1. Trang Chủ
  2. Tài Liệu Học Tập
  3. Tổng hợp bài tập Chủ đề 7. Ôn tập văn bản nghị luận, văn bản thông tin

Tổng hợp bài tập Chủ đề 7. Ôn tập văn bản nghị luận, văn bản thông tin

Tổng Hợp Bài Tập Chủ Đề 7: Ôn Tập Văn Bản Nghị Luận, Văn Bản Thông Tin

Chào mừng bạn đến với bộ bài tập ôn tập Chủ đề 7 môn Ngữ văn trên Tusach.vn. Bộ tài liệu này được thiết kế để giúp học sinh củng cố kiến thức về hai loại văn bản quan trọng: văn bản nghị luận và văn bản thông tin.

Chúng tôi tập trung vào việc cung cấp các bài tập đa dạng, từ trắc nghiệm đến tự luận, giúp bạn rèn luyện kỹ năng phân tích, đánh giá và viết văn bản một cách hiệu quả.

Lý thuyết, bài tập văn bản nghị luận, văn bản thông tin

Lý thuyết

    1. Lý thuyết văn bản nghị luận, văn bản thông tin

    Yếu tố

    Văn bản nghị luận

    Văn bản thông tin

    Khái niệm

    Là loại văn bản chủ yếu dùng để thuyết phục người đọc (người nghe) về một vấn đề

    Là văn bản chủ yếu dùng để cung cấp thông tin về các hiện tượng tự nhiên, thuật lại các sự kiện, giới thiệu các danh lam thắng cảnh, hướng dẫn các quy trình thực hiện một công việc nào đó.

    Đặc điểm

    Người nói, người viết nêu lên được ý kiến (quan điểm), của mình, sau đó dùng lí lẽ và các bằng chứng cụ thể làm sáng tỏ ý kiến ấy

    Thường có các yếu tố: nhan đề (một số văn bản có sa-pô dưới nhan đề), đề mục (tên gọi của các phần), đoạn văn, tranh ảnh

    2. Khái quát nội dung chính các văn bản

    Văn bản

    Tác giả

    Xuất xứ

    Nội dung chính

    Giá trị nghệ thuật

    Ai ơi mồng 9 tháng 4

    Anh Thư

    Báo điện tử Hà Nội mới, 2004

    Ai ơi mồng 9 tháng 4 là văn bản thuyết minh về Hội Gióng. Người viết cung cấp những thông tin như thời gian, địa điểm, ý nghĩa và đặc biệt là các nghi thức độc đáo. 

    Số liệu chính xác, lời văn chân thực, cô đọng.

    Xem người ta kìa!

    Lạc Thanh

    Trích từ Tạp chí sông Lam, số 8/2020

    Xem người ta kìa! bàn luận về mối quan hệ giữa cá nhân và cộng đồng. Con người luôn muốn người thân quanh mình được thành công, tài giỏi,... như những nhân vật xuất chúng trong cuộc sống. Tuy nhiên, việc đi làm cho giống người khác sẽ đánh mất bản thân mỗi người. Vì vậy chúng ta nên hòa nhập chứ không nên hòa tan.

    Lập luận chặt chẽ, lí lẽ và dẫn chứng xác đáng cùng cách trao đổi vấn đề mở, hướng tới đối thoại với người đọc.

    Trái Đất – cái nôi của sự sống

    Hồ Thanh Trang

    Trích từ Báo điện tử Đất Việt - Diễn đàn của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kĩ thuật Việt Nam, 9/2020

    Trái Đất với "vị thần hộ mệnh" nước là hành tinh mang sự sống của muôn loài. Tuy nhiên con người đang dần phá hoạt Trái Đất, khiến nó bị tổn hại nhiều. Điều này là nguy cơ lớn đối với muôn loài và chính con người.

    Văn bản đa phương tiện luận điểm rõ ràng, số liệu xác thực, hình ảnh hấp dẫn

    Các loài chung sống với nhau như thế nào?

    Ngọc Phú

    Trích từ Báo điện tử Đất Việt - Diễn đàn của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kĩ thuật Việt Nam, 9/2020

    Văn bản nêu lên sự đa dạng của sinh vật cũng như cách các loài chung sống với nhau. Đồng thời nhắc đến con người với tư cách chủ thể tác động tới tự nhiên.

