1. Hướng dẫn quy trình nói
TRƯỚC KHI NÓI | a. Chuẩn bị nội dung nói Các em có thể thảo luận về vấn đề chung như vai trò của công nghệ đối với đời sống con người hoặc có thể lựa chọn một khía cạnh của vấn đề như: Phải chăng công nghệ càng phát triển thì con người càng lệ thuộc vào nó? Tương lai của con người sẽ ra sao khi công nghệ tiếp tục phát triển? - Tìm thêm thông tin liên quan từ các nguồn như: sách, báo hoặc các phương tiện nghe nhìn - Tìm ý bằng cách đặt ra các câu hỏi và tự trả lời. Ví dụ, nếu nói về khía cạnh của vấn đề liệu con người có lệ thuộc vào công nghệ hay không, có thể nêu các câu hỏi: Công nghệ có làm chúng ta lười hoạt động hơn không? Các thiết bị thông minh có khiến chúng ta càng ngày càng mất kết nối với nhau không? Sự mất kết nối đó có ảnh hưởng đến khả năng ứng xử và giao tiếp của con người không? Chúng ta có bị giảm khả năng tư duy và giải quyết vấn đề không? - Sắp xếp các ý tìm được thành một dàn ý theo trật tự: nêu vấn đề – hai mặt tích cực và tiêu cực của vấn đề đó – nêu quan điểm cá nhân. b. Tập luyện Để việc trình bày ý kiến đạt kết quả tốt, em cần tập luyện trước theo những gợi ý sau: - Em có thể tập nói một mình hoặc trong nhóm học tập để nhờ các bạn góp ý - Điều chỉnh thời gian trình bày sao cho phù hợp với quy định để không ảnh hưởng đến thời gian chung của cuộc thảo luận |
TRÌNH BÀY BÀI NÓI | Ngoài việc tuân thủ những yêu cầu chung khi trình bày ý kiến (về ngữ điệu; sử dụng từ ngữ liên kết câu và chuyển ý; tương tác với người nghe bằng điệu bộ, cử chỉ, ánh mắt; bảo đảm thời gian quy định;…), em cần lưu ý thêm các điểm sau đây khi tham gia thảo luận về vai trò của công nghệ đối với đời sống con người: - Nêu được bản chất của vấn đề (công nghệ sẽ ngày càng phát triển và tác động đến đời sống) và những ý kiến khác nhau về vấn đề đó (công nghệ sẽ hỗ trợ hay làm giảm khả năng sáng tạo của con người, công nghệ sẽ rút ngắn hay tạo thêm khoảng cách giữa người với người,…) - Trình bày sự ảnh hưởng hai mặt của công nghệ đối với đời sống con người - Khái quát lại nội dung vừa trình bày, nhấn mạnh ý kiến cá nhân |
SAU KHI NÓI | Trao đổi theo một số gợi ý sau: Người nghe | Người nói | - Nhận xét về ý kiến trình bày: nội dung, cách thức trình bày. Khi nhận xét về nội dung, cần hướng vào ý kiến trình bày, không sa đà vào những vấn đề không liên quan - Tranh luận để bày tỏ sự đồng tình hoặc không đồng tình với ý kiến của người nói - Bổ sung những thông tin em biết về vấn đề được nói tới | - Tiếp thu nếu thấy những ý kiến góp ý là xác đáng - Trao đổi lại với những ý kiến thông nhất cũng như ý kiến khác biệt với mình - Tranh luận, dùng những lí lẽ thuyết phục để bảo vệ những điểm hợp lí trong ý kiến trình bày của em - Tự rút kinh nghiệm sau quá trình thảo luận |
|
2. Ví dụ minh họa
Đề bài: Trong những thập niên gần đây, công nghệ đã có nhiều bước tiến vượt bậc. Thành tựu của công nghệ đã giúp con người có niềm tin và động lực quyết biến ước mơ thành hiện thực. Nhưng, phải chăng công nghệ càng phát triển thì con người càng lệ thuộc vào nó? Tương lai của con người sẽ ra sao khi công nghệ tiếp tục phát triển? Em hãy cùng các bạn thảo luận nhằm đưa ra cái nhìn toàn diện về vai trò của công nghệ trong đời sống của con người.
