Văn bản Trở về (Hơ – minh - uê)

Trở về

(trích Ông già và biển cả)

Hơ – minh - uê

“Chẳng còn gì”, lão nói lớn. “Ta đã đi quá xa.”

Khi lão dong chiếc thuyền cập vào bến nhỏ thì đèn đóm ở Thê-rếch-xơ (Terrace) đã tắt và lão biết mọi người đã đi ngủ. Gió càng ngày càng to và bây giờ đang thổi mạnh.

Dù vậy bến cảng rất yên tĩnh và lão đưa thuyền lên trên một bãi cuội nhỏ bên dưới ghềnh đá. Không có ai giúp cả nên lão đã kéo thuyền lên đến mức xa nhất có thể. Rồi lão bước ra và buộc thuyền vào một tảng đá.

Lão tháo cột buồm, cuộn và buộc cánh buồm lại. Rồi lão vác cột buồm lên vai và bắt đầu trèo lên. Đó là lúc lão biết mình đã mệt đến chừng nào. Lão dừng lại một chốc và ngoảnh lại và nhìn thấy cái đuôi khổng lồ của con cá đang dựng thẳng sau đuôi thuyền trong ánh sáng phan chiếu từ đèn đường. Lão nhìn thấy đường nét trần trụi màu trắng của xương sống và khối sẫm màu của cái đầu với lưỡi kiếm nhô ra cùng tất cả sự trống rỗng ở khoảng giữa.

Lão lại bắt đầu leo lên dốc rồi trên đỉnh dốc lão ngã xuống và nằm một lát với cột buồm vắt qua vai. Lão cố ngồi dậy. Nhưng điều đó là quá khó và lão ngồi đó với cột buồm trên vai và nhìn ra đường. Một con mèo đi ngang qua đường phía xa để làm cái gì đó và lão già ngắm nhìn nó. Rồi lão chỉ ngắm nhìn con đường mà thôi.

Cuối cùng lão đặt cột buồm xuống và đứng dậy. Lão nhấc cột buồm đặt lên vai và bắt đầu bước đi. Lão đã phải ngồi xuống nghỉ năm lần trước khi đến được lán của mình.

Vào trong lán, lão dựa cột buồm vào tường. Trong bóng tối lão tìm thấy một chai nước và uống một ngụm. Rồi lão nằm xuống giường. Lão kéo chăn trùm lên đôi vai rồi phủ lên lưng, chân và lão nằm sấp mặt lên đống báo mà ngủ với hai cánh tay duỗi thẳng và lòng bàn tay ngửa lên.

Lão vẫn đang ngủ khi thằng bé ngó qua của vào buổi sáng. Gió thổi mạnh đến nỗi những chiếc thuyền trôi nổi không ra khơi được và thằng bé đã ngủ dậy muộn và di đến lớn của lão như nó vẫn đến mỗi sáng. Thằng bé nhìn thấy ông lão đang thở và rồi nó nhìn thấy hai bàn tay của lão và nó bắt đầu khóc. Nó lặng lẽ đi ra ngoài để lấy chút cà phê và nó cứ khóc suốt cả dọc đường.

Nhiều ngư dân vây quanh chiếc thuyền để xem thủ đang buộc vào mạn thuyền và một ngư dân lội xuống nước, ống quần xắn lên, dùng một sợi dây đo chiều dài bộ xương Thằng bé không đi xuống đó. Nó đã đến đó rồi và một trong những ngư dân đang trông chiếc thuyền cho nó. “Ông lão thế nào rồi?”, một người hét lên. “Đang ngủ”, thằng bé đáp. Nó không để tâm đến chuyện họ nhìn thấy nó khóc. “Đừng để ai làm phiền ông ấy”. “Nó dài mười tám feeti từ mũi đến đuôi”, người đang đo bộ xương kêu lên.

 “Cháu tin là thế”, thằng bé nói.

Nó đi đến Thể-rếch-xơ và hỏi mua một lon cà phê.

“Nóng với nhiều đường và sữa.”

“Còn gì nữa không?”

“Không ạ. Rồi cháu sẽ xem ông ấy có ăn được gì không”

 “Quả là một con cá ra trò”, chủ khách sạn nói. “Chưa từng có con cá nào như vậy. Hai con cá cháu bắt được hôm qua cũng rất được đấy.”. “Chết tiệt mấy con cá của cháu”, thằng bé nói và nó lại bắt đầu khóc.

“Cháu có muốn lấy đồ uống gì không?”, chủ khách sạn hỏi.

“Không ạ”, thằng bé nói. “Bảo với họ đừng quấy rầy Xan-ti-a-gô (Santiago), cháu sẽ quay lại.”

“Bảo ông ấy là bác rất tiếc nhé.”

“Cảm ơn bác”, thằng bé nói.

Thằng bé mang lon cà phê nóng lên lán của ông lão và ngồi kế bên cho đến khi lão tỉnh dậy. Có một lúc hình như lão sắp thức giấc. Nhưng rồi lão lại chìm vào giấc ngủ say và thằng bé băng qua đường để xin một ít củi hâm nóng cà phê.

Cuối cùng ông lão đã tỉnh dậy.

“Đừng ngồi dậy”, thằng bé nói. “Uống cái này đi.”

Cậu rất một ít cà phê vào cốc.