    Văn bản đa phương tiện, kết cấu đầu cuối tương ứng, đặt vấn đề trong tương quan với bộ phim Vua sư tử

    Đề bài

      I. Trắc nghiệm

      Câu 1:Ai ơi mồng 9 tháng 4 là vnaw bản thuộc thể loại gì?

      A. Truyện ngắn

      B. Tiểu thuyết

      C. Văn bản nghị luận

      D.Văn bản thông tin

      Câu 2: Văn bản Xem người ta kìa! khẳng định câu nói: “Xem người ta kìa!”là câu nói của ai?

      A. Người ông

      B. Người bà

      C. Người mẹ

      D. Người cha

      Câu 3:Trái Đất – cái nôi của sự sống thuộc thể loại nào?

      A. Văn bản nghị luận

      B. Văn bản thông tin

      C. Tiểu thuyết

      D. Truyện ngắn

      Câu 4: Ai là tác giả của văn bản Các loài sống chung với nhau như thế nào?

      A. Hà My

      B. Ngọc Phú

      C. Thái Bá Dũng

      D. Văn Quang, Văn Tuyên

      Câu 5: Văn bản Các loài chung sống với nhau như thế nào? đã nêu lên những thông tin về lĩnh vực gì?

      A. Khoa học, sinh học

      B. Lịch sử, địa lý

      C. Văn học, lịch sử

      D. Lịch sử, hóa học

      II. Tự luận

      Câu 1: Đọc văn bản Ai ơi mồng 9 tháng 4, hãy tóm tắt tiến trình diễn ra hội Gióng bằng một bảng với các nội dung: thứ tự, thời gian, không gian, sự kiện, người tham gia

      STT

      Thời gian

      Không gian

      Sự kiện

      Người tham gia

      1

      2

      3

      4

      5

      6

      7

      Câu 2: Qua văn bản Ai ơi mồng 9 tháng 4, lễ hội Gióng có ý nghĩa, giá trị gì?

      Câu 3: Đọc văn bản Xem người ta kìa! và trả lời các câu hỏi sau:

      a. Văn bản được trích từ đâu? Phương thức biểu đạt chính của văn bản là gì?

      b. Hàm ý trong câu nói “Xem người ta kìa!” của người mẹ là gì?

      Câu 4: Nội dung văn bản Xem người ta kìa! nhấn mạnh ý nghĩa của sự giống nhau hay khác nhau giữa mọi người?

      Câu 5: Đọc văn bản Trái Đất – cái nôi của sự sống, trả lời các câu hỏi sau:

      a. “Vị thần hộ mệnh” mà tác giả nhắc tới chỉ đối tượng nào?

      b. Đối tượng nào được mệnh danh là đỉnh cao kì diệu của sự sống?

      c. Tại sao Trái Đất là cái nôi của sự sống?

      d. Thông điệp nào được gửi gắm đến văn bản Trái Đất – cái nôi của sự sống?

      Câu 6: Từ việc đọc hiểu văn bản Trái Đất – cái nôi của sự sống, em rút ra được kinh nghiệm gì về cách đọc một văn bản thông tin?

      Câu 7: Đọc văn bản Các loài chung sống với nhau như thế nào? và trả lời các câu hỏi:

      a. Trong văn bản, tác giả đã nhắc đến bộ phim nào?

      b. Nghệ thuật trong văn bản là gì?

      c. Nội dung chính của văn bản là gì?

      Câu 8: Qua văn bản Các loài chung sống với nhau như thế nào?, viết đoạn văn nêu suy nghĩ về việc bảo vệ động vật trên hành tinh của chúng ta. 

      Hướng dẫn giải

        I. Trắc nghiệm

        1 - D

        2 - C

        3 - B

        4 - B

        5 - A

        II. Tự luận

        Câu 1:

        Đọc văn bản Ai ơi mồng 9 tháng 4, hãy tóm tắt tiến trình diễn ra hội Gióng bằng một bảng với các nội dung: thứ tự, thời gian, không gian, sự kiện, người tham gia

        Phương pháp:

        Ôn lại bài Ai ơi mồng 9 tháng 4

        Lời giải chi tiết:

