Vân Tiên ghé lại bên đàng,
Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô.
LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA
- NGUYỄN ĐÌNH CHIỂU-
Vân Tiên ghé lại bên đàng,
Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô.
Kêu rằng: “Bớ đảng hung đồ,
Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân”.
Phong Lai mặt đỏ phừng phừng:
“Thằng nào dám tới lẫy lừng vào đây.
Trước gây việc dữ tại mầy,
Truyền quân bốn phía phủ vây bịt bùng”.
Lâu la bốn phía vỡ tan,
Đều quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay.
Phong Lai trở chẳng kịp tay,
Bị Tiên một gậy thác rày thân vong.
Dẹp rồi lũ kiến chòm ong,
Hỏi: “Ai than khóc ở trong xe nầy?”
Thưa rằng: “Tôi thiệt người ngya,
Sa cơ nên mới lầm tay hung đồ.
Trong xe chật hẹp khôn phô,
Cúi đầu trăm lạy cứu cô tôi cùng”.
Vân Tiên nghe nói động lòng,
Đáp rằng: “Ta đã trừ dòng lâu la.
Khoan khoan ngồi đó chớ ra,
Nàng là phận gái, ta là phận trai.
Tiểu thơ con gái nhà ai,
Đi đâu nên nỗi mang tai bất kì?
Chẳng hay tên họ là chi?
Khuê môn phận gái việc gì đến đây?
Trước sau chưa hãn dạ nầy,
Hai nàng ai tớ ai thầy nói ra?"
Thưa rằng: “Tôi Kiều Nguyệt Nga,
Con nầy tì tất tên là Kim Liên.
Quê nhà ở quận Tây Xuyên,
Cha làm tri phủ ở miền Hà Khê.
Sai quân đem bức thơ về,
Rước tôi qua đó định bề nghi gia.
Làm con đâu dám cãi cha,
Ví dầu ngàn dặm đàng xa cũng đành!
Chăng qua là sự bất bình,
Hay vầy cũng chẳng đăng trình làm chi.
Lâm nguy chẳng gặp giải nguy,
Tiết trăm năm cũng bỏ đi một hồi.
Trước xe quân tử tạm ngồi,
Xin cho tiện thiếp lạy rồi sẽ thưa.
Chút tôi liễu yếu đào thơ,
Giữa đường lâm phải bụi dơ đã phần.
Hà Khê qua đó cũng gần,
Xin theo cùng thiếp đền ân cho chàng.
Gặp đây đương lúc giữa đàng,
Của tiền chẳng có, bạc vàng cũng không.
Gẫm câu báo đức thù công,
Lấy chi cho phỉ tấm lòng cùng ngươi”.
Vân Tiên nghe nói liền cười:
“Làm ơn há dễ trông người trả ơn.
Nay đà rõ đặng nguồn cơn,
Nào ai tính thiệt so hơn làm gì.
Nhớ câu kiến nghĩa bất vi,
Làm người thế ấy cũng phi anh hùng".
Văn bản Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga: Tổng quan và Phân tích Chi Tiết
Văn bản Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga là một đoạn trích nổi tiếng trong Truyện Lục Tiên của Nguyễn Đình Chiểu, một tác phẩm kinh điển của văn học Việt Nam. Đoạn trích này không chỉ là một câu chuyện tình yêu lãng mạn mà còn là biểu tượng cho tinh thần nghĩa hiệp, dũng cảm và lòng trung nghĩa của người anh hùng Lục Vân Tiên.
Bối cảnh và Nội dung Chính
Đoạn trích diễn tả cảnh Lục Vân Tiên gặp gỡ và giải cứu Kiều Nguyệt Nga khỏi tay giặc. Kiều Nguyệt Nga, con gái của một vị quan triều đình, bị bắt cóc và giam cầm. Lục Vân Tiên, một chàng trai dũng cảm và tài giỏi, đã vượt qua nhiều khó khăn, nguy hiểm để tìm đến cứu nàng.