Bài làm
Trong những thập niên gần đây, công nghệ đã có nhiều bước tiến vượt bậc. Thành tựu của công nghệ đã giúp cho con người có niềm tin và động lực biến ước mơ thành hiện thực. Công nghệ chính là nguyên nhân trực tiếp tạo nên sự khác biệt trong đời sống của nhân dân hiện nay. Vai trò của công nghệ đối với đời sống là không thể thay đổi và phủ nhận.
Công nghệ là gì? Công nghệ là những phát minh, những thành tựu mang tính khách quan của vật chất và xã hội tư duy. Đó là những sản phẩm, giúp cho con người có thể áp dụng thực tiễn đời sống, gia tăng giá trị, chất lượng của cuộc sống. Công nghệ vốn là một thuật ngữ có nguồn gốc từ Hy Lạp có nghĩa là công cụ kĩ năng. Thế nhưng trong cuộc sống hiện đại công nghệ có thể được hiểu là một hệ thống những phương pháp kĩ thuật tiên tiến hay quy trình tạo ra sản phẩm.
Với một xã hội phát triển như này thì chúng ta luôn luôn hiểu được tầm quan trọng lớn của các phát minh công nghệ. Những ứng dụng các thiết bị công nghệ vào việc sử dụng các ngành nghề khác nhau, các lĩnh vực trong đời sống xã hội đang ngày càng trở nên phổ biến. Vai trò của công nghệ là rất lớn đối với đời sống tinh thần của mỗi con người. Những thiết bị công nghệ, những sản phẩm điện tử đã làm cho cuộc sống của người dân trở nên hiện đại hơn. Sức lao động của con người đã không còn được sử dụng nhiều như trước mà thay thế vào đó là những máy móc thông minh, tiện lợi hơn. Chúng ta có thể kể đến như những thiết bị được sử dụng trong cuộc sống hằng ngày đó là: điện thoại, máy tính, thiết bị tự động,.. Mỗi thời điểm giai đoạn khác nhau thì công nghệ lại có một thành tựu khác nhau, cứ thế nó không ngừng phát triển và biến đổi không ngừng. Càng ngày càng trở nên tiên tiến và hiện đại hơn để phục vụ con người một cách toàn diện hơn. Chỉ bằng một cú click chuột bạn sẽ mang cả thế giới thu vào trong tầm mắt mình điều mà những tưởng không thể nào có được trong quá khứ.
Tuy nhiên con người đang ngày càng phát triển công nghệ nhưng cũng đồng thời lệ thuộc và nó, bị nó chi phối. Công nghệ hiện diện trong mọi lĩnh vực của đời sống và đem đến cho chúng ta những lợi ích không thể phủ nhận. Cuộc sống chúng ta ngày một tốt hơn, tiết kiệm sức lao động, Tuy nhiên, cũng có những ảnh hưởng tiêu cực khi sự lệ thuộc vào công nghệ ngày càng cao. Điều đó dẫn đến việc lười suy nghĩ, lười vận động, những mối quan hệ cũng trở nên lạnh lùng, khô cứng khi đa số lựa chọn việc duy trì việc gặp gỡ, trò chuyện, quan tâm chỉ qua những lời nhắn bằng mạng xã hội. Thế giới công nghệ còn khiến con người dễ rơi vào trạng thái ảo tưởng.
Có thể nói công nghệ là một phần của của cuộc sống có vai trò vô cùng khác biệt, tạo nên một cuộc sống muôn màu cũng như là tạo cơ hội cho chúng ta có thể tiếp cận đến các nền kinh tế phát triển trong và ngoài khu vực. Chúng ta hãy là những người sử dụng thông minh để có thể ứng dụng công nghệ vào phát triển đời sống.
