Linh Từ Quốc Mẫu ngồi kiệu đi qua chỗ thềm cấm, bị một người quân hiệu ngăn lại. Về nhà, bà khóc:

– Tôi là vợ thái sư mà bị kẻ dưới khinh nhờn.

Ông cho bắt người quân hiệu đến. Người này nghĩ là phải chết. Nhưng khi nghe anh ta kể rõ ngọn ngành, ông bảo:

– Ngươi ở chức thấp mà biết giữ phép nước như thế, ta còn trách gì nữa.

Nói rồi, lấy vàng, lụa thưởng cho Trần Thủ Độ có công lớn, vua cũng phải nể. Có viên quan nhân lúc vào chầu vua, ứa nước mắt tâu:

– Bệ hạ còn trẻ mà thái sư chuyên quyền, không biết rồi xã tắc sẽ ra sao. Hạ thần lấy làm lo lắm.

Vua đem viên quan đến gặp Trần Thủ Độ và nói:

– Kẻ này dám tâu xuống với trẫm là Thượng phụ chuyên quyền, nguy cho xã tắc. Trần Thủ Độ trầm ngâm suy nghĩ rồi tâu:

– Quả có chuyện như vậy. Xin Bệ hạ quở trách thần và ban thưởng cho người nói thật.

Theo sách Đại Việt sử kí toàn thư

Trần Thủ Độ có địa vị đặc biệt như thế nào trong triều đình?

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ văn bản để trả lời câu hỏi

Lời giải chi tiết:

Trần Thủ Độ là người đã lập ra nhà Trần và là chú của Vua

Trả lời câu hỏi 2 Bài đọc trang 29 SGK Tiếng Việt 5 Cánh diều

Sự việc nào cho thấy ông giữ nghiêm phép nước trong việc dùng người?

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ văn bản để trả lời câu hỏi

Lời giải chi tiết:

Những sự việc cho thấy ông giữ nghiêm phép nước như:

+ Khi phu nhân của ông xin cho một người chức cầu đường, ông đã nói rằng “Ngươi có phu nhân xin cho làm chức câu đương, không thể ví như những câu đương khác. Vì vậy phải chặt một ngón chân để phân biệt”

+ Khi phu nhân của ông về mách rằng có người quân hiệu ngăn kiệu của bà lại. Ông đã cho gọi người quân hiệu ấy đến và khi biết rõ sự việc thay vì trách phạt thì ông đã ban thưởng cho người đó

Trả lời câu hỏi 3 Bài đọc trang 29 SGK Tiếng Việt 5 Cánh diều

Trần Thủ Độ có thái độ như thế nào đối với việc thưởng phạt?

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ văn bản để trả lời câu hỏi

Lời giải chi tiết:

Đối với việc thưởng phạt ông rất rõ ràng và không thiên vị, sẽ khen thưởng những người có công và làm đúng theo phép nước. Phạt đúng tội với người làm sai

Trả lời câu hỏi 4 Bài đọc trang 29 SGK Tiếng Việt 5 Cánh diều

Sự việc nào cho thấy ông rất nghiêm khắc với bản thân?.

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ văn bản để trả lời câu hỏi

Lời giải chi tiết:

Sự việc khi có người tâu với vua rằng “Bệ hạ còn trẻ mà thái sư chuyên quyền, không biết rồi xã tắc sẽ ra sao. Hạ thần lấy làm lo lắm” thay vì việc thắc mắc mình đã làm gì sai thì ông ngay lập tức nhận lỗi về mình và đề nghị khen thưởng cho người đã tâu vua.

Trả lời câu hỏi 5 Bài đọc trang 29 SGK Tiếng Việt 5 Cánh diều

Ba sự việc trong bài đọc nói lên điều gì về Trần Thủ Độ?

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ văn bản để trả lời câu hỏi

Lời giải chi tiết:

Ba sự việc trong bài đọc nói lên Trần Thủ Độ là một thái sư chân chính liêm khiết, luôn trung thành với vua, làm đúng phép nước, trọng người tài và khen thưởng xử phạt đúng lúc với những người có tội.