Văn bản Prô – mê – tê bị xiềng: Một Bi Kịch Vượt Thời Gian
'Văn bản Prô – mê – tê bị xiềng' là một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của nhà viết kịch Hy Lạp cổ đại Eschyle. Tác phẩm xoay quanh câu chuyện về Prô – mê – tê, một Titan đã thách thức các vị thần và bị trừng phạt bằng cách bị xiềng xích vào một tảng đá, nơi một con chim ưng hàng ngày đến ăn gan của ông.
Đây không chỉ là một câu chuyện về sự trừng phạt, mà còn là một sự khám phá sâu sắc về sự kiêu ngạo, sự tự do, và sự đấu tranh của con người chống lại số phận.
NHẠC TRƯỞNG
Hãy tiết lộ cho chúng em được rõ
Vì lí do nào bị Thần Vương giam giữ
Và đối xử khắt khe tàn ác, đê hèn.
Prô – mê – tê bị xiềng
(trích)
Ét – sin (Eschyle)
NHẠC TRƯỞNG
Hãy tiết lộ cho chúng em được rõ
Vì lí do nào bị Thần Vương giam giữ
Và đối xử khắt khe tàn ác, đê hèn.
Hãy cho chúng em được biết hết căn nguyên
Nếu Người thấy nói ra mà chẳng ngại.
PRÔ – MÊ - TÊ
Quả thực với ta, chỉ nhắc tới đã là chua xót!
Mà lặng đi càng nặng nỗi đau thương.
Cả hai bên đều xao xuyến bàng hoàng
Từ các thần linh buông mình trong oán hận
Và giữa họ sự bất hoà xảy đến
Kẻ muốn đẩy Crô-nốt (Cronos) đi rời khỏi ngôi trời
Hòng chuyển cả quyền hành cho Dớt nắm trong tay.
Kẻ ngược lại thì đấu tranh kiên quyết
Hồng ngăn cản không bao giờ để Dớt
Chiếm được quyền thống trị các thần linh.
Ta đã lựa những câu khuyên khôn khéo chân tình
Góp với các Khổng Lồ con U-ra-nốt (Uranos) và Trái Đất
Nhưng họ không nghe, họ khinh dùng mưu chước,
Tin ở sức mình họ tưởng đâu có thể dễ như không
Dùng bạo lực giản đơn chiếm đoạt ngai vàng
Nhưng ta, thì mẹ ta - Tê-mít (Thémis) hoặc Gai-a (Gaia)) cũng vậy
Tên gọi khác nhau mà cùng chung hình thái
Đã bao lần nói cho ta biết trước tương lai
Sẽ diễn biến ra sao những lúc sau này,
Rằng nhờ mưu mẹo chứ không phải bạo quyền và sức mạnh
Mà ngôi thống trị vào tay người chiến thắng
Ta giải bày thông tỏ mọi điều trên,
Nhưng họ không thèm ban cho ta đến cả một cái nhìn!
Trong tình huống ấy, ta nghĩ bụng: với ta, tốt nhất
Là kéo cả mẹ ta đứng về phía Dớt
Hắn sẽ vui lòng theo nhã ý mẹ con ta
Chính nhờ những câu khuyên nhủ thực thà
Của ta đó, mà cái địa ngục Tác-ta (Tartare) đen ngòm thăm thẳm
Đang giam giữ Crô-nốt cổ xưa cùng toàn phe cánh.
Đó, những việc ta đã từng làm cho ông chủ của muôn thần
Và đây, các nàng trông những hình phạt đau thương
Hắn sử dụng để đền ơn ta thuở trước!
Đây cái tệ hại vốn đi đôi cùng bạo ngược
Là thiếu lòng tin ở cả bạn bè
Còn cái điều các nàng hỏi han ta:
Vì sao hắn đoạ đày ta như vậy,
Ta sẽ nói cho các nàng hay mọi nỗi:
Ngay sau khi đoạt cho mình ngôi báu của cha xong,
Hắn ban đặc ân cho tất cả các thần
Và định ngôi thú trong triều đình của hắn
Nhưng không đếm xỉa tới khách trần khốn nạn
Hắn còn toan huỷ diệt giống người
Để sinh ra một giống mới lên thay.
Không ai ngoài ta dám cưỡng lại điều hắn ta dự định.
Một mình ta dám đứng lên can đảm
Ngăn không để người trần nát thịt tan xương
Bước xuống ân tỉ, nơi Ha-đét (Hades) suối vàng.
Đấy, duyên có vì sao ta phải
Gập mình dưới sức nặng đè oan trái
Của những đau thương thê thảm xót xa.