        STT

        Thời gian

        Không gian

        Sự kiện

        Người tham gia

        1

        Từ 1-3 âm lịch đến 5-4 âm lịch

        Tại làng

        Chuẩn bị lễ hội

        Dân làng

        2

        Từ ngày mồng 6

        Đền Mẫu

        Diễn ra lễ hội, lễ rước cờ tới đền Mẫu, rước cơm chay lên đền Thượng

        Dân làng

        3

        Mồng 8

        Đền Hạ và Đền Thượng

        Rước nước từ đền Hạ về đền Thượng

        Dân làng

        4

        Mồng 9

        Thủy đình của đền Thượng

        Múa hát thờ, hội trận và lễ khao quân

        Dân làng

        5

        Mồng 10

        Tại làng

        Duyện quân, tạ ơn Thánh

        Dân làng

        6

        Mồng 11

        Tại làng

        Làm lễ rửa khí

        Dân làng

        7

        Mồng 12

        Tại làng

        Làm lễ rước cờ báo tin thắng trận với trời đất

        Dân làng

        Câu 2:

        Qua văn bản Ai ơi mồng 9 tháng 4, lễ hội Gióng có ý nghĩa, giá trị gì?

        Phương pháp:

        Ôn lại bài Ai ơi mồng 9 tháng 4, đọc kĩ phần cuối văn bản để trả lời câu hỏi

        Lời giải chi tiết:

        Theo tác giả, lễ hội Gióng là dịp diễn ra những nghi thức lễ với thao tác thuần thục, mang tính nghệ thuật và biểu trưng cao. Đồng thời, lễ hội Gióng còn là dịp để mỗi người Việt Nam cảm nhận mối quan hệ nhiều chiều: cá nhân và cộng đồng, thực tại và hư vô, thiêng liêng và trần thế,… Tất cả đều là những giá trị văn hóa được lưu giữ mã mai sau trong cộng đồng dân tộc Việt Nam.

        Câu 3:

        Đọc văn bản Xem người ta kìa! và trả lời các câu hỏi sau:

        a. Văn bản được trích từ đâu? Phương thức biểu đạt chính của văn bản là gì?

        b. Hàm ý trong câu nói “Xem người ta kìa!” của người mẹ là gì?

        Phương pháp:

        Ôn lại kiến thức đã học về văn bản Xem người ta kìa!

        Lời giải chi tiết:

        a.

        - Văn bản được trích từ Tạp chí sông Lam

        - Phương thức biểu đạt chính: nghị luận

        b. Hàm ý trong câu nói “Xem người ta kìa!” của người mẹ là: mong con được thành công như người ta

        Câu 4:

        Nội dung văn bản Xem người ta kìa! nhấn mạnh ý nghĩa của sự giống nhau hay khác nhau giữa mọi người?

        Phương pháp:

        Ôn lại kiến thức đã học về văn bản Xem người ta kìa!

        Lời giải chi tiết:

        - Nội dung văn bản nhấn mạnh ý nghĩa của sự khác nhau giữa mọi người. Theo nhân vật "tôi", thế giới này là muôn màu muôn vẻ, vô tận, hấp dẫn và lạ lùng. 

        + Chim thú trên rừng hay cá tôm dưới biển cũng thế mà xã hội con người cũng thế

        + Trong lớp nhân vật "tôi", các bạn học sinh đều mỗi người một vẻ vô cùng sinh động. Ngoại hình cao, thấp, béo, gầy, đen, trắng khác nhau, giọng nói khác nhau; thói quen, sở thích cũng khác nhau

        + Người ta nói "học trò nghịch như quỷ" nhưng "quỷ" cũng chính là một thế giới, chẳng "quỷ" nào giống "quỷ" nào 

        - Cuối cùng, nhân vật "tôi" đã kết luận ý nghĩa của sự khác nhau giữa mọi người là bằng một câu nhân vật đã đọc được rất hay "Chỗ giống nhau của mọi người trên thế gian nay là không ai giống ai cả". Chính chỗ không giống ai đó lại là một phần rất đáng quý trong cuộc đời mỗi con người.

        Câu 5:

        Đọc văn bản Trái Đất – cái nôi của sự sống, trả lời các câu hỏi sau:

        a. “Vị thần hộ mệnh” mà tác giả nhắc tới chỉ đối tượng nào?

        b. Đối tượng nào được mệnh danh là đỉnh cao kì diệu của sự sống?

        c. Tại sao Trái Đất là cái nôi của sự sống?

        d. Thông điệp nào được gửi gắm đến văn bản Trái Đất – cái nôi của sự sống?