Ông lão cầm lấy và uống hết.

“Chúng đã đánh bại ông Ma-nô-lin (Manolin) a”, lão nói. “Chúng thật sự đánh bại ông”

“Nó không đánh bại được ông. Không phải là con cá ấy.”

“Không. Thật đấy. Là lúc sau đó ấy”

 “Pê-đri-cô (Pedrico) đang trông coi thuyền và các thứ. Ông muốn làm gì với cái đầu ạ?”

“Để Pê-đri-cô băm nó ra làm mồi bẫy cá.”

“Còn lưỡi kiếm?

“Nếu cháu muốn thì cứ giữ lấy nó.”

 “Cháu muốn”, thằng bé nói. “Bây giờ chúng là phải lên kế hoạch cho những Bảy Bảo chúng là phải tên việc khác.”

“Họ có tìm ông không?

“Tất nhiên rồi. Cùng với đội bảo vệ bờ biển và máy bay nữa.”

“Đại dương thì rất rộng lớn và chiếc thuyền thì nhỏ và khó nhìn ra được”, ông lão nói. Lão nhận ra thật dễ chịu khi có ai đó để nói chuyện cùng thay vì chỉ nói với chính mình và với biển cả. “Ông nhớ cháu”. Lão nói. “Cháu đã bắt được gì thế?”

“Một con vào ngày đầu tiên. Một con vào ngày thứ hai và hai con vào ngày thứ ba.”

“Giỏi đấy.”

“Bây giờ chúng ta lại đi câu cùng nhau.”

“Không. Ông không may mắn. Ông không còn vận may nữa.”

“Chết tiệt với cái vận may”, thằng bé nói. “Cháu sẽ mang vận may của cháu theo."

“Mọi người ở nhà cháu sẽ nói sao?”

“Cháu không quan tâm. Hôm qua cháu đã bắt được hai con. Nhưng giờ thì chúng ta sẽ đi câu cùng nhau vì cháu còn phải học nhiều thứ lắm.”

“Chúng ta phải tìm một cây lao độ thật sắc bén và phải luôn luôn giữ nó trên thuyền. Cháu có thể làm lưỡi dao từ một cái nhíp của xe Ford cũ. Chúng ta có thể đem nó đến Coa-na-ba-cô-a (Guanabacoa) để mài. Nó phải thật sắc bén và không luyện quá lửa để khỏi bị gãy. Dao của ông gãy rồi.”

“Cháu sẽ tìm một con dao khác và sẽ mang mài cái nhíp”

“Biển động mất mấy ngày nhỉ?”

“Có thể là ba ngày. Có thể hơn.”

“Cháu sẽ thu xếp mọi thứ”, thằng bé nói. “Ông cụ chữa cho tay lành lại đã.”

“Ông biết cách chăm sóc chúng mà. Vào ban đêm ông khạc ra thứ lạ lùng gì đó và cảm thấy như có cái gì trong lồng ngực vỡ ra.”. “Chữa cả cái đó nữa”, thằng bé nói.

“Nằm xuống đi, ông ơi, và cháu sẽ mang cho ông cái áo sạch. Và thứ gì đó để ăn.”

“Mang cho ông bất kì tờ báo nào trong lúc ông đi vắng nhé”, lão nói.

“Ông phải bình phục thật nhanh vì có nhiều thứ cháu phải học và ông có thể dạy cháu mọi thứ. Ông có đau nhiều không?

“Nhiều lắm”, lão nói.

 “Cháu sẽ mang thức ăn và báo đến", thằng bé nói. “Nghỉ ngơi di ông ạ. Cháu sẽ đi ra hiệu thuốc mua thuốc chữa tay của ông nữa.”

“Nhớ bảo Pê-đri-cô rằng cái đầu là của anh ấy.”

“Vâng. Cháu nhớ rồi.”

Khi thằng bé ra khỏi cửa và đi xuống con đường mòn rải đá san hô nó lại tiếp tục khóc.

Chiều hôm đó có một bữa tiệc của nhóm khách du lịch ở Thê-rếch-xơ và khi nhìn xuống làn nước giữa những lon bia rỗng và những xác cá, một người phụ nữ trông thấy bộ xương sống to lớn màu trắng với một cái đuôi khổng lồ ở phần cuối cứ nổi lên và đung đưa theo thuỷ triều khi gió đông thổi qua vùng biển cuộn sóng bên ngoài lối vào bến cảng.

“Cái gì thế kia?”. Cô hỏi người bồi bàn và chỉ vào bộ xương sống dài của con cá khổng lồ giờ chỉ còn là rác rưởi chờ thuỷ triều cuốn đi.

“Ti-bu-ron (Tiburon)”, người bồi bàn nói. “Cá mập” 

Anh ta định giải thích về chuyện đã xảy ra.

“Tôi không biết là cá mập lại có bộ đuôi phom dáng đẹp để như vậy

“Anh cũng thế”, người đàn ông đi cùng cô ta nói.

Phía ngoài đường, trong cái lán của mình, ông lão lại đang ngủ tiếp. Lão vẫn ngủ trong tư thế úp mặt xuống và thằng bé ngồi bên cạnh nhìn lão ngủ. Lão đang mơ về những con sư tử.

(Linh Nguyễn dịch, http://nguvan.hnue.edu.vn, ngày 06/5/2023)