Văn bản Vịnh Tản Viên sơn (Cao Bá Quát)

Vịnh Tản Viên sơn là một trong những bài thơ tiêu biểu nhất của Cao Bá Quát, một nhà thơ lớn của văn học Việt Nam thời trung đại. Bài thơ không chỉ nổi tiếng về giá trị nghệ thuật mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về tinh thần yêu nước, ý chí vươn lên và khát vọng khẳng định bản thân.

I. Giới thiệu về tác giả Cao Bá Quát và bối cảnh sáng tác

Cao Bá Quát (1442-1516) là một nhà thơ, nhà chính trị nổi tiếng thời Lê sơ. Ông là một người có tài năng xuất chúng, nhưng lại gặp nhiều trắc trở trong sự nghiệp. Cuộc đời ông là một minh chứng cho sự bất công của xã hội phong kiến. Bài thơ Vịnh Tản Viên sơn được sáng tác trong bối cảnh Cao Bá Quát bị cách chức, sống trong cảnh cô đơn, thất vọng.

II. Nội dung và nghệ thuật của bài thơ Vịnh Tản Viên sơn

Bài thơ Vịnh Tản Viên sơn gồm tám câu thơ thất ngôn, được chia thành bốn câu đề và bốn câu luận. Bốn câu đề giới thiệu về vẻ đẹp hùng vĩ của núi Tản Viên:

• "Vạn cổ hùng sơn Tản Viên,
• Vô cùng uy chấn động thiên.
• Thanh phong gõ cửa trúc viên,
• Hạ vũ tưới làn lá sen."

Trong bốn câu thơ này, tác giả sử dụng những từ ngữ mạnh mẽ, gợi hình để miêu tả núi Tản Viên như một bức tượng khổng lồ, sừng sững giữa trời đất. Từ “vạn cổ” gợi sự lâu đời, hùng vĩ. Từ “uy chấn động thiên” diễn tả sức mạnh phi thường của núi. Hình ảnh “thanh phong gõ cửa trúc viên” và “hạ vũ tưới làn lá sen” tạo nên một không gian thanh bình, yên ả.

Bốn câu luận tiếp tục miêu tả vẻ đẹp của núi Tản Viên, đồng thời thể hiện niềm tự hào, khát vọng của tác giả:

• "Đỉnh cao vời vợi chốn tiên,
• Dưới chân mây trắng lượn hiên.
• Ta đây trèo bước phong tiên,
• Ngắm nhìn non nước một phen."

Ở đây, tác giả sử dụng những hình ảnh đẹp, lãng mạn để miêu tả cảnh núi non. Từ “chốn tiên” gợi sự thanh cao, thoát tục. Hình ảnh “mây trắng lượn hiên” tạo nên một không gian huyền ảo, mơ màng. Câu thơ “Ta đây trèo bước phong tiên” thể hiện khát vọng vươn lên, khám phá thế giới của tác giả.

III. Ý nghĩa của bài thơ Vịnh Tản Viên sơn

Vịnh Tản Viên sơn là một bài thơ hay, có giá trị nghệ thuật cao. Bài thơ không chỉ miêu tả vẻ đẹp của núi Tản Viên mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng của tác giả. Bài thơ còn mang ý nghĩa sâu sắc về tinh thần yêu nước, ý chí kiên cường của người Việt Nam.

IV. Phân tích các biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong bài thơ

Cao Bá Quát đã sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật trong bài thơ Vịnh Tản Viên sơn, tiêu biểu là:

• Sử dụng từ ngữ mạnh mẽ, gợi hình: Các từ ngữ như “vạn cổ”, “uy chấn động thiên”, “vời vợi” đã góp phần tạo nên vẻ đẹp hùng vĩ, tráng lệ của núi Tản Viên.
• Sử dụng hình ảnh đẹp, lãng mạn: Các hình ảnh như “thanh phong gõ cửa trúc viên”, “hạ vũ tưới làn lá sen”, “mây trắng lượn hiên” đã tạo nên một không gian thanh bình, yên ả, huyền ảo.
• Sử dụng phép nhân hóa: Việc nhân hóa núi Tản Viên (“gõ cửa trúc viên”, “tưới làn lá sen”) đã làm cho núi trở nên gần gũi, sinh động hơn.

V. Kết luận

Vịnh Tản Viên sơn là một bài thơ hay, có giá trị nghệ thuật cao và ý nghĩa sâu sắc. Bài thơ là một minh chứng cho tài năng của Cao Bá Quát và là một trong những kiệt tác của văn học Việt Nam.

Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về Văn bản Vịnh Tản Viên sơn (Cao Bá Quát). Hãy truy cập tusach.vn để khám phá thêm nhiều tác phẩm văn học Việt Nam khác!