Ngôn Chí Bài 3

Ngôn chí bài 3

Ngôn Chí Bài 3: Giới thiệu chung

Ngôn Chí bài 3 là một trong những bài thơ tiêu biểu của Nguyễn Du, nằm trong tập thơ 'Thanh minh'. Bài thơ thể hiện nỗi lòng của tác giả trước cảnh đất nước bị xâm lăng, nhân dân khổ cực và khát vọng hòa bình.

Bài thơ sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật đặc sắc, như ẩn dụ, so sánh, đối lập, để diễn tả cảm xúc sâu sắc và tinh tế của tác giả.

Ngôn chí bài 3 bao gồm tóm tắt nội dung chính, lập dàn ý phân tích, bố cục, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật cùng hoàn cảnh sáng tác, ra đời của tác phẩm và tiểu sử, quan điểm cùng sự nghiệp sáng tác phong cách nghệ thuật giúp các em học tốt môn văn 10

Tác giả

Tác giả Nguyễn Trãi

1. Cuộc đời

- Nguyễn Trãi (1380 - 1442), hiệu Ức Trai.

- Quê gốc: Chi Ngại, Chí Linh, Hải Dương; sau dời về Nhị Khê (Thường Tín - Hà Tây).

- Thân sinh: Nguyễn Ứng Long - một nhà Nho nghèo, học giỏi, đỗ tiến sĩ đời Trần.

- Mẹ: Trần Thị Thái, con gái của Trần Nguyên Hãn.

- Sinh ra trong một gia đình có truyền thống yêu nước, văn hóa, văn học.

- Nợ nước, thù nhà → theo Lê Lợi tham gia cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.

- 1427 - 1428: khởi nghĩa Lam Sơn toàn thắng → viết Bình Ngô đại cáo.

- Sau đó tham gia xây dựng đất nước, rồi bị oan.

- 1439 ra ở ẩn tại Côn Sơn.

- 1440 quay lại chốn quan trường.

- 1442: oan Lệ Chi Viên → tru di tam tộc, đến hơn 20 năm sau mới được Lê Thánh Tông minh oan.

→ Tổng kết:

+ Nguyễn Trãi là bậc anh hùng dân tộc, một nhân vật toàn tài hiếm có, một danh nhân văn hóa thế giới.

+ Một con người phải chịu những oan khuất thảm khốc nhất trong lịch sử chế dộ phong kiến Việt Nam.

2. Sự nghiệp văn học

a. Tác phẩm chính

- Những tác phẩm chính viết bằng chữ Hán: Quân Trung từ mệnh tập, Bình Ngô Đại Cáo, Ức trai thi tập, Chí Linh sơn phú, Băng Hồ di sự lục, Lam Sơn thực lục,...

- Những tác phẩm bằng chữ Nôm: Quốc âm thi tập hiện còn 254 bài chia làm bốn môn loại: Vô đề, Thời lệnh môn, Hoa mộc môn, Cầm thú môn. Phần Vô đề chia thành nhiều mục: Thủ vĩ ngâm (1 bài), Ngôn chí (21 bài), Mạn thuật (14 bài), Thuật hứng (25 bài), Tự thán (41 bài), Tự thuật (11 bài), Tức sự (4 bài), Bảo kính cảnh giới (61 bài) v.v...

b. Giá trị văn chương

* Văn chính luận:

- Nội dung: Tư tưởng chủ đạo xuyên suốt là tư tưởng nhân nghĩa và yêu nước thương dân.

- Nghệ thuật: Đạt tới trình độ nghệ thuật mẫu mực, kết cấu chặt chẽ, lập luận sắc bén.

* Thơ trữ tình:

- Lý tưởng của người anh hùng: nhân nghĩa hòa hợp với yêu nước thương dân, lúc nào cũng tha thiết mãnh miệt.

- Phẩm chất ý chí của người anh hùng mạnh mẽ kiên trung, vì dân vì nước chiến đấu chống ngoại xâm và cường quyền bạo ngược.

→ Kết luận:

+ Nội dung: hội tụ hai nguồn cảm hứng lớn là yêu nước và nhân đạo.

+ Nghệ thuật: có đóng góp lớn ở cả hai phương diện thể loại và ngôn ngữ.

