Văn bản Lục Vân Tiên đánh cướp, cứu Kiều Nguyệt Nga là một đoạn trích tiêu biểu trong Truyện Lục Vân Tiên của Nguyễn Đình Chiểu.
Đoạn văn này thể hiện rõ nét tinh thần nghĩa hiệp, dũng cảm của Lục Vân Tiên khi không ngần ngại xông pha cứu giúp Kiều Nguyệt Nga khỏi bọn cường đồ.
Đây là một trong những đoạn trích được yêu thích nhất trong chương trình Ngữ văn Việt Nam.
Vân Tiên ghé lại bên đàng,
Bẻ cây làm gậy nhắm làng xông vô.
LỤC VÂN TIÊN ĐÁNH CƯỚP, CỨU KIỀU NGUYỆT NGA
- NGUYỄN ĐÌNH CHIỂU-
Vân Tiên ghé lại bên đàng,
Bẻ cây làm gậy nhắm làng xông vô.
Kêu rằng: “Bớ đảng hung đồ,
Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân”,
Phong Lai mặt đỏ phừng phừng:
“Thằng nào dám tới lẫy lừng vào đây?
Trước gây việc dữ tại mầy,
Truyền quân bốn phía phủ vây bịt bùng”.
Vân Tiên tả đột hữu xông,
Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang
Lâu la bốn phía vỡ tan,
Đều quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay.
Phong Lai trở chẳng kịp tay,
Bị Tiên một gậy thác này thân vong.
Dẹp rồi lũ kiến chòm ong,
Hỏi: “Ai than khóc ở trong xe nầy?”
[...] Thưa rằng: “Tôi Kiều Nguyệt Nga,
Con nầy tì tất tên là Kim Liên.
Quê nhà ở quận Tây Xuyên,
Cha làm tri phủ ở miền Hà Khê.
Sai quân đem bức thơ về,
Rước tôi qua đó định bề nghi gia.
Làm con đâu dám cãi cha,
Ví dầu ngàn dặm đường xa cũng đành.
Chẳng qua là sự bất bình,
Hay vầy cũng chẳng đăng trình làm chi.
Lâm nguy chẳng gặp giải nguy,
Tiết trăm năm cũng bỏ đi một hồi.
Trước xe quân treo tạm ngồi,
Xin cho tiện thiếp lạy rồi sẽ thưa.
Chút tôi liễu yếu đào thơ,
Giữa đường lâm phải bụi do đã phần
Hà Khê qua đó cũng gần,
Xin theo cùng thiếp đền ân cho chàng.
Gặp đây đương lúc giữa đàng,
Của tiền chẳng có bạc vàng cũng không.
Gẫm câu báo đức thù công,
Lấy chi cho phỉ tấm lòng cùng ngươi”.
Vân Tiên nghe nói liền cười:
“Làm ơn há dễ trông người trả ơn.
Nay đà rõ đặng nguồn cơn,
Nào ai tính thiệt so hơn làm gì.
Nhớ câu kiến nghĩa bất vi,
Làm người thế ấy cũng phi anh hùng”.
Văn bản Lục Vân Tiên đánh cướp, cứu Kiều Nguyệt Nga: Phân tích chi tiết và ý nghĩa
Truyện Lục Vân Tiên là một trong những tác phẩm đỉnh cao của Nguyễn Đình Chiểu, một nhà thơ lớn của dân tộc. Đoạn trích "Lục Vân Tiên đánh cướp, cứu Kiều Nguyệt Nga" là một phần không thể thiếu, thể hiện rõ nét tinh thần hiệp nghĩa, lòng dũng cảm và tình yêu thương con người của nhân vật Lục Vân Tiên.
Hoàn cảnh ra đời và xuất xứ
Đoạn trích này nằm trong chương hồi thứ 21 của Truyện Lục Vân Tiên. Tác phẩm được Nguyễn Đình Chiểu sáng tác trong bối cảnh xã hội đầy biến động, nhân dân ta phải chịu nhiều áp bức, bóc lột. Truyện Lục Vân Tiên ra đời nhằm khích lệ tinh thần đấu tranh chống lại cường quyền, đồng thời ca ngợi những phẩm chất tốt đẹp của con người Việt Nam.
Nội dung chính của đoạn trích
Đoạn trích kể lại câu chuyện Lục Vân Tiên trên đường đi thi gặp Kiều Nguyệt Nga bị bọn cướp la cà bắt giữ. Không chút do dự, Lục Vân Tiên đã xông vào đánh đuổi bọn cướp, giải cứu Kiều Nguyệt Nga và đưa nàng về nhà an toàn. Đoạn trích tập trung miêu tả hành động dũng cảm, nghĩa hiệp của Lục Vân Tiên và vẻ đẹp của Kiều Nguyệt Nga.
Phân tích chi tiết các nhân vật
- Lục Vân Tiên: Là một chàng trai có dung mạo khôi ngô, tài giỏi, võ nghệ cao cường và đặc biệt là có lòng nghĩa hiệp. Hành động đánh cướp, cứu Kiều Nguyệt Nga thể hiện rõ phẩm chất cao quý của nhân vật này.
- Kiều Nguyệt Nga: Là một cô gái xinh đẹp, thùy mị, nết na. Nàng là biểu tượng cho vẻ đẹp truyền thống của người phụ nữ Việt Nam.
- Bọn cướp: Là những kẻ xấu xa, tàn bạo, đại diện cho thế lực cường quyền áp bức nhân dân.
Nghệ thuật đặc sắc của đoạn trích
Nguyễn Đình Chiểu đã sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật đặc sắc để miêu tả nhân vật và diễn biến câu chuyện:
- Miêu tả nhân vật: Tác giả miêu tả nhân vật Lục Vân Tiên với những chi tiết cụ thể, sinh động, làm nổi bật vẻ đẹp ngoại hình và phẩm chất bên trong của nhân vật.
- Sử dụng ngôn ngữ: Ngôn ngữ trong đoạn trích giàu hình ảnh, biểu cảm, sử dụng nhiều từ ngữ cổ kính, tạo nên một không gian văn hóa đặc trưng.
- Sử dụng các biện pháp tu từ: Tác giả sử dụng nhiều biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ, nhân hóa để làm cho đoạn trích thêm sinh động và hấp dẫn.
Ý nghĩa của đoạn trích
Đoạn trích "Lục Vân Tiên đánh cướp, cứu Kiều Nguyệt Nga" mang ý nghĩa giáo dục sâu sắc về lòng dũng cảm, tinh thần nghĩa hiệp và tình yêu thương con người. Đoạn trích còn thể hiện niềm tin vào sức mạnh của chính nghĩa, vào khả năng chiến thắng của con người trước cái ác.
Ứng dụng trong học tập và cuộc sống
Đoạn trích này thường được sử dụng trong chương trình Ngữ văn Việt Nam để giúp học sinh hiểu rõ hơn về Truyện Lục Vân Tiên và về những phẩm chất tốt đẹp của con người Việt Nam. Bên cạnh đó, đoạn trích còn có thể được ứng dụng trong cuộc sống để khích lệ tinh thần dũng cảm, nghĩa hiệp và lòng nhân ái.
Kết luận
Văn bản Lục Vân Tiên đánh cướp, cứu Kiều Nguyệt Nga là một đoạn trích tiêu biểu, thể hiện rõ nét tài năng và tư tưởng của Nguyễn Đình Chiểu. Đoạn trích không chỉ có giá trị văn học mà còn có giá trị giáo dục sâu sắc, góp phần bồi dưỡng nhân cách và phẩm chất tốt đẹp cho thế hệ trẻ.
