Bài viết này trên tusach.vn sẽ cung cấp cho bạn một quy trình chi tiết và dễ hiểu để kể lại một câu chuyện ngụ ngôn một cách hiệu quả.
Chúng ta sẽ khám phá các bước từ việc hiểu cốt truyện, xác định thông điệp chính, đến việc lựa chọn ngôn ngữ và giọng kể phù hợp.
Mục tiêu là giúp bạn không chỉ kể lại câu chuyện mà còn truyền tải được giá trị và bài học sâu sắc mà ngụ ngôn mang lại.
Chọn được truyện ngụ ngôn mà mình yêu thích. Nắm được cốt truyện của truyện ngụ ngôn. Có thể tóm lược nội dung truyện theo một trật tự đơn giản, dễ hiểu
1. Hướng dẫn quy trình nói
TRƯỚC KHI NÓI | a. Chuẩn bị - Chọn được truyện ngụ ngôn mà mình yêu thích - Nắm được cốt truyện của truyện ngụ ngôn. Có thể tóm lược nội dung truyện theo một trật tự đơn giản, dễ hiểu - Lưu ý những chi tiết, hình ảnh, từ ngữ diễn đạt đặc sắc, giàu ý nghĩa - Có thể sáng tạo thêm những cách diễn đạt thú vị hơn để tăng sức hấp dẫn nhưng không làm sai lệch những yếu tố cơ bản của cốt truyện gốc b. Tập luyện - Kể lại truyện trước các bạn trong nhóm, chú ý bài học được thể hiện qua câu chuyện - Luyện kể bằng ngữ điệu truyền cảm (giọng to/ nhỏ, cao/ thấp, nhanh/ chậm, lấn/ lướt… thể hiện lời thoại phù hợp với đặc điểm nhân vật, cảm xúc của câu chuyện. - Tập kết hợp lời kể với ngôn ngữ cơ thể (nét mặt, ánh mắt, cử chỉ, điệu bộ,…) để cuốn hút người nghe |
TRÌNH BÀY BÀI NÓI | - Mở đầu: Tạo không khí thoải mái, thu hút sự chú ý của người nghe trước khi kể. - Triển khai: Kể nội dung câu chuyện bằng lời kể sinh động; luôn tương tác với người nghe một cách tự nhiên (bằng lời nói, ánh mắt, cử chỉ,…). Có thể sáng tạo trong khi kể (không phải đọc thuộc lòng) để tạo sự lôi cuốn, nhưng không được làm sai lệch nội dung cơ bản của câu chuyện - Kết luận: Nêu ý nghĩa của câu chuyện |
SAU KHI NÓI | - Cùng người nghe bàn luận, bình phẩm về chi tiết, hình ảnh đặc sắc, bài học đạo lí rút ra từ câu chuyện vừa kể - Trao đổi, rút kinh nghiệm về cách sử dụng ngôn ngữ nói và ngôn ngữ cơ thể (nét mặt, ánh mắt, cử chỉ, điệu bộ,…) - Bàn bạc, trao đổi về cách sáng tạo khi kể để câu chuyện thêm thú vị, làm nổi bật bài học đạo lí và những kinh nghiệm sống mà câu chuyện ngụ ngôn muốn truyền tải. |
2. Ví dụ minh họa
Trong suốt lịch sử phát triển của nhân loại cũng như là lịch sự phát triển của văn học đến nay thì thể loại văn học để lại rất nhiều bài học triết lý nhân sinh cho con người chỉ là chuyện ngủ ngôn. Bản thân tên gọi của nó đó thể hiện đặc trưng, ý nghĩa của loại chuyện này. Đằng sau những ngôn ngữ là ngủ Ý, hàm Ý ẩn chứa những bài học sâu sắc. Trong kho tàng những câu truyện ngụ ngôn thi chuyện “Ếch ngồi đáy giếng” rất quen thuộc với lứa tuổi thiếu nhi.