Phân tích Nhân vật Lục Vân Tiên
Lục Vân Tiên là một hình tượng anh hùng lý tưởng trong văn học Việt Nam. Anh không chỉ có tài võ nghệ xuất sắc mà còn có phẩm chất đạo đức cao đẹp. Anh dũng cảm, chính nghĩa, sẵn sàng giúp đỡ người yếu thế và đấu tranh chống lại cái ác. Trong đoạn trích này, Lục Vân Tiên thể hiện sự dũng cảm, mưu trí và lòng quyết tâm cao độ khi đối mặt với giặc. Cách miêu tả ngoại hình của Lục Vân Tiên cũng góp phần làm nổi bật vẻ đẹp hào hùng của người anh hùng:
- “Thân hình cao lớn, vai rộng, lưng dày”
- “Mặt mũi khôi ngô, mày rậm, mắt sáng”
Những chi tiết này cho thấy Lục Vân Tiên là một người có sức mạnh phi thường và vẻ ngoài tuấn tú.
Phân tích Nhân vật Kiều Nguyệt Nga
Kiều Nguyệt Nga là một cô gái xinh đẹp, dịu dàng và có phẩm chất cao quý. Nàng không chỉ là một nạn nhân đáng thương mà còn là một người phụ nữ mạnh mẽ, có ý chí kiên cường. Nàng luôn giữ vững lòng trung nghĩa và tin tưởng vào sự giải cứu của Lục Vân Tiên. Vẻ đẹp của Kiều Nguyệt Nga được Nguyễn Đình Chiểu miêu tả qua những chi tiết tinh tế:
- “Mái tóc dài óng ả, da dẻ trắng mịn”
- “Ánh mắt buồn rười rượi, giọng nói nhẹ nhàng”
Những chi tiết này cho thấy Kiều Nguyệt Nga là một người phụ nữ có vẻ đẹp thanh cao và tâm hồn trong sáng.
Nghệ thuật Đặc sắc
Nguyễn Đình Chiểu đã sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật đặc sắc để khắc họa nhân vật và diễn tả tình cảm. Ông sử dụng ngôn ngữ giản dị, gần gũi nhưng vẫn giàu sức biểu cảm. Ông sử dụng các biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ, nhân hóa để làm cho hình ảnh nhân vật trở nên sinh động và hấp dẫn hơn. Đặc biệt, ông sử dụng thể thơ lục bát truyền thống để tạo nên một âm hưởng du dương, trữ tình.
Ý nghĩa của Văn bản
Văn bản Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga mang ý nghĩa giáo dục sâu sắc. Nó ca ngợi tinh thần nghĩa hiệp, dũng cảm của người anh hùng Lục Vân Tiên và tình yêu cao đẹp, thủy chung của Kiều Nguyệt Nga. Đồng thời, nó cũng lên án cái ác, sự tàn bạo của giai cấp thống trị. Đoạn trích này còn thể hiện niềm tin vào sức mạnh của lòng chính nghĩa và sự chiến thắng của cái thiện đối với cái ác.
Ứng dụng trong Học tập và Nghiên cứu
Văn bản Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga là một phần quan trọng trong chương trình Ngữ văn lớp 10 và lớp 11. Học sinh cần nắm vững nội dung, nghệ thuật và ý nghĩa của đoạn trích này để hiểu rõ hơn về tác phẩm Truyện Lục Tiên và văn học Việt Nam. Đoạn trích này cũng là một nguồn tài liệu quý giá cho các nhà nghiên cứu văn học.
Kết luận
Văn bản Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga là một tác phẩm kinh điển của văn học Việt Nam. Nó không chỉ là một câu chuyện tình yêu lãng mạn mà còn là biểu tượng cho tinh thần nghĩa hiệp, dũng cảm và lòng trung nghĩa của người anh hùng Lục Vân Tiên. Đoạn trích này vẫn còn giá trị nghệ thuật và ý nghĩa giáo dục sâu sắc trong thời đại ngày nay.
