Soạn bài Đọc mở rộng theo thể loại Cung đường của kí ức, hiện tại và tương lai SGK Ngữ văn 11 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết

Câu 1

Câu 1 (trang 99, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Vẽ sơ đồ bố cục của văn bản và nội dung từng phần.

Phương pháp giải:

Đọc văn bản, xác định bố cục, nội dung của từng phần. Sau đó vẽ sơ đồ để trình bày.

Lời giải chi tiết:

Từ sâu trong đêm tĩnh lặng, nỗi nhớ về quá khứ trỗi dậy.

Những ký ức về một thời đã qua hiện về, len lỏi theo những con đường.

Con đường ký ức này mang dấu ấn của một thời Pháp thuộc, tạo nên những tầng lớp cảm xúc phức tạp.

Nỗi nhớ ân sâu, nặng trĩu trong lòng người Hà Nội.

Thể hiện mong ước được tiếp nối và gìn giữ những ký ức đó, kết nối quá khứ với hiện tại.

Câu 2

Câu 2 (trang 99, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Xác định cách trình bày thông tin của phần văn bản: “Có lẽ chưa có một nghiên cứu nào tìm cách lý giải thấu đáo và khoa học cho câu hỏi ... Tiếng “leng keng tàu sớm khuya” vọng về từ quá khứ đã là một thanh âm mang sắc thái riêng của đất Tràng An”. Chỉ ra hiệu quả của cách trình bày ấy.

Phương pháp giải:

Từ nội dung văn bản, xác định cách trình bày thông tin và chỉ ra hiệu quả của cách trình bày đó.

Lời giải chi tiết:

Cách trình bày thông tin của phần văn bản: Câu đầu tiên là câu chủ đề của toàn đoạn, các đoạn sau đóng vai trò triển khai cụ thể chủ đề. Để nhằm sáng tỏ rõ cho chủ đề, tác giả còn sử dụng những dẫn chứng, chứng minh, những nhận xét, đánh giá làm tăng tính cụ thể, minh bạch, rõ ràng.  → Cách trình bày diễn dịch

→ Tác dụng: bằng lối viết diễn dịch, tác giả đã trực tiếp nêu ra chủ đề của đoạn văn bản, như lời thông báo đoạn văn sẽ lí giải lí do vì sau tàu điện lại có dấu ấn sâu đậm trong lòng người Hà Nội.

Câu 3

Câu 3 (trang 99, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Phân tích các chi tiết đã được tác giả trình bày trong văn bản để làm rõ nhận định “Chắc hẳn nhiều người cũng đồng tình rằng, tàu điện là kí ức đáng nhớ của Thủ đô trên nhiều phương diện”.

Phương pháp giải:

Từ nội dung của đoạn trích, tìm và phân tích những chi tiết làm rõ nhận định “Chắc hẳn nhiều người cũng đồng tình rằng, tàu điện là kí ức đáng nhớ của Thủ đô trên nhiều phương diện”.

Lời giải chi tiết:

Các chi tiết được tác giả trình bày trong văn bản nhằm làm rõ nhận định “Chắc hẳn nhiều người cũng đồng tình rằng, tàu điện là kí ức đáng nhớ của Thủ đô trên nhiều phương diện” là:

- “Dưới góc độ nghiên cứu lịch sử đô thị,hệ thống tàu điện Hà Nội xưa vừa là chứng nhân cho quá trình chuyển đổi mô hình phát triển kiểu thành thị phương Đông sang hình thái đô thị hiện đại kiểu Phương Tây, vừa là kết quả có giá trị của giai đoạn đô thị hóa mang tính bản lề” 

- “...mô hình hướng tâm, với nhà ga trung tâm đặt tại hồ Hoàn Kiếm là thủ pháp quy hoạch đô thị tuyệt vời góp phần làm nên sự đặc sắc của không gian cảnh quan Hồ Gươm…..những thành tố mang đậm tinh thần và vẻ đẹp Việt…. được tôn vinh hơn….mọi thứ dường như sống động và giàu giá trị hơn…”

- “...mạng lưới là những huyết mạch cơ bản” của cơ thể khá hoàn chỉnh Hà Nội thời Pháp thuộc.

- “...bài học quý giá trong lĩnh vực phát triển giao thông dưới góc nhìn hiện đại….đặc biệt có giá trị khi nhìn nhận ở góc độ văn hóa….Đó là nghệ thuật giao hòa!”

Câu 4

Câu 4 (trang 99, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Tác dụng của sơ đồ các tuyến tàu điện Hà Nội năm 1985 và hình ảnh trong văn bản là gì?

Phương pháp giải:

Từ nội dung của đoạn trích, nêu lên tác dụng của sơ đồ các tuyến tàu điện Hà Nội năm 1985 và hình ảnh trong văn bản.

Lời giải chi tiết:

Tác dụng của sơ đồ các tuyến tàu điện Hà Nội năm 1985 và hình ảnh trong văn bản là giúp người đọc dễ dàng hình dung được quá trình vận hành cung đường và hình ảnh chuyến tàu một cách  dễ dàng, chân thực và sinh động nhất.

Câu 5

Câu 5 (trang 99, SGK Ngữ Văn 11, tập một): 

Bạn có nhận xét gì về cách đặt nhan đề của tác giả trong mối tương quan với nội dung của văn bản?

Phương pháp giải:

Từ nhan đề và nội dung văn bản, nhận xét về cách đặt nhan đề của tác giả trong mối tương quan với nội dung văn bản. 

Lời giải chi tiết:

Cách đặt nhan đề của tác giả trong mối tương quan với nội dung của văn bản đặc biệt ở chỗ: thể hiện được chủ đề, nội dung xuyên suốt văn bản một cách bao quát nhất. Đồng thời thể hiện được cốt lõi, cái hồn của văn bản.

Câu 6

Câu 6 (trang 99, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Xác định thái độ và quan điểm của người viết.

Phương pháp giải:

Từ nội dung văn bản đã đọc, xác định thái độ và quan điểm người viết.

Lời giải chi tiết:

Thái độ và quan điểm của người viết: Có thể thấy người viết gửi gắm vào trong văn bản một tình cảm hoài niệm, tha thiết, tự hào với cung đường kí ức của mỗi người con Hà Nội. Hẳn người viết phải yêu thương, gắn bó, nội tâm sâu sắc, cái nhìn cảm quan mới có thể sáng tạo nên một văn bản vốn tưởng chừng rất khô khan nhưng lại hết sức thú vị, hấp dẫn người đọc bằng những lí lẽ, dẫn chứng cụ thể, thấu đáo, súc tích.

Câu 7

Câu 7 (trang 99, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Bạn có đồng tình với ý kiến của người viết về việc " khôi phục tàu điện lịch sử của Hà Nội” hay không? Vì sao?

Phương pháp giải:

Nêu quan điểm của bản thân đối với ý kiến của người viết và đưa ra những lập luận để giải thích, chứng minh.

Lời giải chi tiết:

Em đồng tình với ý kiến của người viết về việc “khôi phục tàu điện lịch sử của Hà Nội”. Vì việc khôi phục một di tích, nhân chứng lịch sử vừa giúp thu hút khách du lịch nước ngoài, giúp tăng trưởng kinh tế; vừa để những thế hệ trẻ Việt Nam được tiếp cận thêm về lịch sử nước nhà, người đã từng sống trong thời kì ấy cũng vì thế mà được trở về quãng đường kí ức của cuộc đời mình.