Câu chuyện Ếch ngồi đáy giếng được coi là một câu chuyện giàu ý nghĩa, gắn liền với thành ngữ “Ếch ngồi đáy giếng”. Câu chuyện kể về một chú ếch nhỏ sống trong một cái giếng nhỏ. Nó sống lâu ngày ở trong chiếc giếng đó nên không biết thế giới bên ngoài kia ra sao. Thế giới xung quanh nó chỉ có vài con cua, ốc, nhảy bé nhỏ, chính vì vậy nên chú ếch tưởng mình là to, mạnh nhất. Mỗi khi nó cất tiếng kêu ồm ộp là mọi vật, con vật xung quanh đều phải cảm thấy sợ hãi. Nó cảm thấy mình rất oai và như một vị chúa tể ở nơi đây. Đặc biệt hơn khi ngẩng lên bầu trời thì nó thấy bầu trời chỉ bằng một chiếc vùng chứ không hề cao và rộng lớn như người ta vẫn thường đồn đại. Từ đây nó kiêu hãnh và cho rằng bầu trời quả thật nhỏ bé còn nó như một vị chúa tể oai phong lẫm liệt đang tự điều khiển phương quốc của mình. Trong cái suy nghĩ hạn hẹp của chú ếch thì dường như không có ai bằng nó cũng chẳng có ai có thể định lại nó. Chuyện sẽ chẳng có gì nếu như một năm mưa to nước trong giếng dâng cao đã đưa chú ếch ra khỏi bờ giếng. Nó cứ nghĩ bản thân mình vẫn là chúa tể của muôn loài nên đi vinh quang trên đường, ngước mắt lên mà không nhìn. Bỗng nhiên có một con vật gì đó rất lớn đã che mất tầm nhìn của nó, một lúc sau chân của một con trâu đã dẫn bẹp người của chú ếch nhỏ bé. Thế là cuộc đời của một chú ếch ngông nghênh đã kết thúc.
Thông qua câu chuyện này ta có thể nhận thấy chú ếch con quả thật là đáng chê trách. Bản thân nó sống trong một môi trường nhỏ hẹp nhưng lại không biết tự châu rồi kiến thức của bản thân mà thiếu hiểu biết đã thế còn có tính tình hung hăng huynh hoang. Hiểu biết thì hạn hẹp tính tình thì kiêu căng cho nên mới dẫn đến cái chết đau lòng. Từ câu chuyện kể về cách nhìn nhận, đánh giá thế giới bên ngoài chỉ qua cái miệng giếng nhỏ hẹp của chú ếch, truyện ngầm phê phán những kẻ hiểu biết hạn hẹp mà lại hay huênh hoang, khoác lác. Đồng thòi khuyên nhủ mọi người phải cố gắng mở rộng tầm nhìn, tầm hiểu biết của mình, không nên chủ quan, kiêu ngạo.
Tác giả dân gian đã khéo léo tưởng tượng ra bối cảnh của truyện và tâm lí nhân vật. Tại sao con ếch lại có những suy nghĩ thiển cận như vậy? Bởi ếch sống dưới đáy một cái giếng nhỏ nên từ dưới giếng nhìn lên, nó thây bầu trời bé xíu như cái vung nồi. Ngày nào cũng thấy như vậy nên nó khẳng định bầu trời chỉ to bằng ngần ấy mà thôi. Nó cũng giống như những con người suốt ngày chỉ biết ở nhà mà không chịu ra ngoài để nâng cao trình độ của bản thân. Thế giới đang ngày càng thay đổi, nhưng trong con mắt của những con người như vậy thì vẫn chỉ dừng lại như cũ. Đó là lí do khiến cho họ luôn tụt lùi so với phần còn lại của thế giới.
Câu chuyện ngụ ngôn quả thật để lại nhiều bài học nhân sinh cho mỗi con người chúng ta. Thông qua truyện, người xưa khuyên chúng ta dù sống trong hoàn cảnh nào thì vẫn phải cố gắng học tập để mở rộng tầm nhìn và tầm hiểu biết. Chúng ta nên suy ngẫm kĩ về những bài học mà truyện đặt ra, chớ nên tự biến minh thành Ếch ngồi đáy giếng, coi trời bằng vung.
Ngụ ngôn là một thể loại văn học ngắn gọn, thường sử dụng hình ảnh ẩn dụ và nhân vật hóa để truyền tải những bài học đạo đức, triết lý sống sâu sắc. Kể lại một câu chuyện ngụ ngôn không đơn thuần là tóm tắt nội dung, mà là khả năng truyền tải thông điệp ý nghĩa đến người nghe một cách hấp dẫn và dễ hiểu. Dưới đây là quy trình chi tiết để bạn có thể kể lại một truyện ngụ ngôn một cách hiệu quả:
Trước khi bắt đầu kể lại, hãy đảm bảo bạn đã hiểu rõ cốt truyện của câu chuyện ngụ ngôn. Đọc kỹ, suy ngẫm về các nhân vật, tình huống và diễn biến chính. Quan trọng hơn, hãy xác định thông điệp chính mà câu chuyện muốn truyền tải. Thông điệp này thường được ẩn chứa trong kết thúc câu chuyện hoặc thông qua hành động, lời nói của các nhân vật.
