Hương Sơn Phong Cảnh - Chu Mạnh Trinh | Tusach.vn

Hương Sơn phong cảnh - Chu Mạnh Trinh

Hương Sơn Phong Cảnh - Một Kiệt Tác Văn Học

Hương Sơn phong cảnh là một tác phẩm văn học cổ điển Việt Nam, được viết bởi nhà văn Chu Mạnh Trinh vào thế kỷ 19. Tác phẩm này không chỉ là một bản mô tả cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp của vùng đất Hương Sơn (Hà Tĩnh) mà còn là một bức tranh sống động về đời sống văn hóa, xã hội của người dân nơi đây.

Chu Mạnh Trinh đã sử dụng ngôn ngữ tinh tế, giàu hình ảnh để khắc họa vẻ đẹp hùng vĩ, thơ mộng của núi non, sông nước Hương Sơn, đồng thời thể hiện tình yêu sâu sắc của mình đối với quê hương đất nước.

Hương Sơn phong cảnh - Chu Mạnh Trinh bao gồm tóm tắt nội dung chính, lập dàn ý phân tích, bố cục, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật cùng hoàn cảnh sáng tác, ra đời của tác phẩm và tiểu sử, quan điểm cùng sự nghiệp sáng tác phong cách nghệ thuật giúp các em học tốt môn văn 10

Tác giả

Chu Mạnh Trinh

1. Tiểu sử

- Chu Mạnh Trinh (1862 - 1905), tự Cán Thần, hiệu Trúc Văn, là một danh sĩ thời Nguyễn, người làng Phú Thị, huyện Đông Yên nay là huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên.

- Từ bé ông đã nổi tiếng thông minh, có tài văn chương. Năm 19 tuổi đỗ tú tài rồi đến xin học với phó bảng Phạm Hy Lượng, mấy năm sau thầy gả con gái cho

- Năm 25 tuổi đỗ Giải nguyên trường Hương khoa thi Bính Tuất(1885). Khoa thi Hội năm Nhâm Thìn (1892), ông đậu Tiến sĩ. Sau khi đỗ Tam giáp Tiến sĩ khoa Nhâm Thìn (đời Thành Thái thứ tư, Chu Mạnh Trinh được bổ làm Tri phủ Lý Nhân, tỉnh Hà Nội, có tiếng là công minh chính trực; có lần ông đã phạt đánh roi một tu sĩ người Pháp cậy thế lộng hành.

- Làm tri phủ ít lâu thì cha mất, năm 1093, ông từ quan về quê ở ẩn. Lúc trở lại làm quan được thăng chức Án sát tỉnh Hà Nam, Hưng Yên, Bắc Ninh, Thái Nguyên.

- Ông là người thạo cầm, kì, thi, họa, am hiểu nghệ thuật kiến trúc, đã vẽ kiểu chùa Thiên Trù (Hương Sơn) khi trùng tu

- Ông mất năm 1905, khi mới 43 tuổi.

2. Sự nghiệp văn học

- Ông đoạt giải nhất thơ Nôm trong cuộc thi vịnh Kiều năm 1905 tại Hưng Yên

- Ông là tác giả bài phú Hàm Tử quan hoài cổ

- Là một danh sĩ, Chu Mạnh Trinh nổi tiếng là người có tài văn chương. Tác phẩm nổi tiếng của Chu Mạnh Trinh là bài hát nói Hương sơn phong cảnh ca'

Tác phẩm

Hương Sơn phong cảnh

1. Xuất xứ

- Văn bản in trong Việt Nam ca trù biên khảo, Đỗ Bằng Đoàn và Đỗ Trọng Huề, NXB thành phố Hồ Chí Minh, 1995; có tham khảo văn bản Bài ca phong cảnh Hương Sơn, Ngữ Văn 11, tập một, Hoàng Như Mai, chủ biên, NXB Giáo dục, 2005.

2. Bố cục

- Phần 1 (4 câu thơ đầu): Sự ngạc nhiên của chủ thể trữ tình khi lần đầu đặt chân đến Hương Sơn.

- Phần 2 (14 câu thơ tiếp): Vẻ đẹp của khung cảnh Hương Sơn qua cái nhìn của chủ thể trữ tình.

- Phần 3 (còn lại): Cảm xúc của chủ thể trữ tình sau khi tham quan cảnh đẹp Hương Sơn.

- Bài hát nói biến thể thì số khổ giữa có thể tăng (gọi là dôi khổ) hoặc giảm (gọi là thiếu khổ). Trong bài hát nói, quy định về số tiếng, cách gieo vần và ngắt nhịp tương đối tự do

3. Giá trị nội dung

- Văn bản thể hiện được vẻ đẹp của Hương Sơn với vẻ nên thơ, trầm tĩnh và yên bình

- Cho thấy tâm trạng và nỗi niềm của chủ thể trữ tình hay cũng chính là tác giả:

- Sự ngạc nhiên, thích thú và thỏa mãn khi đặt chân tới phong cảnh Hương Sơn, qua đó bày tỏ lòng yêu nước, yêu thiên nhiên của mình

- Nỗi niềm muốn tránh xa thế sự, lui về ở ẩn tìm bình yên, an nhàn của mình

4. Giá trị nghệ thuật

- Ngôn từ kết hợp sử dụng từ Hán Việt và thuần Việt

- Sử dụng biện pháp đảo ngữ, câu hỏi tu từ

- Phong cảnh trong văn bản được miêu tả, quan sát tỉ mỉ

- Hệ thống vần nhịp kết hợp với ngôn từ trong bài thơ tạo nên tiết tấu, âm hưởng chậm rãi, như một bài ca

