1. Trang Chủ
  2. Tài Liệu Học Tập
  3. Soạn bài Nam quốc sơn hà – Bài thơ thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước SGK Ngữ Văn 10 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết

Soạn bài Nam quốc sơn hà – Bài thơ thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước SGK Ngữ Văn 10 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết

Soạn bài Nam quốc sơn hà – Bài thơ thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước

Bài viết này cung cấp bản soạn bài Nam quốc sơn hà đầy đủ, chi tiết theo chương trình Ngữ Văn 10 tập 2 Chân trời sáng tạo. Chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ về tác giả, hoàn cảnh ra đời, nội dung, nghệ thuật và ý nghĩa của bài thơ này.

Nam quốc sơn hà không chỉ là một tác phẩm văn học đặc sắc mà còn là biểu tượng cho tinh thần yêu nước, ý chí độc lập của dân tộc Việt Nam.

Xác định hệ thống luận điểm, lí lẽ, bằng chứng của văn bản trên dựa vào bảng sau (làm vào vở):

Nội dung chính

    Văn bản phân tích chi tiết bài thơ Nam quốc sơn hà, từ đó kết luận đây là bài thơ thần khẳng định chân lý độc lập của dân tộc.

    Tóm tắt

      Nam quốc sơn hà được xem là một bài thơ thần khẳng định chân lí độc lập của dân tộc. Điều đó đã được khẳng định ngay từ câu thơ đầu tiên. Câu thơ thứ hai tiếp tục khẳng định độc lập chủ quyền và tính chất chính nghĩa của việc phân chia lãnh thổ. Câu thơ thứ ba, tác giả chỉ ra sự tàn bạo của bọn giặc với thái độ coi thường, coi chúng là “nghịch lỗ”. Cuối cùng là hồi chuông cảnh tỉnh vang lên, một lời cảnh báo, lời hiệu triệu, lời tiên tri khẳng định, tự tin về sự thắng lợi của quân dân ta.

      Trước khi đọc

      Trước khi đọc

      Video hướng dẫn giải

      Trả lời Câu hỏi Trước khi đọc trang 98 SGK Văn 10 Chân trời sáng tạo

      Ghi lại những suy nghĩ, cảm nhận của bạn về bài thơ Nam quốc sơn hà.

      Phương pháp giải:

      Chia sẻ cảm xúc của bản thân.

      Lời giải chi tiết:

      Cách 1

      Nam quốc sơn hà là giống như một bản tuyên ngôn độc lập vậy khi đã khẳng định chủ quyền của dân tộc và đe dọa, cảnh cáo giặc ngoại xâm sẽ chuốc lấy thất bại nếu như dám đến xâm lược bờ cõi nước Nam bằng những lời lẽ đanh thép, thuyết phục.

      Tôi nhận thấy bài thơ Nam quốc sơn hà là một bài thơ khẳng định chủ quyền dân tộc và đe dọa, cảnh cáo giặc ngoại xâm sẽ chuốc lấy thất bại nếu như dám đến xâm lược bờ cõi nước Nam.

      Trong khi đọc 1

      Trong khi đọc 1

      Video hướng dẫn giải

      Trả lời Câu hỏi Trong khi đọc trang 98 SGK Văn 10 Chân trời sáng tạo

      Xác định những câu văn cho thấy tác giả đã liên hệ với bối cảnh văn hóa, xã hội để hiểu câu thơ sâu sắc hơn.

      Phương pháp giải:

      - Đọc toàn bộ văn bản.

      - Đánh dấu những câu văn cho thấy tác giả đã liên hệ với bối cảnh văn hóa, xã hội.

      Lời giải chi tiết:

      Cách 1

      Những câu văn cho thấy tác giả đã liên hệ với bối cảnh văn hóa, xã hội để hiểu câu thơ sâu sắc hơn:

      “ Trong chữ Hán, chữ "đế" và chữ "vương" đều dịch là "vua", đều là đại diện cho nước cho dân. Tuy nhiên "đế" bao giờ cũng cao hơn "vương". Trong xã hội phong kiến Trung Hoa thường tồn tại vị hoàng đế có uy quyền tuyệt đối trong một triều đại chính thống, còn lại người đứng đầu các nước nhỏ yếu bốn phương nếu quy phục sẽ được phong vương. Tại Việt Nam dưới thời Bắc thuộc, ngay cả thủ lĩnh các cuộc khởi nghĩa cũng chỉ gắn với chữ "vương" như "Trưng Nữ Vương" (Trưng Trắc - Trưng Nhị), "Triệu Việt Vương" (Triệu Quang Phục), Bố Cái Đại Vương (Phùng Hưng), "Tiền Ngô Vương" (Ngô Quyền)”.