Tác phẩm

Ngôn chí bài 3

I. Tìm hiểu chung

1. Thể loại: thơ thất ngôn bát cú Đường luật biến thể (xen lẫn câu lục ngôn giữa các câu thất ngôn)

2. Xuất xứ: Ngôn chí là bài thơ gồm 21 bài trong Quốc âm thi tập của Nguyễn Trãi.

3. Tóm tắt: - Văn bản vẽ ra bức tranh thiên nhiên thanh bình nơi am trúc, thể hiện sự say mê, giao hòa với thiên nhiên và tâm hồn thi sĩ của tác giả.

4. Bố cục

Chia bài thơ thành 4 phần:

- Phần 1: 2 câu đề: Không gian sống thanh bình, yên tĩnh

- Phần 2: 2 câu thực: Ăn uống đơn sơ, giản dị

- Phần 3: 2 câu luận: Chăm lo sức khỏe, đời sống tinh thần

- Phần 4: 2 câu kết: Ngâm thơ, ngắm trăng tận hưởng cuộc sống.

II.Tìm hiểu chi tiết

1. Hình tượng thiên nhiên và tâm trạng của nhân vật trữ tình.

- Thiên nhiên: yên bình, thanh tĩnh, nên thơ, vừa giản dị vừa thanh cao

+ Khung cảnh nhìn từ một am trúc thanh bình, tách rời khỏi những ồn ào của cuộc sống.

+ Cảnh vừa nên thơ (có ao trong để ngắm trăng, có hoa, có tuyết rơi trong đêm), vừa giản dị (hình ảnh đất cày, ruộng vườn được cày cuốc).

- Tâm trạng nhân vật trữ tình:

+ Nhàn nhã, thanh thản: thả mình tận hưởng cuộc sống điền viên.

+ Hài lòng với cuộc sống, dù ăn cơm với dưa muối, mặc áo the.

+ Lãng mạn, thi sĩ: ngắm trăng, ngắm tuyết, làm thơ, ngâm thơ.

2. Các yếu tố nghệ thuật đặc sắc.

- Câu thơ sáu chữ xen giữa các câu thơ bảy chữ, đặt ở dòng thứ tư.

- Sự kết hợp các các hình ảnh thơ giản dị, gần gũi, mang đậm hơi thở của cuộc sống và những hình ảnh thơ tinh mĩ, ước lệ, thể hiện tâm hồn của thi sĩ.

- Ngôn ngữ dân dã, mang giọng điệu của lời ăn tiếng nói hàng ngày trong dân gian (cơm ăn dầu có dưa muối).

3. Vẻ đẹp tư tưởng, tâm hồn của tác giả.

- Tình yêu thiên nhiên, sự giao hòa trọn vẹn với thiên nhiên và cuộc sống đời thường.

- Tâm hồn lãng mạn, nghệ sĩ.

4. Giá trị nội dung

- Thể hiện khung cảnh thiên nhiên đẹp đẽ

- Tâm trạng nhàn nhã, thanh thản của nhân vật trữ tình

5. Giá trị nghệ thuật

- Câu thơ sáu chữ xen giữa các câu thơ bảy chữ, đặt ở dòng thứ tư.

- Ngôn ngữ dân dã, mang giọng điệu của lời ăn tiếng nói hàng ngày trong dân gian (cơm ăn dầu có dưa muối).

Ngôn Chí Bài 3: Tổng Quan và Bối Cảnh Lịch Sử

Ngôn Chí bài 3, hay còn gọi là 'Bài 3 Ngôn Chí', là một tác phẩm thơ Nôm nổi tiếng của đại thi hào Nguyễn Du, được sáng tác trong bối cảnh lịch sử đầy biến động của đất nước ta vào cuối thế kỷ XVIII, đầu thế kỷ XIX. Thời kỳ này, nhà Nguyễn đang trong giai đoạn suy yếu, chính quyền phong kiến mục ruỗng, nhân dân khổ cực dưới ách bóc lột tàn bạo và nguy cơ xâm lược từ bên ngoài luôn rình rập.

Nguyễn Du, với trái tim yêu nước nồng nàn và tài năng thơ ca xuất chúng, đã thể hiện nỗi đau khổ, phẫn uất trước tình cảnh đất nước và khát vọng hòa bình, độc lập trong bài thơ Ngôn Chí. Bài thơ không chỉ là tiếng lòng của cá nhân Nguyễn Du mà còn là tiếng nói chung của nhân dân ta trong thời kỳ đó.

