Giải bài tập 3 trang 20 sách bài tập văn 12 - kết nối tri thức

Khái quát nội dung đoạn văn. Cuộc gặp gỡ giữa vua Lê Thánh Tông và oan hồn nàng Bích Châu được tác giả miêu tả như thế nào?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn văn và rút ra nội dung chính

Chú ý các chi tiết miêu tả cuộc gặp gỡ

Lời giải chi tiết:

   Đoạn trích miêu tả cuộc gặp gỡ kỳ ảo giữa vua Lê Thánh Tông và oan hồn nàng Bích Châu trong chuyến đi chinh phạt Chiêm Thành. Nàng Bích Châu, một cung nhân đời Trần, đã bị hãm hại và trở thành oan hồn, hiện lên cầu xin nhà vua giúp đỡ để giải thoát khỏi kiếp trầm luân. Vua Lê Thánh Tông, với lòng nhân từ và đức độ, đã lắng nghe tâm sự của nàng và quyết định giúp đỡ nàng.

Cuộc gặp gỡ được miêu tả: 

+ Diễn ra trong giấc mộng của vua Lê

+ Hình tượng nhân vật: Vua Lê: Hiện lên là một vị vua nhân từ, chính nghĩa, sẵn sàng lắng nghe và giúp đỡ người dân, ngay cả những oan hồn. Nàng Bích Châu: Là một người phụ nữ xinh đẹp, uất ức, mang trong mình nỗi oan sâu sắc.

+ Ngôn ngữ: trang trọng, giàu hình ảnh, tạo nên không khí trang nghiêm, linh thiêng cho cuộc gặp gỡ.

+ Yếu tố kì ảo: Sự xuất hiện của nàng Bích Châu dưới hình dạng một người con gái xinh đẹp từ dưới nước lên, việc trao đổi ngọc minh châu, việc gửi thư cho Quảng Lợi vương... đều mang đậm màu sắc huyền ảo.

Tra từ điển để giải thích nghĩa của các từ ngữ Hán Việt sau: thống suất, phiêu lưu, tế độ, trầm luân, (ơn) tái tạo; xác định nghĩa của từ ngữ đó trong ngữ cảnh (bản dịch).

Phương pháp giải:

Tra từ điển

Dựa vào văn bản và suy ra nghĩa của các từ

Lời giải chi tiết:

- Thống suất: Vua Lê Thánh Tông trực tiếp chỉ huy và điều khiển thủy quân trong chuyến đi chinh phạt.

- Phiêu lưu:Nàng Bích Châu bị oan hồn, không có nơi nương tựa, phải lang thang phiêu bạt.

- Tế độ:Vua Lê Thánh Tông muốn cứu giúp nàng Bích Châu thoát khỏi kiếp trầm luân.

- Trầm luân: Nàng Bích Châu bị oan hồn, phải chịu cảnh trầm luân ở thủy quốc.

- Tái tạo:  Nàng Bích Châu cảm ơn vua Lê Thánh Tông đã cứu giúp mình thoát khỏi kiếp trầm luân, đó là một ân huệ lớn lao.

Lập bảng, thống kê các chỉ tiết kì ảo mà bạn cho là đặc sắc trong đoạn văn. Theo bạn, chi tiết kì ảo nào trong đoạn văn này thể hiện rõ nét nhất tính chất huyền thoại, thần kì? Vì sao?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn văn

Nhớ lại kiến thức về các chi tiết kì ảo

Lựa chọn chi tiết thể hiện rõ nhất tính chất huyền thoại và đưa ra lý giải

Lời giải chi tiết:

Sự kiện/Nhân vật/Chi tiết

Tính chất linh thiêng, kì ảo

Bích Châu hiện lên từ dưới nước

Tạo không khí huyền bí, thần bí, tăng thêm tính hấp dẫn cho câu chuyện.

Ngọc minh châu triệt hải

Là vật phẩm thần kỳ, có khả năng soi rõ mọi nơi âm u, tạo điều kiện cho việc giải quyết oan khuất.

Quảng Lợi vương và thủy cung 

Thế giới dưới nước với những sinh vật kỳ lạ, tạo nên một không gian huyền ảo, khác biệt với thế giới trần gian.

Bức thư gửi Quảng Lợi vương

Cách thức liên lạc kỳ lạ, vượt qua không gian và thời gian.

Lầu son gác tía, thành đồng ao nóng dưới biển

Miêu tả một thế giới dưới nước tráng lệ, xa hoa, khác biệt với thế giới trần gian.

Chọn các đáp án đúng với nội dung, ý nghĩa của đoạn văn miêu tả cuộc “đối thoại" giữa hai nhân vật vua Lê và Bích Châu:

A. Cuộc đối thoại diễn ra trong giấc mộng của nhà vua lúc đêm đã khuya.

B. Linh hồn Bích Châu đã chỉ dẫn cho vua Lê cách giao thiệp với thuỷ quốc của Quảng Lợi vương.

C. Thủ pháp sử dụng giấc mộng đã giúp tác giả thể hiện một cách tự nhiên sự tương thông giữa hai thế giới thực và ảo.

D. Nhà vua cảm thông sâu sắc với nỗi oan khuất của Bích Châu nhưng cuối cùng vẫn không giúp nàng giải được nỗi oan khuất

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, chú ý cuộc “đối thoại" giữa hai nhân vật vua Lê và Bích Châu

Lời giải chi tiết:

B. Linh hồn Bích Châu đã chỉ dẫn cho vua Lê cách giao thiệp với thuỷ quốc của Quảng Lợi vương.

Giải thích ý nghĩa lời giãi bày của Bích Châu về chuyện nàng phải chịu cảnh "ngậm sầu như biển, coi ngày bằng năm". Việc Bích Châu tha thiết mong được giải toả nỗi oan khiên cho thấy rõ phẩm chất nào của nhân vật?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ lời giải bày của Bích Châu

Rút ra kết luận về phẩm chất của nhân vật

Lời giải chi tiết:

Câu nói này của Bích Châu thể hiện một nỗi đau khổ sâu sắc, vô tận như biển cả. Nó cho thấy nàng đã phải chịu đựng những nỗi đau đớn, tủi nhục đến nhường nào trong suốt thời gian bị giam cầm dưới thủy cung. "Ngậm sầu như biển" là một hình ảnh ẩn dụ đầy sức biểu cảm, nhấn mạnh sự đau khổ tột cùng mà nàng phải trải qua. Cụm từ "coi ngày bằng năm" cho thấy thời gian trôi qua vô cùng chậm chạp và đau đớn đối với nàng.

Việc Bích Châu tha thiết mong được giải toả nỗi oan khiên cho thấy rõ phẩm chất của nàng: chính trực, lòng khát khao công lý, và là người phụ nữ mạnh mẽ.