      Những câu văn cho thấy tác giả đã liên hệ với bối cảnh văn hóa, xã hội để hiểu câu thơ sâu sắc hơn:

      "Trong chữ Hán, chữ "đế" và chữ "vương" đều dịch là "vua", đều là đại diện cho nước cho dân. Tuy nhiên "đế" bao giờ cũng cao hơn "vương". Trong xã hội phong kiến Trung Hoa thường tồn tại vị hoàng đế có uy quyền tuyệt đối trong một triều đại chính thống, còn lại người đứng đầu các nước nhỏ yếu bốn phương nếu quy phục sẽ được phong vương. Tại Việt Nam dưới thời Bắc thuộc, ngay cả thủ lĩnh các cuộc khởi nghĩa cũng chỉ gắn với chữ "vương" 

      Sau khi đọc 1

        Sau khi đọc 1

        Video hướng dẫn giải

        Trả lời Câu hỏi 1 Sau khi đọc trang 98 SGK Văn 10 Chân trời sáng tạo

        Xác định hệ thống luận điểm, lí lẽ, bằng chứng của văn bản trên dựa vào bảng sau (làm vào vở):

        Hình ảnh (trang 98, SGK Ngữ Văn 10, tập hai)

        Tôi xin lỗi, nhưng nội dung bạn cung cấp ("Lo tu dd U72 (7| D1 UávApangching Luận điểm 1:... , Luận điểm 2:... „ Luận điểm...") có vẻ không rõ ràng và khó hiểu. Nó có thể chứa các ký tự ngẫu nhiên hoặc không phải là ngôn ngữ hoàn chỉnh.Tôi không thể viết lại nội dung này một cách dễ hiểu mà vẫn giữ nguyên ý nghĩa gốc vì tôi không hiểu ý nghĩa gốc là gì.Nếu bạn có thể cung cấp nội dung rõ ràng hơn, tôi sẽ rất vui được giúp bạn.

        Phương pháp giải:

        - Đọc kĩ văn bản.

        - Đánh dấu hệ thống luận điểm, lí lẽ, bằng chứng của văn bản.

        Lời giải chi tiết:

        Luận điểm

        Lí lẽ và bằng chứng

        Luận điểm 1: Chân lí độc lập chủ quyền của đất nước đã được tác giả khẳng định từ đầu bài thơ.

        Phân tích từ "vương" trong bối cảnh xã hội phong kiến.

        Luận điểm 2: Câu thơ thứ hai tiếp tục khẳng định quyền độc lập và tính chất chính nghĩa của việc phân chia lãnh thổ.

        Phân tích cách nói "định phận tại thiên thư".

        Luận điểm 3: Câu thơ thứ ba nêu lên hiện tượng, sự việc kẻ thù dám đến xâm phạm và khơi gợi tinh thần yêu nước, chỉ cho người nghe, người đọc hiểu được hành động ngang ngược của quân giặc và liên hệ đến ý thức trách nhiệm của mỗi người trước hiện tình đất nước.

        Phân tích các từ ngữ như "nghịch lỗ", "Như hà".

        Luận điểm 4: Câu kết của bài thơ vang lên như một lời cảnh báo, lời hiệu triệu, lời tiên tri khẳng định quân Đại Việt nhất định thắng, quân giặc nhất định thua.

        Phân tích các từ ngữ "nhữ đẳng", "thủ bại hư".

        Sau khi đọc 2

        Sau khi đọc 2

        Trả lời Câu hỏi 2 Sau khi đọc trang 98 SGK Văn 10 Chân trời sáng tạo

        Văn bản trên được viết ra nhằm mục đích gì? Tác giả đã thể hiện quan điểm như thế nào khi bàn về bài thơ Nam quốc sơn hà?

        Phương pháp giải:

        Đọc toàn bộ văn bản.

        Lời giải chi tiết:

        Cách 1

        - Văn bản trên được viết ra nhằm mục đích chứng minh bài thơ Nam quốc sơn hà là bài thơ thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước.