        Phương pháp:

        Ôn lại kiến thức đã học về văn bản Trái Đất – cái nôi của sự sống

        Lời giải chi tiết:

        a. “Vị thần hộ mệnh” mà tác giả nhắc tới chỉ nước

        b. Theo văn bản Trái Đất – cái nôi của sự sống, con người được mệnh danh là đỉnh cao kì diệu của sự sống

        c. Trái Đất là cái nôi của sự sống vì Trái Đất nuôi dưỡng muôn loài

        d. Thông điệp được gửi gắm là: Trái Đất đang bị đe dọa và chúng ta phải hành động để bảo vệ hành tinh này, đây là thông điệp được gửi gắm đến văn bản

        Câu 6:

        Từ việc đọc hiểu văn bản Trái Đất – cái nôi của sự sống, em rút ra được kinh nghiệm gì về cách đọc một văn bản thông tin?

        Phương pháp:

        Ôn lại kiến thức đã học về văn bản Trái Đất – cái nôi của sự sống

        Quan sát hình thức, nội dung và cách triển khai thông tin của tác giả để trả lời câu hỏi này

        Lời giải chi tiết:

        Từ việc đọc hiểu văn bản Trái Đất – cái nôi của sự sống, em rút ra được kinh nghiệm về cách đọc một văn bản thông tin: Đọc văn bản thông tin cần nhấn mạnh những phần có đề mục, cách ngắt quãng rõ ràng để phân biệt được rõ từng phần của văn bản.

        Câu 7:

        Đọc văn bản Các loài chung sống với nhau như thế nào? và trả lời các câu hỏi:

        a. Trong văn bản, tác giả đã nhắc đến bộ phim nào?

        b. Nghệ thuật trong văn bản là gì?

        c. Nội dung chính của văn bản là gì?

        Phương pháp:

        Đọc kĩ văn bản Các loài chung sống với nhau như thế nào?

        Lời giải chi tiết:

        a. Tác giả đã nhắc đến bộ phim Vua sư tử

        b. Nghệ thuật trong văn bản là: văn bản đa phương tiện, kết cấu đầu cuối tương ứng

        c. Nội dung chính của văn bản Các loài chung sống với nhau như thế nào? khẳng định sinh vật đa dạng và tác động của con người

        Câu 8:

        Qua văn bản Các loài chung sống với nhau như thế nào?, viết đoạn văn nêu suy nghĩ về việc bảo vệ động vật trên hành tinh của chúng ta

        Phương pháp:

        Đọc kĩ văn bản Các loài chung sống với nhau như thế nào?

        Lời giải chi tiết:

        Qua văn bản “Các loài chung sống với nhau như thế nào?”, tác giả đã đưa ra những thông tin bổ ích về sự đa dạng loài trên Trái Đất và khẳng định tất cả các loài đều có mối liên hệ mật thiết với nhau và ảnh hưởng lẫn nhau. Trong số đó, con người là động vật cao cấp nhất, có những hành động ảnh hưởng trực tiếp đến muôn loài, khiến đời sống của động vật bị xáo trộn. Chính vì vậy, việc bảo vệ đa dạng loài, bảo vệ động vật, đặc biệt động vật quý hiếm là vô cùng quan trọng và cấp thiết. Có nhiều biện pháp nên được thực hiện để bảo vệ động vật đặc biệt là động vật có nguy cơ tuyệt chủng. Trước tiên, chúng ta nên học về những loài có nguy cơ tuyệt chủng trên thế giới của chúng để biết được chúng thì quan trọng và tuyệt vời như thế nào. Dạy cho những người bạn và gia đình của chúng ta biết về thế giới động vật hoang đã, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ động vật đang gặp nguy hiểm. Thứ hai, chính phủ khắp thế giới nên mở nhiều khu vườn quốc gia và khu bảo tồn động vật hoang dã. Vì vậy, động vật sẽ có môi trường sống bền vững để tồn tại và điều kiện tốt để phát triển khi chúng được ở một môi trường an toàn và tự nhiên. Hơn nữa, mỗi quốc gia nên áp dụng nhiều hình phạt nghiêm khắc hơn để ngăn chặn việc con người săn trộm động vật quý hiếm. Ngoài ra, chúng ta nên làm cho môi trường của chúng ta trở nên thân thiện bằng việc tái chế và mua những sản phẩm bền vững thay vì mua những sản phẩm được làm từ động vật có nguy cơ tuyệt chủng. Tóm lại, nếu chúng ta hành động để bảo vệ động vật có nguy cơ tuyệt chủng thì cuộc sống của chúng ta sẽ trở nên tốt hơn. 

