Soạn bài Nói và nghe: Trình bày về việc vay mượn – cải biến – sáng tạo trong một tác phẩm văn học SGK Ngữ văn 12 tập 1 Kết nối tri thức

Soạn bài Nói và nghe: Vay mượn – Cải biến – Sáng tạo (Ngữ văn 12 tập 1) – Kết nối tri thức

Bài học Nói và nghe trong chương trình Ngữ văn 12 tập 1, sách Kết nối tri thức, tập trung vào một chủ đề thú vị và quan trọng: việc vay mượn, cải biến và sáng tạo trong các tác phẩm văn học. Bài học này không chỉ giúp học sinh hiểu rõ hơn về quá trình sáng tạo của các nhà văn mà còn rèn luyện kỹ năng trình bày, phân tích và đánh giá một cách logic và thuyết phục.

I. Mục tiêu bài học

Mục tiêu chính của bài học này là:

• Nắm vững khái niệm về vay mượn, cải biến và sáng tạo trong văn học.
• Phân tích được các ví dụ cụ thể về việc vay mượn, cải biến và sáng tạo trong một tác phẩm văn học.
• Rèn luyện kỹ năng trình bày, phân tích và đánh giá một cách logic và thuyết phục.
• Nâng cao khả năng cảm thụ và hiểu biết về văn học.

II. Chuẩn bị bài học

Để chuẩn bị tốt cho bài học, học sinh cần:

• Đọc kỹ bài học trong sách giáo khoa.
• Chọn một tác phẩm văn học cụ thể để phân tích.
• Tìm hiểu về tác giả, hoàn cảnh sáng tác và nội dung chính của tác phẩm.
• Chuẩn bị các ý chính và dàn bài cho phần trình bày.

III. Nội dung bài học

Bài học được chia thành các phần chính sau:

1. Vay mượn trong văn học: Khái niệm, các hình thức vay mượn (mượn cốt truyện, mượn nhân vật, mượn ý tưởng, v.v.).
2. Cải biến trong văn học: Khái niệm, các hình thức cải biến (thay đổi cốt truyện, thay đổi nhân vật, thay đổi kết thúc, v.v.).
3. Sáng tạo trong văn học: Khái niệm, các yếu tố sáng tạo (tạo ra nhân vật mới, tạo ra tình huống mới, sử dụng ngôn ngữ mới, v.v.).
4. Phân tích ví dụ: Phân tích một tác phẩm văn học cụ thể để làm rõ các khái niệm và hình thức vay mượn, cải biến và sáng tạo.

IV. Hướng dẫn trình bày

Khi trình bày về việc vay mượn, cải biến và sáng tạo trong một tác phẩm văn học, học sinh cần:

• Giới thiệu tác phẩm và tác giả.
• Xác định các yếu tố vay mượn trong tác phẩm.
• Phân tích sự cải biến của tác giả so với nguồn gốc vay mượn.
• Đánh giá mức độ sáng tạo của tác giả.
• Rút ra kết luận về ý nghĩa của việc vay mượn, cải biến và sáng tạo trong tác phẩm.

V. Ví dụ minh họa

Ví dụ, trong tác phẩm “Truyện Kiều” của Nguyễn Du, ta thấy rõ sự vay mượn từ cốt truyện “Kim Vân Kiều Truyện” của Thanh Tâm Tài Nhân. Tuy nhiên, Nguyễn Du đã cải biến và sáng tạo rất nhiều, từ việc xây dựng nhân vật Kiều với những phẩm chất cao đẹp, đến việc sử dụng ngôn ngữ thơ ca tinh tế và giàu cảm xúc. Sự cải biến và sáng tạo này đã làm cho “Truyện Kiều” trở thành một tác phẩm kinh điển của văn học Việt Nam.

VI. Luyện tập và củng cố

Để củng cố kiến thức, học sinh có thể thực hiện các bài tập sau:

• Phân tích một tác phẩm văn học khác để xác định các yếu tố vay mượn, cải biến và sáng tạo.
• Thảo luận nhóm về ý nghĩa của việc vay mượn, cải biến và sáng tạo trong văn học.
• Viết một bài luận ngắn về chủ đề này.

Hy vọng bài soạn này sẽ giúp các em học sinh lớp 12 hiểu rõ hơn về bài học Nói và nghe trong chương trình Ngữ văn 12 tập 1, sách Kết nối tri thức. Chúc các em học tập tốt!