Hương Sơn Phong Cảnh - Chu Mạnh Trinh: Hành Trình Khám Phá Vẻ Đẹp Cổ Kính

Hương Sơn phong cảnh của Chu Mạnh Trinh là một trong những tác phẩm tiêu biểu của văn học Việt Nam thế kỷ XIX. Tác phẩm không chỉ đơn thuần là một bài tả cảnh, mà còn là một bức tranh toàn cảnh về đời sống văn hóa, xã hội và tâm hồn con người Việt Nam thời bấy giờ. Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích nội dung, nghệ thuật và giá trị của tác phẩm, đồng thời khám phá những điều thú vị xung quanh cuộc đời và sự nghiệp của tác giả Chu Mạnh Trinh.

I. Giới Thiệu Chung Về Tác Phẩm và Tác Giả

1. Tác giả Chu Mạnh Trinh: Chu Mạnh Trinh (1830-1893) là một nhà văn, nhà thơ nổi tiếng của Việt Nam. Ông sinh ra và lớn lên trong một gia đình Nho giáo, có truyền thống học hành. Chu Mạnh Trinh là một người yêu nước sâu sắc, luôn trăn trở trước những bất công, đau khổ của nhân dân. Ông đã sáng tác nhiều tác phẩm văn học có giá trị, phản ánh hiện thực xã hội và thể hiện lòng yêu nước, thương dân.

2. Tác phẩm Hương Sơn phong cảnh: Tác phẩm được viết trong khoảng thời gian Chu Mạnh Trinh đi sứ sang Trung Quốc. Trong quá trình này, ông đã có dịp chiêm ngưỡng nhiều cảnh đẹp, nhưng Hương Sơn quê nhà vẫn luôn là nguồn cảm hứng bất tận trong sáng tác của ông. Tác phẩm được viết theo thể văn xuôi, kết hợp giữa miêu tả cảnh vật và biểu lộ cảm xúc của tác giả.

II. Nội Dung Chính Của Hương Sơn Phong Cảnh

Hương Sơn phong cảnh tập trung miêu tả vẻ đẹp của vùng đất Hương Sơn, bao gồm núi non, sông nước, hang động, đền chùa và cảnh vật thiên nhiên xung quanh. Tác phẩm được chia thành nhiều đoạn, mỗi đoạn tập trung miêu tả một cảnh vật cụ thể.

Miêu tả núi Hồng Lĩnh: Núi Hồng Lĩnh được miêu tả như một bức tường thành vững chãi, sừng sững giữa trời xanh. Tác giả đã sử dụng nhiều hình ảnh so sánh, ẩn dụ để làm nổi bật vẻ đẹp hùng vĩ, tráng lệ của ngọn núi này.
Miêu tả sông La: Sông La được miêu tả như một dải lụa mềm mại, uốn lượn quanh núi Hồng Lĩnh. Tác giả đã sử dụng nhiều từ ngữ gợi hình, gợi cảm để làm nổi bật vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của dòng sông.
Miêu tả hang động: Các hang động ở Hương Sơn được miêu tả như những cung điện kỳ bí, ẩn chứa nhiều điều thú vị. Tác giả đã sử dụng nhiều chi tiết miêu tả cụ thể để làm nổi bật vẻ đẹp độc đáo, kỳ lạ của các hang động.

III. Nghệ Thuật Miêu Tả Của Chu Mạnh Trinh

Chu Mạnh Trinh là một nhà văn có phong cách miêu tả độc đáo, tinh tế. Ông thường sử dụng các biện pháp nghệ thuật sau:

Sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh: Tác giả sử dụng nhiều hình ảnh so sánh, ẩn dụ, nhân hóa để làm nổi bật vẻ đẹp của cảnh vật.
Sử dụng từ ngữ gợi hình, gợi cảm: Tác giả sử dụng nhiều từ ngữ có tính biểu cảm cao để làm nổi bật cảm xúc của mình.
Kết hợp miêu tả cảnh vật và biểu lộ cảm xúc: Tác giả không chỉ miêu tả cảnh vật mà còn thể hiện tình yêu, niềm tự hào của mình đối với quê hương đất nước.

IV. Giá Trị Của Hương Sơn Phong Cảnh

Hương Sơn phong cảnh có giá trị nghệ thuật và giá trị nội dung sâu sắc:

Giá trị nghệ thuật: Tác phẩm là một đỉnh cao của nghệ thuật miêu tả cảnh vật Việt Nam.
Giá trị nội dung: Tác phẩm thể hiện tình yêu quê hương đất nước sâu sắc của tác giả, đồng thời phản ánh hiện thực xã hội và đời sống văn hóa của người dân Việt Nam thời bấy giờ.

V. Kết Luận

Hương Sơn phong cảnh của Chu Mạnh Trinh là một tác phẩm văn học kinh điển, có giá trị nghệ thuật và giá trị nội dung sâu sắc. Tác phẩm không chỉ là một bài tả cảnh đẹp mà còn là một bức tranh sống động về đời sống văn hóa, xã hội và tâm hồn con người Việt Nam. Đọc Hương Sơn phong cảnh, chúng ta không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp của vùng đất Hương Sơn mà còn được cảm nhận tình yêu quê hương đất nước sâu sắc của tác giả Chu Mạnh Trinh.