Soạn bài Thực hành Tiếng Việt: Mỉa, Nghịch ngữ - Ngữ văn 12 tập 1 (Kết nối tri thức)
Bài viết này cung cấp bản soạn chi tiết bài Thực hành Tiếng Việt lớp 12 tập 1, tập trung vào việc phân tích hai biện pháp tu từ quan trọng: nói mỉa và nghịch ngữ. Chúng tôi sẽ làm rõ đặc điểm, tác dụng của từng biện pháp, đồng thời hướng dẫn giải các bài tập trong SGK.
Với mục tiêu giúp học sinh hiểu sâu sắc kiến thức và tự tin làm bài, tusach.vn mang đến bản soạn bài đầy đủ, dễ hiểu và cập nhật theo chương trình Kết nối tri thức.
Xác định biện pháp tu từ nói mỉa và phân tích hiệu quả của nó ở từng trường hợp sau đây
Xác định nghịch ngữ trong câu sau có hàm ý mỉa mai sau và cho biết căn cứ để thực hiện điều này
Soạn bài Thực hành Tiếng Việt: Mỉa, Nghịch ngữ - Ngữ văn 12 tập 1 (Kết nối tri thức)
Bài học Thực hành Tiếng Việt trong chương trình Ngữ văn 12 tập 1 (Kết nối tri thức) tập trung vào việc củng cố kiến thức về các biện pháp tu từ, đặc biệt là biện pháp nói mỉa và nghịch ngữ. Việc nắm vững đặc điểm và tác dụng của chúng không chỉ giúp học sinh hiểu sâu sắc hơn về ngôn ngữ mà còn nâng cao khả năng phân tích, đánh giá các tác phẩm văn học.
I. Giới thiệu chung về biện pháp tu từ nói mỉa và nghịch ngữ
Cả nói mỉa và nghịch ngữ đều là những biện pháp tu từ thuộc nhóm biện pháp tu từ về nghĩa, nhằm tạo hiệu quả diễn đạt đặc biệt. Tuy nhiên, chúng có những điểm khác biệt rõ rệt về cách thức và mục đích sử dụng.
II. Biện pháp tu từ nói mỉa
- Đặc điểm: Nói mỉa là lối nói bóng gió, châm biếm, dùng lời lẽ trái nghĩa với thực tế để bày tỏ thái độ không đồng tình, phê phán, hoặc khinh thường. Nói mỉa thường mang tính chất đả kích, châm chọc.
- Tác dụng:
- Tạo sự hài hước, dí dỏm.
- Bộc lộ thái độ, cảm xúc của người nói một cách gián tiếp.
- Phê phán, đả kích những thói tật, hành vi xấu.
- Ví dụ:
“Học hành chăm chỉ là nhất!” (nói với người lười biếng)
III. Biện pháp tu từ nghịch ngữ
- Đặc điểm: Nghịch ngữ là cách dùng từ ngữ trái nghĩa với ý nghĩa thực tế để diễn tả một ý nghĩa khác, thường là khẳng định một cách gián tiếp. Nghịch ngữ thường mang tính chất hài hước, châm biếm nhẹ nhàng hơn so với nói mỉa.
- Tác dụng:
- Tạo sự bất ngờ, thú vị.
- Nhấn mạnh ý nghĩa, làm cho lời nói thêm sinh động.
- Diễn tả thái độ, cảm xúc một cách tế nhị.
- Ví dụ:
“Đọc xong quyển sách này, tôi thấy mình thông minh hơn hẳn!” (nói về một quyển sách khó hiểu)
IV. Bài tập thực hành
Bài 1: Tìm và phân tích các biện pháp tu từ nói mỉa và nghịch ngữ trong đoạn văn sau:
(Đoạn văn mẫu)
Bài 2: Viết một đoạn văn ngắn sử dụng ít nhất một biện pháp tu từ nói mỉa hoặc nghịch ngữ để phê phán một thói quen xấu trong xã hội.
V. Lời khuyên khi làm bài tập
- Đọc kỹ đoạn văn, chú ý đến các từ ngữ có ý nghĩa trái ngược với ngữ cảnh.
- Xác định rõ mục đích sử dụng biện pháp tu từ của tác giả.
- Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ trong việc diễn đạt ý nghĩa của đoạn văn.
Hy vọng với bản soạn bài chi tiết này, các em học sinh sẽ nắm vững kiến thức về biện pháp tu từ nói mỉa và nghịch ngữ, từ đó áp dụng hiệu quả vào quá trình học tập và làm bài tập. Đừng quên truy cập tusach.vn để xem thêm nhiều tài liệu học tập hữu ích khác!
