Câu 1 (trang 41, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Xác định cấu trúc của các đoạn văn sau và tìm câu chủ đề của mỗi đoạn văn (nếu có):
a. Nhiều người tin rằng, khi nhìn lên bầu trời và thấy sao băng, nếu nhanh chóng ước một điều gì đó thì điều đó chắc chắn sẽ trở thành sự thật. Một số quan niệm cho rằng, sao băng là một hình tượng đẹp và thường gắn liền với nhiều câu chuyện về tình yêu.
(Theo Sao băng là gì và những điều bạn cần biết về sao băng?, https://voh.com.vn, ngày 16/3/2022)
b. Lúc đầu, mọi người nghĩ rằng chim di cư là để tránh cái lạnh của mùa đông, tuy nhiên, nghiên cứu gần đây đã phát hiện ra rằng điều này không hoàn toàn đúng. Những nơi mà loài chim này di cư tới so với nơi chúng sinh ra đều có khí hậu ôn đới khả tương đồng tại cùng một thời điểm. Về mặt lý thuyết, nếu chúng ở lại nơi được sinh ra vào mùa đông thì điều kiện khí hậu ở đó cũng không ảnh hưởng nhiều và chúng vẫn có thể sống sót bình thường. Vậy tại sao chúng vẫn phải thực hiện một hành trình dài để di cư hằng năm? Về vấn đề này, các nhà khoa học vẫn cảm thấy bối rối và chưa thể tìm được câu trả lời.
(Theo 1001 thắc mắc: Sự thực có phải chim di cư là do chúng sợ lạnh?, https:tienphong.vn, ngày 17/3/2022)
c. Một trong những hành động góp phần bảo vệ môi trường là sử dụng các sản phẩm tái chế. Chúng ta có thể tái chế giấy, nhựa, báo, thuỷ tinh và lon nhôm,... Bằng cách tải chế một nửa số rác thải sinh hoạt, mỗi người có thể giảm khoảng 1,2 tấn khi CO, (các-bon đi-ô-xít – carbon dioxide) mỗi năm vì việc đốt chảy rác thải làm tăng mức độ CO, trong khí quyển. Đây là tác nhân chính gây ra hiệu ứng nhà kính và sự nóng lên toàn cầu. Vì vậy, con người nên lựa chọn các sản phẩm tái chế để có thể góp phần bảo vệ môi trường.
(Theo Lan Anh tổng hợp, Mười biện pháp giảm thiểu sự nóng lên của Trái Đất, https://kinhtemoitruong.vn, ngày 09/9/2022)
d. Chúng ta có thể sử dụng bản đồ tư duy khi lập dàn ý cho bài viết. Với tư cách là một công cụ sắp xếp thông tin hiệu quả, bản đồ tư duy có thể tổ chức và hệ thống hoá những ý tưởng lộn xộn, thiếu mạch lạc. Vì thế, bản đồ tư duy có thể đơn giản hóa những thách thức khi viết: hỗ trợ chúng ta xác định cần viết những gì và sắp xếp các ý tưởng như thế nào cho hợp lý.
(Theo 1980 Books, Ứng dụng bản đồ tư duy trong học tập)
Phương pháp giải:
Vận dụng tri thức Ngữ văn về cách xây dựng đoạn văn
Vận dụng kiến thức câu chủ đề
Lời giải chi tiết:
a.Cấu trúc song hành
b. Cấu trúc Diễn dịch
Câu chủ đề: Lúc đầu, mọi người nghĩ rằng chim di cư là để tránh cái lạnh của mùa đông, tuy nhiên, nghiên cứu gần đây đã phát hiện ra rằng điều này không hoàn toàn đúng.
c. Cấu trúcTổng phân hợp
Câu chủ đề đầu đoạn: Một trong những hành động góp phần bảo vệ môi trường là sử dụng các sản phẩm tái chế.
Câu chủ đề cuối đoạn: Vì vậy, con người nên lựa chọn các sản phẩm tái chế để có thể góp phần bảo vệ môi trường.
d. Cấu trúc diễn dịch
Câu chủ đề: Chúng ta có thể sử dụng bản đồ tư duy khi lập dàn ý cho bài viết.