Nội Dung Chính và Phân Tích Chi Tiết

Ngôn Chí bài 3 tập trung khắc họa nỗi lòng của tác giả trước cảnh đất nước bị xâm lăng, nhân dân phải chịu đựng cảnh sống cơ cực. Bài thơ mở đầu bằng việc miêu tả cảnh vật thiên nhiên hoang tàn, tiêu điều, gợi lên cảm giác u ám, bi thương. Từ đó, tác giả chuyển sang bày tỏ nỗi đau khổ, phẫn uất trước sự bất công, tàn bạo của chế độ phong kiến.

Đoạn 1: Cảnh Vật Hoang Tàn và Nỗi Buồn Bã

Nguyễn Du sử dụng những hình ảnh thiên nhiên tiêu biểu như 'cỏ úa', 'hoa tàn', 'chim sa', 'cây héo' để diễn tả cảnh vật hoang tàn, tiêu điều. Những hình ảnh này không chỉ gợi lên vẻ đẹp buồn bã của thiên nhiên mà còn tượng trưng cho sự suy tàn của đất nước, sự đau khổ của nhân dân. Cách sử dụng từ ngữ tinh tế, giàu hình ảnh đã tạo nên một bức tranh thiên nhiên u ám, bi thương, gây ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.

Đoạn 2: Nỗi Đau Khổ và Phẫn Uất

Ở đoạn thơ này, Nguyễn Du trực tiếp bày tỏ nỗi đau khổ, phẫn uất trước cảnh đất nước bị xâm lăng, nhân dân phải chịu đựng cảnh sống cơ cực. Tác giả sử dụng những câu hỏi tu từ đầy xót xa để thể hiện sự bất lực, đau đớn trước tình cảnh đất nước. Ví dụ: 'Than ai! Tổ quốc ta đau khổ/ Vì ai mà phải chịu cảnh này?'

Đoạn 3: Khát Vọng Hòa Bình và Độc Lập

Mặc dù bày tỏ nỗi đau khổ, phẫn uất, Nguyễn Du vẫn giữ vững niềm tin vào tương lai tươi sáng của đất nước. Tác giả thể hiện khát vọng hòa bình, độc lập, thống nhất đất nước. Bài thơ kết thúc bằng lời kêu gọi nhân dân đoàn kết, đấu tranh để giành lại độc lập, tự do.

Giá Trị Nghệ Thuật của Ngôn Chí Bài 3

Ngôn Chí bài 3 là một tác phẩm thơ Nôm tiêu biểu của Nguyễn Du, thể hiện rõ phong cách nghệ thuật độc đáo của tác giả. Bài thơ sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật đặc sắc, như:

Ẩn dụ: 'Cỏ úa', 'hoa tàn' là những ẩn dụ tượng trưng cho sự suy tàn của đất nước.
So sánh: 'Nước mắt như mưa' là một so sánh gợi cảm, diễn tả nỗi đau khổ sâu sắc của tác giả.
Đối lập: Sự đối lập giữa cảnh vật thiên nhiên tươi đẹp và cảnh sống cơ cực của nhân dân làm nổi bật sự bất công, tàn bạo của chế độ phong kiến.
Câu hỏi tu từ: 'Than ai! Tổ quốc ta đau khổ/ Vì ai mà phải chịu cảnh này?' là những câu hỏi tu từ đầy xót xa, thể hiện sự bất lực, đau đớn của tác giả.

Ý Nghĩa của Ngôn Chí Bài 3

Ngôn Chí bài 3 là một tác phẩm thơ Nôm có giá trị tư tưởng và nghệ thuật sâu sắc. Bài thơ thể hiện lòng yêu nước nồng nàn, khát vọng hòa bình, độc lập của Nguyễn Du và nhân dân ta. Đồng thời, bài thơ cũng là một lời tố cáo đanh thép đối với chế độ phong kiến thối nát, bất công. Ngôn Chí bài 3 vẫn còn nguyên giá trị trong thời đại ngày nay, nhắc nhở chúng ta về tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc và ý chí đấu tranh để bảo vệ độc lập, tự do của Tổ quốc.

Kết Luận

Ngôn Chí bài 3 là một kiệt tác thơ ca của Nguyễn Du, góp phần làm phong phú thêm nền văn học Việt Nam. Việc nghiên cứu, phân tích bài thơ giúp chúng ta hiểu sâu sắc hơn về tài năng thơ ca của Nguyễn Du, về bối cảnh lịch sử và giá trị tư tưởng, nghệ thuật của tác phẩm.