'Mẹ và quả' là một trong những bài thơ nổi tiếng nhất của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm, được sáng tác năm 1960. Bài thơ đã chạm đến trái tim của hàng triệu độc giả bằng những hình ảnh giản dị, chân thực về tình mẫu tử và những kỷ niệm tuổi thơ đáng nhớ.
Bài thơ không chỉ là một tác phẩm văn học xuất sắc mà còn là một lời tri ân sâu sắc đến người mẹ, người đã dành trọn tình yêu thương và sự hy sinh cho con cái.
Mẹ và quả - Nguyễn Khoa Điềm (Cánh diều) bao gồm tóm tắt nội dung chính, lập dàn ý phân tích, bố cục, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật cùng hoàn cảnh sáng tác, ra đời của tác phẩm và tiểu sử, quan điểm cùng sự nghiệp sáng tác phong cách nghệ thuật giúp các em học tốt môn văn 7
Z^ Ÿ=s=s}
1. Tiểu sử
- Nguyễn Khoa Điềm sinh ngày 15 tháng 4 năm 1943, tại thôn Ưu Điềm, xã Phong Hòa, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên – Huế;
- Quê quán: làng An Cựu, xã Thủy An, thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên – Huế.
- Năm 1955: Nguyễn Khoa Điềm ra Bắc học tại trường học sinh miền Nam.
- Năm 1964: ông tốt nghiệp khoa Văn của Trường ĐH Sư phạm Hà Nội. Sau đó, ông về Nam hoạt động trong phong trào học sinh, sinh viên Huế; xây dựng cơ sở cách mạng, viết báo, làm thơ… cho đến năm 1975.
- Năm 1975: ông trở thành hội viên hội nhà văn 1975.
- Năm 1994 Nguyễn Khoa Điềm ra Hà Nội, làm Thứ trưởng Bộ Văn hoá – Thông tin.
- Năm 1995: Ông được bầu làm Tổng Thư ký Hội Nhà văn Việt Nam khóa V.
- Năm 1996: Ông là Đại biểu Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam khoá X và là Bộ trưởng Bộ Văn hóa – Thông tin.
- Năm 2001: Nguyễn Khoa Điềm trở thành Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương, Trưởng ban Tư tưởng Văn hóa Trung ương.
- Sau Đại hội Đảng lần thứ X, ông về Huế và tiếp tục làm thơ.
2. Sự nghiệp
a. Phong cách văn học
- Thơ của Nguyễn Khoa Điềm lấy chất liệu từ văn học Việt Nam và cảm hứng từ quê hương, con người, và tình thần chiến đấu của người chiến sĩ Việt Nam yêu nước...
- Thơ ông hấp dẫn bởi sự kết hợp giữa cảm xúc nồng nàn và suy tư sâu lắng của người trí thức về đất nước và con người Việt Nam.
- Trong kháng chiến chống Mỹ, thơ của Nguyễn Khoa Điềm thể hiện rõ được con người Việt Nam và bản chất anh hùng bất khuất của chiến sĩ Việt Nam.
=> Thơ ông giàu chất suy tư, xúc cảm dồn nén, mang màu sắc chính luận.
b. Tác phẩm chính
- Đất ngoại ô (thơ, 1973);
- Cửa thép (ký, 1972);
- Mặt đường khát vọng (trường ca, 1974);
- Ngôi nhà có ngọn lửa ấm (thơ, 1986);
- Thơ Nguyễn Khoa Điềm (thơ, 1990)
Sơ đồ tư duy về tác giả Nguyễn Khoa Điềm:
Z^ Ÿ=s=s}
1. Tìm hiểu chung
a. Xuất xứ
- Thơ Nguyễn Khoa Điềm, Tuyển tập 40 năm do tác giả chọn, NXB Văn học, Hà Nội, 2012
c. Thể loại: thơ tự do
d. Phương thức biểu đạt: biểu cảm kết hợp miêu tả
2. Giá trị nội dung, nghệ thuật
a. Giá trị nội dung
- Bằng sự trải nghiệm cuộc sống, với một tâm hồn giàu suy tư trăn trở trước lẽ đời, Nguyễn Khoa Điềm đã nhận thức được mẹ là hiện thân của sự vun trồng bồi đắp để con là một thứ quả ngọt ngào, giọt mồ hôi mẹ nhỏ xuống như một thứ suối nguồn bồi đắp để những mùa quả thêm ngọt thơm. Qủa không còn là một thứ quả bình thường mà là “quả” của sự thành công, là kết quả của suối nguồn nuôi dưỡng. Những câu thơ trên không chỉ ngợi ca công lao của mẹ, của thế hệ đi trước với thế hệ sau này còn lay thức tâm hồn con người về ý thức trách nhiệm, sự đền đáp công ơn sinh thành của mỗi con người chúng ta với mẹ.
b. Giá trị nghệ thuật
- Sử dụng các biện pháp tu từ ẩn dụ, hoán dụ để làm nổi bật hình ảnh người mẹ.
Sơ đồ tư duy bài thơ Mẹ và quả:
—Thơ Nguyễn Khoa Điềm, Tuyển tập 40 năm do tác giả chọn, NXB Văn học, Hà Nội, 2012
Thể loại: Biểu cảm kết hợp miêu tả
Phương thức biểu đạt: Bằng sự trải nghiệm cuộc sống và tâm hồn giàu suy tư, Nguyễn Khoa Điềm nhận thức được mẹ là người vun trồng, bồi đắp để con là quả ngọt. Mồ hôi mẹ như suối nguồn nuôi dưỡng những mùa quả ngọt thơm.