Hầu hết các câu chuyện ngụ ngôn đều có cấu trúc đơn giản: mở đầu (giới thiệu nhân vật, bối cảnh), diễn biến (xung đột, thử thách), và kết thúc (giải quyết xung đột, bài học). Việc phân tích cấu trúc này giúp bạn nắm bắt được mạch truyện và kể lại một cách logic, mạch lạc.
Ngôn ngữ sử dụng khi kể lại ngụ ngôn nên đơn giản, dễ hiểu, phù hợp với đối tượng người nghe. Tránh sử dụng những từ ngữ quá phức tạp hoặc chuyên ngành. Giọng kể nên truyền cảm, thể hiện được sự hứng thú và tin tưởng vào câu chuyện. Bạn có thể thay đổi giọng kể để phù hợp với từng nhân vật, tạo sự sống động cho câu chuyện.
Khi kể lại, hãy tập trung vào những chi tiết quan trọng nhất của câu chuyện. Tránh lan man, kể quá nhiều chi tiết không cần thiết. Sử dụng ngôn ngữ súc tích, diễn đạt rõ ràng, dễ hiểu. Bạn có thể sử dụng các từ khóa, cụm từ quan trọng để nhấn mạnh thông điệp chính.
Nếu bạn muốn câu chuyện trở nên hấp dẫn hơn, bạn có thể thêm một chút yếu tố sáng tạo. Ví dụ, bạn có thể thay đổi cách mở đầu, kết thúc câu chuyện, hoặc thêm một vài chi tiết nhỏ để làm cho câu chuyện trở nên độc đáo hơn. Tuy nhiên, hãy đảm bảo rằng những thay đổi này không làm thay đổi thông điệp chính của câu chuyện.
Kể chuyện là một kỹ năng cần được luyện tập thường xuyên. Hãy luyện tập kể lại câu chuyện ngụ ngôn nhiều lần trước khi kể cho người khác nghe. Bạn có thể kể cho bạn bè, người thân, hoặc thậm chí là tự kể cho chính mình nghe. Việc luyện tập sẽ giúp bạn tự tin hơn và kể chuyện một cách trôi chảy, tự nhiên.
Ví dụ minh họa: Kể lại truyện ngụ ngôn “Chó và Bóng”
Thay vì kể lại toàn bộ câu chuyện, bạn có thể tóm tắt như sau:
“Có một con chó đang gặm một miếng xương. Khi đi qua một cái cầu, nó nhìn xuống nước thấy bóng của mình. Nó tưởng đó là một con chó khác cũng có xương, nên nó liền sủa để tranh giành. Khi nó sủa, miếng xương rơi xuống nước và mất. Bài học rút ra là đừng tham lam và hãy biết trân trọng những gì mình đang có.”
| Yếu tố | Quan trọng | Không quan trọng |
|---|---|---|
| Thông điệp chính | Truyền tải rõ ràng | Bỏ qua hoặc diễn giải sai |
| Cốt truyện | Tóm tắt súc tích | Kể lan man, chi tiết không cần thiết |
| Ngôn ngữ | Đơn giản, dễ hiểu | Phức tạp, khó hiểu |
| Giọng kể | Truyền cảm, hứng thú | Monoton, thiếu cảm xúc |
Lời khuyên từ tusach.vn:
Hy vọng với hướng dẫn này, bạn sẽ tự tin hơn trong việc kể lại những câu chuyện ngụ ngôn và truyền tải những bài học quý giá đến mọi người. Hãy bắt đầu luyện tập ngay hôm nay!
Tải sách PDF tại TuSach.vn mang đến trải nghiệm tiện lợi và nhanh chóng cho người yêu sách. Với kho sách đa dạng từ sách văn học, sách kinh tế, đến sách học ngoại ngữ, bạn có thể dễ dàng tìm và tải sách miễn phí với chất lượng cao. TuSach.vn cung cấp định dạng sách PDF rõ nét, tương thích nhiều thiết bị, giúp bạn tiếp cận tri thức mọi lúc, mọi nơi. Hãy khám phá kho sách phong phú ngay hôm nay!
Sách kỹ năng sống, Sách nuôi dạy con, Sách tiểu sử hồi ký, Sách nữ công gia chánh, Sách học tiếng hàn, Sách thiếu nhi, tài liệu học tập