        Tổng Hợp Bài Tập Chủ Đề 7: Ôn Tập Văn Bản Nghị Luận, Văn Bản Thông Tin - Hướng Dẫn Chi Tiết

        Chủ đề 7 trong chương trình Ngữ văn thường tập trung vào việc ôn tập và hệ thống hóa kiến thức về hai loại văn bản cơ bản: văn bản nghị luận và văn bản thông tin. Việc nắm vững đặc điểm, cấu trúc và phương pháp phân tích của hai loại văn bản này là vô cùng quan trọng để học sinh có thể hoàn thành tốt các bài thi và bài tập trên lớp.

        I. Văn Bản Nghị Luận

        Văn bản nghị luận là loại văn bản có mục đích thuyết phục người đọc, người nghe về một vấn đề nào đó. Để viết một văn bản nghị luận hiệu quả, bạn cần:

        • Xác định rõ luận điểm: Luận điểm là ý kiến chính mà bạn muốn trình bày và bảo vệ.
        • Chọn lựa luận cứ thuyết phục: Luận cứ là những bằng chứng, lý lẽ để chứng minh luận điểm.
        • Sắp xếp luận cứ hợp lý: Luận cứ cần được sắp xếp theo một trình tự logic, chặt chẽ.
        • Sử dụng ngôn ngữ chính xác, mạch lạc: Ngôn ngữ cần rõ ràng, dễ hiểu và tránh sử dụng các từ ngữ mơ hồ, đa nghĩa.

        Bài tập thực hành: Phân tích một đoạn văn nghị luận và xác định luận điểm, luận cứ, phương pháp lập luận.

        II. Văn Bản Thông Tin

        Văn bản thông tin là loại văn bản cung cấp thông tin, kiến thức về một vấn đề nào đó. Để viết một văn bản thông tin hiệu quả, bạn cần:

        • Chọn lọc thông tin chính xác: Thông tin cần được kiểm chứng và đảm bảo tính chính xác.
        • Trình bày thông tin rõ ràng, logic: Thông tin cần được sắp xếp theo một trình tự hợp lý, dễ hiểu.
        • Sử dụng ngôn ngữ khách quan, trung lập: Tránh sử dụng các từ ngữ mang tính chủ quan, cảm tính.
        • Sử dụng các phương tiện hỗ trợ: Có thể sử dụng hình ảnh, biểu đồ, bảng biểu để minh họa thông tin.

        Bài tập thực hành: Đọc một văn bản thông tin và tóm tắt nội dung chính.

        III. Bài Tập Tổng Hợp

        Dưới đây là một số bài tập tổng hợp giúp bạn ôn tập kiến thức về cả hai loại văn bản:

        1. Bài tập 1: Đọc một đoạn văn và xác định loại văn bản (nghị luận hay thông tin).
        2. Bài tập 2: Viết một đoạn văn ngắn trình bày quan điểm của bạn về một vấn đề xã hội.
        3. Bài tập 3: Tóm tắt một bài báo khoa học.
        4. Bài tập 4: Phân tích cấu trúc của một bài luận nghị luận.

        IV. Lời Khuyên

        Để học tốt môn Ngữ văn, bạn cần:

        • Đọc sách báo thường xuyên để mở rộng kiến thức và vốn từ vựng.
        • Luyện tập viết thường xuyên để rèn luyện kỹ năng diễn đạt.
        • Tham khảo các tài liệu ôn tập và bài giảng trên Tusach.vn.
        • Hỏi thầy cô giáo khi gặp khó khăn.

        Tusach.vn hy vọng bộ tổng hợp bài tập Chủ đề 7 này sẽ giúp bạn ôn tập và nắm vững kiến thức về văn bản nghị luận và văn bản thông tin. Chúc bạn học tập tốt!

        Loại Văn BảnMục ĐíchĐặc Điểm
        Văn Bản Nghị LuậnThuyết phụcLuận điểm, luận cứ, lập luận
        Văn Bản Thông TinCung cấp kiến thứcThông tin chính xác, trình bày rõ ràng

        Tải sách PDF tại TuSach.vn mang đến trải nghiệm tiện lợi và nhanh chóng cho người yêu sách. Với kho sách đa dạng từ sách văn học, sách kinh tế, đến sách học ngoại ngữ, bạn có thể dễ dàng tìm và tải sách miễn phí với chất lượng cao. TuSach.vn cung cấp định dạng sách PDF rõ nét, tương thích nhiều thiết bị, giúp bạn tiếp cận tri thức mọi lúc, mọi nơi. Hãy khám phá kho sách phong phú ngay hôm nay!

        VỀ TUSACH.VN