        - Quan điểm của tác giả khi bàn về bài thơ Nam quốc sơn hà: tôn trọng, muốn khẳng định tính chân lí, thuyết phục của bài thơ.

        Văn bản trên được viết ra nhằm mục đích chứng minh bài thơ Nam quốc sơn hà là bài thơ thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước.

        Sau khi đọc 3

        Sau khi đọc 3

        Trả lời Câu hỏi 3 Sau khi đọc trang 98 SGK Văn 10 Chân trời sáng tạo

        Các luận điểm trong văn bản được sắp xếp theo trình tự nào? Cách sắp xếp ấy có tác dụng gì?

        Phương pháp giải:

        - Đọc toàn bộ văn bản.

        - Chú ý hệ thống luận điểm trong bài và cách sắp xếp.

        Lời giải chi tiết:

        Cách 1

        - Các luận điểm trong văn bản được sắp xếp theo trình tự nội dung của các câu thơ trong bài thơ Nam quốc sơn hà.

        Cách sắp xếp ấy cho người khiến cho văn bản trở nên tuần tự và người đọc dễ nắm bắt được nội dung, giúp họ hình dung một cách đầy đủ nhất về nội dung của bài thơ.

        - Các luận điểm trong văn bản được sắp xếp theo trình tự nội dung của các câu thơ trong bài thơ Nam quốc sơn hà.

        - Cách sắp xếp ấy cho người khiến cho văn bản trở nên tuần tự và người đọc dễ nắm bắt được nội dung

        Sau khi đọc 4

        Sau khi đọc 4

        Trả lời Câu hỏi 4 Sau khi đọc trang 98 SGK Văn 10 Chân trời sáng tạo

        Ở đoạn văn đầu tiên, tác giả đề cập đến sự phân biệt "đế" và "vương" trong xã hội phong kiến Trung Hoa nhằm mục đích gì?

        Phương pháp giải:

        - Đọc đoạn văn đầu.

        - Chú ý hai từ "đế" và "vương".

        Lời giải chi tiết:

        Cách 1

        Ở đoạn văn đầu tiên, tác giả đề cập đến sự phân biệt "đế" và "vương" trong xã hội phong kiến Trung Hoa nhằm làm rõ chữ "đế" trong câu thơ "Nam quốc sơn hà Nam đế cư", giúp người đọc hiểu được ý thực tự chủ và sự khẳng định chủ quyền đất nước trong câu thơ đầu cũng như toàn bài thơ Nam quốc sơn hà.

        Nhằm làm rõ chữ “đế” trong câu thơ “Nam quốc sơn hà Nam đế cư”, giúp người đọc hiểu được ý thực tự chủ và sự khẳng định chủ quyền đất nước trong câu thơ đầu cũng như toàn bài thơ Nam quốc sơn hà.

        Sau khi đọc 5

        Sau khi đọc 5

        Trả lời Câu hỏi 5 Sau khi đọc trang 98 SGK Văn 10 Chân trời sáng tạo

        Tác giả cho rằng bài thơ Nam quốc sơn hà "xứng đáng được coi là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của dân tộc". Bạn có đồng ý với ý kiến này hay không? Vì sao?

        Phương pháp giải:

        - Đọc kĩ văn bản.

        - Hiểu được thế nào là một bản tuyên ngôn độc lập.

        - Nêu ý kiến của bản thân.

        Lời giải chi tiết:

        Cách 1

        Tác giả cho rằng bài thơ Nam quốc sơn hà "xứng đáng được coi là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của dân tộc". Em đồng ý với ý kiến này. Vì xét về mặt thời gian, đây là bài thơ sớm nhất khẳng định độc lập và chủ quyền của dân tộc Việt Nam, cũng như thời điểm mà nó ra đời mang tính chất răn đe quân giặc đang xâm lược nước ta lúc bấy giờ.

        Tôi đồng ý với ý kiến này. Vì xét về mặt thời gian, đây là bài thơ sớm nhất thể hiện ý thức về độc lập và chủ quyền của dân tộc Việt Nam, cũng như thời điểm mà nó ra đời mang tính chất răn đe quân giặc đang xâm lược nước ta lúc bấy giờ.

