1. Mở đoạn: Dẫn dắt và giới thiệu câu chuyện dựa trên tác phẩm, nêu khái quát về nhân vật trong câu chuyện
- Nhân vật: Giáo sư A-rô-nắc, thuyền trưởng Nê-mô, anh Công-xây và Nét len.
- Không gian, thời gian: mang tính giả định.
- Cốt truyện dựa trên thành tựu khoa học nhưng có thêm yếu tố giả tưởng, hư cấu.
2. Thân đoạn: Nêu ra những tình huống chính trong câu chuyện và nhận xét, đánh giá khách quan nghệ thuật, ý nghĩa của câu chuyện
- Suy nghĩ của giáo sư A-rô-nắc về con tàu và thuyền trưởng Nê-mô: Suy nghĩ của giáo sư về thuyền trưởng Nê-mô – một con người “bí ẩn đã từ bỏ Tổ Quốc” và những điều thú vị mà giáo sư A-rô-nắc thấy trên bản đồ
- Cuộc tranh luận của giáo sư A-rô-nắc, anh Công-xây và Nét len trên con thuyền Nau-ti-lux
+ Nét Len và Công-xây sững sỡ “trước cảnh huyền diệu đang hiện ra trước mắt”
+ Net Len tưởng rằng mình đang ở “Viện bảo tàng Quebec”
+ Công-xây thì “cúi xuống xem xét và lẩm bẩm những thuật ngữ sinh vật học”
+ A-rô-nắc giải thích: Đây không phải ở Pháp hay Canada mà chính là ở trên con tàu Nau-ti-lux
+ Nét Len còn tưởng rằng thủy thủ trên tàu này “cũng bằng điện”
+ Nét Len giận dữ, hét lên : “Trong cái ngục tù bằng sắt này thì còn thấy gì nữa mà quan sát! Chúng ta đang đi như những thằng mù”
→ Khi sống trên tàu Na-ti-lux: Giáo sư A-rô-nắc luôn thích thú trải nghiệm cuộc sống thú vị dưới lòng đại dương còn về Nét Len: anh ta luôn giận dữ và muốn tìm mọi cách về đất liền.
- Khi thấy cảnh đẹp biển sâu:
+ Cảm tưởng như đứng trước “bể nuôi cá khổng lồ”
+ Thái độ của Nét Len thay đổi: “Kì diệu thật! Kì diệu thật”
+ Giáo sư A-rô-nắc thì đã hiểu ra cuộc sống của thuyền trưởng Nê-mô: một thế giới đặc biệt dưới lòng đại dương tuyệt đẹp
+ Nét thích thú gọi tên từng loại cá
+ Công-xây phân loại cá
+ Giáo sư thì say sưa nhìn cá “tung tăng”
→ Thái độ của Nét Len đã thay đổi, anh ta bị vẻ đẹp của đại dương hấp dẫn nên đã quên đi “sự giận dữ và kế hoạch chạy trốn của mình”
3. Kết đoạn: Kết luận nội dung văn bản thông tin
Văn bản Dòng sông đen đã đem đến cho người đọc những trải nghiệm thú vị về những ngày đầu của hành trình hai vạn dặm dưới biển trên con tàu Nau-ti-lux của giáo sư A-rô-nắc, anh Công-xây và Nét len.
