Tầng Giếng Sâu - Nhận Diện Và Chữa Lành Nghịch Cảnh Thời Thơ Ấu
Những câu chuyện về sự thay đổi đột ngột trong sức khỏe...
- Năm bốn tuổi, sau một sự kiện xâm hại, cậu bé Diego gặp phải tình trạng chậm phát triển.
- Patty, sau khi giảm hơn 100kg, trải qua giai đoạn mộng thực và tăng cân trở lại khi đối diện với sự chú ý tại nơi làm việc.
- Evan bất ngờ bị liệt nửa người sau khi thức dậy, được chẩn đoán đột quỵ với nguy cơ khuyết tật vĩnh viễn.
Điều gì kết nối những hoàn cảnh tưởng chừng như không liên quan này? Tại sao những cá nhân này lại trải qua những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng đến vậy?
Trong cuốn sáchTầng giếng sâu, bác sĩ Nadine Burke Harris đưa ra một lời giải thích: họ đều phải đối mặt với những "nguồn nước bị ô nhiễm" – những nghịch cảnh thời thơ ấu (ACE). Những trải nghiệm tiêu cực như bị lạm dụng, bỏ rơi, chứng kiến bạo lực gia đình, sống trong môi trường có người thân nghiện ngập hoặc mắc bệnh tâm thần, hoặc trải qua sự ly hôn của cha mẹ... có thể gây ra những thay đổi sâu sắc trong hệ thống sinh học của chúng ta, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý như tim mạch, hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, tiểu đường, ung thư, và trầm cảm. Hơn nữa, những hậu quả này có thể kéo dài suốt cả cuộc đời.
Bằng cách chia sẻ những câu chuyện thực tế từ quá trình hành nghề y cùng với những khám phá khoa học mới nhất, tác giả Burke Harris giúp độc giả hiểu rõ hơn về ACE và, quan trọng hơn, cung cấp những công cụ để chữa lành, không chỉ cho cá nhân mà còn cho cả cộng đồng, thậm chí có thể thay đổi sức khỏe của cả một quốc gia.
Thông Tin Tác Giả
Nadine Burke Harristốt nghiệp thạc sĩ tại Đại học Harvard. Bà là người sáng lập và giám đốc điều hành của Trung tâm Sức khỏe thiếu niên tại Bayview Hunters Point, San Francisco.
Bác sĩ Harris nổi tiếng với phương pháp tiếp cận độc đáo, chỉ ra rằng những căng thẳng trong thời thơ ấu là một yếu tố nguy cơ quan trọng gây ra bệnh tật ở người trưởng thành. Bà từng là cố vấn cho Clinton Foundation và được trao Giải thưởng Nhân văn trong Y học của Quỹ Arnold P. Gold do Viện Hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ trao tặng.
Bài nói chuyện TED Talk của bà về tác động của tổn thương thời thơ ấu đối với sức khỏe đã thu hút hơn 6 triệu lượt xem trên YouTube.
Những Trích Dẫn Đáng Giá
"Tôi hy vọng cuốn sách này sẽ mang đến cho bạn một góc nhìn hoàn toàn mới về câu chuyện nghịch cảnh tuổi thơ – toàn bộ câu chuyện, chứ không chỉ một phần mà chúng ta thường nghĩ. Qua những trang sách này, bạn sẽ hiểu rõ hơn về cách nghịch cảnh tuổi thơ có thể ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn và những người bạn yêu thương, và quan trọng hơn cả, bạn sẽ học được những công cụ chữa lành có thể ban đầu chỉ để cứu chữa một người hoặc một cộng đồng, nhưng về sau có thể thay đổi sức khỏe của nhiều quốc gia." (Trang 15)
"Ở trẻ nhỏ, tiếp xúc với ACE có liên quan đến sự chậm phát triển, chậm nhận thức và rối loạn giấc ngủ. Trẻ em trong độ tuổi đi học có tỷ lệ mắc hen suyễn cao hơn và phản ứng với thuốc chữa hen suyễn chậm hơn, tỷ lệ nhiễm trùng cao hơn, khó khăn trong học tập và có nhiều vấn đề về hành vi hơn. Thanh thiếu niên có tỷ lệ béo phì, bắt nạt, bạo lực, sử dụng ma túy, mang thai tuổi vị thành niên và các hành vi rủi ro khác cao hơn." (Trang 195)
"Tôi nhận thấy rằng những hậu quả lâu dài của nghịch cảnh tuổi thơ không phải lúc nào cũng tiêu cực. Ở một số người, nghịch cảnh có thể thúc đẩy sự kiên cường, tăng cường sự đồng cảm, củng cố quyết tâm và khơi dậy những khả năng tiềm ẩn. Tuy nhiên, ở tất cả mọi người, nó sẽ để lại dấu ấn sâu sắc, trở thành một phần quan trọng định hình con người chúng ta."
"Tôi không nghĩ rằng những người lớn lên với ACE cần phải 'vượt qua' tuổi thơ của mình. Tôi không nghĩ rằng việc quên đi hoặc đổ lỗi cho những trải nghiệm đó là hữu ích. Bước đầu tiên là nhận diện và hiểu rõ rằng những hệ quả và rủi ro không phải là bi kịch hay cổ tích, mà là một thực tế nằm giữa hai thái cực đó. Khi bạn hiểu cách cơ thể và não bộ của mình phản ứng trong một số tình huống nhất định, bạn có thể chủ động hơn trong cách tiếp cận mọi thứ, nhận diện các yếu tố kích hoạt và biết cách hỗ trợ bản thân và những người mình yêu thương." (Trang 292)
"Tôi viết cuốn sách này cho tất cả những đứa trẻ và người trẻ trên thế giới đang đối mặt với những thách thức to lớn, và cho những người lớn mang trong mình di sản tuổi thơ định hình sức khỏe của chính mình. Tôi hy vọng cuốn sách này sẽ khơi nguồn cảm hứng cho những cuộc trò chuyện – quanh bàn ăn, trong phòng khám bác sĩ, tại các cuộc họp phụ huynh, trong tòa án và trong các hội đồng thành phố. Nhưng hy vọng lớn nhất của tôi là truyền cảm hứng cho những hành động – cả nhỏ bé lẫn lớn lao." (Trang 297)
```