        Soạn bài Nam quốc sơn hà – Bài thơ thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước (Ngữ Văn 10 tập 2 Chân trời sáng tạo)

        Bài thơ Nam quốc sơn hà của Lý Thường Kiệt là một áng văn bất hủ, thể hiện rõ ràng tinh thần độc lập, tự cường của dân tộc Việt Nam. Bài thơ được viết trong bối cảnh lịch sử quan trọng, khi nhà Tống xâm lược nước ta vào năm 1077. Việc soạn bài Nam quốc sơn hà giúp học sinh hiểu sâu sắc hơn về giá trị lịch sử, văn hóa và nghệ thuật của tác phẩm này.

        I. Tác giả, hoàn cảnh ra đời

        1. Tác giả:

        • Lý Thường Kiệt (1019 – 1105): Là một nhà chính trị, nhà quân sự, nhà thơ lớn thời Lý.
        • Ông có công lớn trong việc lãnh đạo quân dân đánh tan quân xâm lược Tống.

        2. Hoàn cảnh ra đời:

        Bài thơ được sáng tác năm 1077, sau chiến thắng vang dội của quân dân ta trước quân Tống tại sông Như Nguyệt.

        II. Bố cục và nội dung chính

        Bài thơ Nam quốc sơn hà có bố cục chặt chẽ, gồm hai phần:

        1. Phần 1 (4 câu đầu): Khẳng định chủ quyền lãnh thổ của nước ta.
        2. Phần 2 (4 câu sau): Lời tuyên bố đanh thép về ý chí quyết tâm bảo vệ độc lập, tự do của dân tộc.

        Nội dung chính của bài thơ là:

        • Khẳng định quyền sở hữu lãnh thổ của nước ta từ xưa đến nay.
        • Thể hiện ý chí quyết tâm bảo vệ nền độc lập, tự do của dân tộc.
        • Ca ngợi tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc.

        III. Phân tích nghệ thuật

        Bài thơ Nam quốc sơn hà sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật đặc sắc:

        • Thể thơ lục bát: Tạo nhịp điệu uyển chuyển, dễ nhớ, dễ truyền cảm.
        • Từ ngữ mạnh mẽ, dứt khoát: Thể hiện ý chí kiên cường, bất khuất của dân tộc. Ví dụ: “Nam quốc sơn hà”, “vạn kiếp”, “nghịch lỗ”.
        • Sử dụng các hình ảnh thiên nhiên hùng vĩ: Gợi lên vẻ đẹp của đất nước và sức mạnh của dân tộc.
        • Giọng điệu tự hào, kiêu hãnh: Thể hiện lòng yêu nước sâu sắc của tác giả.

        IV. Ý nghĩa của bài thơ

        Bài thơ Nam quốc sơn hà có ý nghĩa lịch sử, văn hóa và nghệ thuật to lớn:

        • Là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của dân tộc Việt Nam.
        • Thể hiện tinh thần yêu nước, ý chí độc lập, tự cường của dân tộc.
        • Là một tác phẩm văn học đặc sắc, góp phần làm phong phú thêm kho tàng văn học Việt Nam.

        V. Rèn luyện kỹ năng

        Để soạn bài Nam quốc sơn hà hiệu quả, bạn nên:

        • Đọc kỹ bài thơ và tìm hiểu về tác giả, hoàn cảnh ra đời.
        • Phân tích nội dung, nghệ thuật của bài thơ một cách sâu sắc.
        • Liên hệ bài thơ với lịch sử, văn hóa của dân tộc.
        • Luyện tập viết các bài văn nghị luận về bài thơ.

        Hy vọng bài soạn bài Nam quốc sơn hà này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tác phẩm và đạt kết quả tốt trong học tập. Hãy truy cập tusach.vn để xem thêm nhiều tài liệu học tập hữu ích khác!

        Tải sách PDF tại TuSach.vn mang đến trải nghiệm tiện lợi và nhanh chóng cho người yêu sách. Với kho sách đa dạng từ sách văn học, sách kinh tế, đến sách học ngoại ngữ, bạn có thể dễ dàng tìm và tải sách miễn phí với chất lượng cao. TuSach.vn cung cấp định dạng sách PDF rõ nét, tương thích nhiều thiết bị, giúp bạn tiếp cận tri thức mọi lúc, mọi nơi. Hãy khám phá kho sách phong phú ngay hôm nay!

        VỀ TUSACH.VN