“Quả” không chỉ là quả bình thường mà còn là biểu tượng của sự thành công, kết quả của sự nuôi dưỡng.
Giá trị nội dung: Những câu thơ ngợi ca công lao của mẹ và thế hệ đi trước, đồng thời nhắc nhở về ý thức trách nhiệm, sự đền đáp công ơn sinh thành.
Giá trị nghệ thuật: Sử dụng các biện pháp tu từ ẩn dụ, hoán dụ để làm nổi bật hình ảnh người mẹ.
“Mẹ và quả” của Nguyễn Khoa Điềm là một bài thơ quen thuộc với nhiều thế hệ học sinh Việt Nam. Bài thơ không chỉ đơn thuần là một kỷ niệm tuổi thơ mà còn là biểu tượng cho tình mẫu tử bao la, vô bờ bến. Để hiểu sâu sắc hơn về tác phẩm này, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá những khía cạnh nổi bật về nội dung, nghệ thuật và ý nghĩa của bài thơ.
Bài thơ tái hiện lại một kỷ niệm tuổi thơ của tác giả khi cùng mẹ đi hái cà. Trong khung cảnh làng quê thanh bình, yên ả, hình ảnh người mẹ hiện lên thật tảo tần, lam lũ nhưng luôn tràn đầy tình yêu thương dành cho con. Những câu thơ miêu tả hành động của mẹ, từ việc chọn quả, hái quả đến việc chia sẻ quả cho con, đều thể hiện sự quan tâm, chăm sóc chu đáo của mẹ.
Kỷ niệm hái cà không chỉ là một trải nghiệm đơn giản trong tuổi thơ mà còn là sợi dây gắn kết tình cảm giữa mẹ và con. Qua những câu thơ, ta cảm nhận được sự gần gũi, ấm áp trong mối quan hệ này. Bài thơ cũng gợi lên những suy nghĩ về sự hy sinh thầm lặng của người mẹ, người luôn dành những điều tốt đẹp nhất cho con cái.
Nguyễn Khoa Điềm đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật độc đáo để tạo nên một bài thơ giàu cảm xúc và ý nghĩa. Một trong những biện pháp nghệ thuật nổi bật nhất là việc sử dụng ngôn ngữ giản dị, gần gũi với đời sống hàng ngày. Những từ ngữ, hình ảnh trong bài thơ đều mang tính chất đời thường, dễ hiểu, tạo cảm giác thân quen, gần gũi với người đọc.
Ngoài ra, tác giả còn sử dụng các biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ, nhân hóa để làm cho bài thơ thêm sinh động và giàu hình ảnh. Ví dụ, hình ảnh “quả” được nhân hóa, trở thành một người bạn đồng hành của mẹ và con trong suốt hành trình hái cà. Việc sử dụng các biện pháp tu từ này đã góp phần làm cho bài thơ trở nên sâu sắc và ý nghĩa hơn.
“Mẹ và quả” không chỉ là một bài thơ về kỷ niệm tuổi thơ mà còn là một bài thơ về tình mẫu tử thiêng liêng. Bài thơ đã khẳng định vai trò quan trọng của người mẹ trong cuộc đời mỗi con người. Tình yêu thương, sự hy sinh của mẹ là nguồn động viên, sức mạnh to lớn giúp con vượt qua mọi khó khăn, thử thách trong cuộc sống.
Bài thơ cũng gợi nhắc chúng ta về những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, đó là lòng hiếu thảo, sự kính trọng đối với cha mẹ. Trong xã hội hiện đại, khi cuộc sống ngày càng bận rộn, chúng ta càng cần trân trọng và giữ gìn những giá trị này.
“Mẹ và quả” đã trở thành một phần không thể thiếu trong ký ức của nhiều người Việt Nam. Bài thơ đã được đưa vào chương trình giảng dạy Ngữ văn ở các cấp học, giúp học sinh hiểu sâu sắc hơn về tình mẫu tử và những giá trị truyền thống của dân tộc.
Ngoài ra, bài thơ còn được chuyển thể thành nhiều tác phẩm nghệ thuật khác nhau, như âm nhạc, hội họa, phim ảnh, góp phần lan tỏa những giá trị nhân văn sâu sắc đến đông đảo công chúng.
Nếu bạn muốn sở hữu một bản in của bài thơ “Mẹ và quả” và những tác phẩm khác của Nguyễn Khoa Điềm, hãy truy cập ngay tusach.vn. Chúng tôi cam kết cung cấp những cuốn sách chất lượng cao, giá cả hợp lý và dịch vụ giao hàng nhanh chóng, tiện lợi.
Hãy để tusach.vn đồng hành cùng bạn trên hành trình khám phá thế giới sách!
Tải sách PDF tại TuSach.vn mang đến trải nghiệm tiện lợi và nhanh chóng cho người yêu sách. Với kho sách đa dạng từ sách văn học, sách kinh tế, đến sách học ngoại ngữ, bạn có thể dễ dàng tìm và tải sách miễn phí với chất lượng cao. TuSach.vn cung cấp định dạng sách PDF rõ nét, tương thích nhiều thiết bị, giúp bạn tiếp cận tri thức mọi lúc, mọi nơi. Hãy khám phá kho sách phong phú ngay hôm nay!
Sách kỹ năng sống, Sách nuôi dạy con, Sách tiểu sử hồi ký, Sách nữ công gia chánh, Sách học tiếng hàn, Sách thiếu nhi, tài liệu học tập