Phân tích ngôn từ hài kịch trong lời thoại của nhân vật thị trưởng ("Hình như ... như thế đấy.").
Phương pháp giải:
Nhớ lại kiến thức về ngôn từ hài kịch
Đọc kĩ văn bản và chú ý lời thoại của nhân vật thị trưởng
Lời giải chi tiết:
a. Sự hoang mang và không hợp lý
+ “Hình như tôi đã cảm thấy việc đó từ trước: suốt đêm qua, tôi nằm mơ thấy hai con chuột cống kì quái...”
=> Thị trưởng bắt đầu bằng cách thể hiện sự hoang mang và cảm giác mơ hồ về tình hình. Việc ông ta cảm thấy “việc đó từ trước” và liên kết nó với giấc mơ về “hai con chuột cống kì quái” là một cách phóng đại không có căn cứ, nhằm làm rõ sự thiếu hiểu biết và thần thoại hóa của ông ta về vấn đề. Điều này tạo ra một hiệu ứng hài hước, vì giấc mơ không có liên quan gì đến thực tế, nhưng Thị trưởng lại coi đó là một điềm báo nghiêm trọng.
b. Lời đọc thư bất thường
+ “Đây, tôi đọc cho các ngài nghe bức thư này của An-đrây 1-va-nô-vích Tchi-mu-khốp gửi cho tôi; ông Ác-tê-mi Phi-líp-pô-vích, ông biết lão ta chứ gì!”
=> Thị trưởng tiếp tục bằng cách đọc một phần bức thư, nhưng lại lạc đề và lầm bầm không rõ ràng. Ông ta đọc một cách không mạch lạc và ngắt quãng, làm cho thông tin trong bức thư trở nên khó hiểu và hài hước. Việc ông ta lạm dụng danh tính của người gửi thư và chỉ trích những điều không cần thiết làm nổi bật sự kém cỏi trong việc quản lý thông tin của Thị trưởng.
c. Phóng đại và châm biếm
+ “Mình đã biết việc này từ những người đăng tin nhất... và bảo C cho đằng ấy biết... cho nên mình khuyên đằng ấy nên hết sức đề phòng...”
=> Thị trưởng phóng đại sự nghiêm trọng của tình hình và lời khuyên của ông ta trở nên hài hước bởi vì sự sợ hãi vô lý và thái độ không cần thiết của ông. Việc ông ta nói “có thể đến bất cứ lúc nào” và “nếu không phải là đã đến rồi” cho thấy sự lo lắng thái quá và không cần thiết.
d. Lời kể chuyện gia đình
+ “Hôm qua, mình... Hừ, đoạn này là việc gia đình: ‘Em gái mình, An-na Ki-ri-lốp-na... I-van Ki-ri-lô-vích...’”
=> Lời kể về gia đình và những vấn đề không liên quan như việc em gái của Thị trưởng và chồng của cô ấy đi thăm là một chi tiết thêm vào không cần thiết. Sự chuyển hướng này làm tăng thêm tính hài hước vì nó thể hiện sự lạc đề và làm giảm mức độ nghiêm trọng của tình huống được đề cập.
Tác dụng:
a. Chỉ trích sự kém cỏi và thiếu hiệu quả
Lời thoại của Thị trưởng chỉ trích sự kém cỏi và thiếu hiệu quả trong quản lý của các quan chức. Sự hoang mang và cách giải quyết vấn đề không hợp lý của ông ta làm nổi bật sự yếu kém trong sự lãnh đạo và quản lý, từ đó chỉ trích hệ thống quan chức và sự quản lý địa phương.
b. Tạo ra hiệu ứng hài hước
Sự pha trộn giữa giấc mơ kì quái, sự đọc thư lộn xộn và những vấn đề gia đình không liên quan tạo ra một hiệu ứng hài hước và phản ánh sự không nghiêm túc của Thị trưởng. Sự đối lập giữa thực tế và sự lo lắng của Thị trưởng làm tăng thêm tính hài hước của tình huống.
c. Phản ánh xã hội và chính trị
Lời thoại này phản ánh sự thiếu chuyên nghiệp và sự quan liêu trong hệ thống quan chức của thời kỳ đó. Thị trưởng, như một biểu tượng của sự quản lý kém, đóng vai trò trong việc chỉ trích xã hội và hệ thống quan liêu qua sự thiếu hiệu quả và tính cách hài hước của ông.