Vì thương xót trần gian như thể ruột rà
Mà ta bị khinh rẻ, không đáng người thương xót.
Thế là họ đoạ đầy ta khắc nghiệt
Cảnh tượng này nhục cho Dớt biết bao nhiêu!
(Hoàng Hữu Đản giới thiệu, biên dịch và chú thích, Bi kịch Hy Lạp, NXB Giáo dục, Hà Nội, 2007, tr. 44 – 46)
Văn bản Prô – mê – tê bị xiềng: Tổng quan và Phân tích
'Văn bản Prô – mê – tê bị xiềng' (Prometheus Bound) là một bi kịch Hy Lạp cổ điển được viết bởi Eschyle vào khoảng năm 458 trước Công nguyên. Tác phẩm này là một phần của bộ ba bi kịch về Prô – mê – tê, nhưng chỉ có 'Prô – mê – tê bị xiềng' là còn tồn tại đến ngày nay. Nó được coi là một trong những tác phẩm quan trọng nhất của văn học Hy Lạp và có ảnh hưởng lớn đến văn học phương Tây.
Nội dung chính của 'Văn bản Prô – mê – tê bị xiềng'
Câu chuyện bắt đầu với Prô – mê – tê bị xiềng xích vào một tảng đá ở vùng đất hoang vu. Ông bị trừng phạt bởi Zeus vì đã đánh cắp lửa từ các vị thần và trao cho loài người, giúp họ tiến bộ và phát triển. Zeus, vị vua của các vị thần, coi hành động này là một sự xúc phạm và một mối đe dọa đến quyền lực của mình.
Trong suốt tác phẩm, Prô – mê – tê phải chịu đựng những đau khổ tột cùng. Con chim ưng của Zeus hàng ngày đến ăn gan của ông, và gan của ông lại mọc lại vào ban đêm, khiến ông phải chịu đựng sự đau đớn vĩnh viễn. Tuy nhiên, Prô – mê – tê vẫn không hối hận về hành động của mình. Ông tin rằng mình đã làm điều đúng đắn bằng cách giúp đỡ loài người.
Các nhân vật chính
- Prô – mê – tê: Titan thông minh và dũng cảm, người đã thách thức các vị thần và mang lửa đến cho loài người.
- Zeus: Vua của các vị thần, người trừng phạt Prô – mê – tê vì sự bất tuân của ông.
- Oceanus: Titan đại diện cho dòng sông bao quanh thế giới, người đến thăm Prô – mê – tê và cố gắng thuyết phục ông hòa giải với Zeus.
- Io: Một nữ thần bị Zeus biến thành một con bò và bị Hera truy đuổi. Cô đến thăm Prô – mê – tê và chia sẻ nỗi đau của mình.
- Chorus: Nhóm các nữ thần biển, những người bình luận về các sự kiện trong tác phẩm và thể hiện sự đồng cảm với Prô – mê – tê.
Ý nghĩa và Chủ đề
'Văn bản Prô – mê – tê bị xiềng' khám phá nhiều chủ đề quan trọng, bao gồm:
- Sự tự do và sự áp bức: Prô – mê – tê là biểu tượng của sự tự do và sự đấu tranh chống lại sự áp bức.
- Sự kiêu ngạo và sự khiêm nhường: Zeus đại diện cho sự kiêu ngạo và quyền lực tuyệt đối, trong khi Prô – mê – tê đại diện cho sự khiêm nhường và lòng trắc ẩn.
- Sự công bằng và sự bất công: Tác phẩm đặt câu hỏi về sự công bằng của các vị thần và sự bất công mà con người phải chịu đựng.
- Sự hy sinh và lòng vị tha: Prô – mê – tê đã hy sinh bản thân để giúp đỡ loài người.
Ảnh hưởng và Di sản
'Văn bản Prô – mê – tê bị xiềng' đã có ảnh hưởng lớn đến văn học, nghệ thuật và triết học phương Tây. Tác phẩm này đã được chuyển thể thành nhiều vở kịch, phim ảnh và tác phẩm nghệ thuật khác. Nó cũng đã truyền cảm hứng cho nhiều nhà văn, nhà triết học và nhà hoạt động xã hội.
Đọc 'Văn bản Prô – mê – tê bị xiềng' trên tusach.vn
Hãy khám phá 'Văn bản Prô – mê – tê bị xiềng' ngay hôm nay trên tusach.vn và đắm mình trong thế giới bi kịch Hy Lạp cổ đại. Chúng tôi cung cấp bản dịch chất lượng cao và trải nghiệm đọc sách trực tuyến thuận tiện. Đừng bỏ lỡ cơ hội để hiểu rõ hơn về một trong những tác phẩm vĩ đại nhất của nhân loại!
