– Mình về mình có nhớ ta
Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng
Mình về mình có nhớ không
Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn ?
Việt Bắc (phần tác phẩm)
Tố Hữu
– Mình về mình có nhớ ta
Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng
Mình về mình có nhớ không
Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn ?
- Tiếng ai tha thiết bên cồn
Bang khuảng trong dạ, bồn chồn bước đi
Áo chàm đưa buổi phân li
Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay...
– Mình đi, có nhớ những ngày
Mưa nguồn suối lũ, những mây cùng mù
Mình về, có nhớ chiến khu
Miếng cơm chấm muối, mối thù nặng vai?
Mình về, rừng núi nhớ ai
Trám bùi để rụng, măng mai để già.
Mình đi, có nhớ những nhà
Hắt hiu lau xám, đậm đà lòng son
Mình về, còn nhớ núi non
Nhớ khi kháng Nhật, thuở còn Việt Minh
Mình đi, mình có nhớ mình
Tân Trào, Hồng Thái, mái đình, cây đa ?
- Ta với mình, mình với ta
Lòng ta sau trước mặn mà đinh ninh
Mình đi, mình lại nhớ mình
Nguồn bao nhiêu nước, nghĩa tình bấy nhiêu...
Nhớ gì như nhớ người yêu
Trăng lên đầu núi, nắng chiều lưng nương
Nhớ từng bản khói cùng sương
Sớm khuya bếp lửa người thương đi về.
Nhớ từng rừng nứa bờ tre
Ngòi Thia, sông Đáy, suối Lê vơi đầy.
Ta đi ta nhớ những ngày
Mình đây ta đó, đắng cay ngọt bùi...
Thương nhau, chia củ sắn lùi
Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng
Nhớ người mẹ nắng cháy lưng
Địu con lên rẫy, bẻ từng bắp ngô.
Nhớ sao lớp học i tờ
Đồng khuya đuốc sáng những giờ liên hoan
Nhớ sao ngày tháng cơ quan
Gian nan đòi vẫn ca vang núi đèo.
Nhớ sao tiếng mõ rừng chiều
Chày đêm nện cối đều đều suối xa
Ta về, mình có nhớ ta
Ta về, ta nhớ những hoa cùng người.
Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi
Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.
Ngày xuan mơ nở trắng rừng
Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang
Ve kêu rừng phách đổ vàng
Nhớ cô em gái hái măng một mình
Rừng thu trăng rọi hoà bình
Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung
Nhớ khi giặc đến giặc lùng
Rừng cây núi đá ta cùng đánh Tây.
Núi giảng thành luỹ sắt dày
Rừng che bộ đội, rừng vây quân thù.
Mênh mông bốn mặt sương mù
Đất trời ta cả chiến khu một lòng
Ai về ai có nhớ không?
Ta về ta nhớ Phủ Thông, đèo Giàng
Nhớ sông Lô, nhớ phố Ràng
Nhớ từ Cao – Lạng, nhớ sang Nhị Hà
Những đường Việt Bắc của ta
Đêm đem rầm rạp như là đất rung
Quân đi điệp điệp trùng trùng
Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan.
Dan công đỏ đuốc từng đoàn
Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay.
Nghìn đêm thăm thẳm sương dày
Đèn pha bật sáng như ngày mai lên.
Tin vui chiến thắng trăm miền
Hoà Bình, Tay Bắc, Điện Biên vui về
Vui từ Đồng Tháp, An Khe
Vuilên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng*
Ai về ai có nhớ không ?
Ngọn cờ đỏ thắm gió lồng cửa hang
Nắng trưa rực rỡ sao vàng
Trung ương. Chính phủ luận bàn việc công
Điều quân chiến dịch Thu – đông
Nông thôn phát động, giao thông mở đường
Giữ đe, phòng hạn, thu lương
Gửi dao miền ngược, thêm trường các khu...
Ở đâu u ám quân thù
Nhìn lên Việt Bắc : Cụ Hồ sáng soi
Ở đâu đau đớn giống nòi
Trông về Việt Bắc mà nuôi chí bền.
Mười lăm năm ấy, ai quên
Quê hương Cách mạng dựng nên Cộng hoà.
Mình về mình lại nhớ ta
Mái đình Hồng Thái, cây đa Tân Trào.
10 – 1954
(Việt Bắc, NXB Văn học, Hà Nội, 1962)
Văn bản Việt Bắc (phần tác phẩm) - Tổng quan
Việt Bắc là một bài thơ đặc sắc của nhà thơ Tố Hữu, được sáng tác năm 1954, sau khi cuộc kháng chiến chống Pháp kết thúc. Bài thơ là lời từ biệt của người cán bộ cách mạng với vùng Việt Bắc, nơi gắn bó sâu sắc với cuộc sống và chiến đấu của nhân dân trong suốt chín năm kháng chiến. Đồng thời, bài thơ cũng là lời khẳng định niềm tin vào tương lai tươi sáng của đất nước.
Nội dung chính của Văn bản Việt Bắc
Bài thơ Việt Bắc có thể chia thành bốn phần chính:
- Phần 1 (Khổ 1-3): Kỷ niệm về Việt Bắc - những kỷ niệm đẹp đẽ, gắn bó với cuộc sống và chiến đấu của người cán bộ cách mạng.
- Phần 2 (Khổ 4-6): Lời từ biệt Việt Bắc - lời từ biệt chân thành, xúc động, thể hiện tình cảm sâu sắc với vùng đất và con người Việt Bắc.
- Phần 3 (Khổ 7-9): Kỷ niệm về cuộc sống chiến đấu gian khổ nhưng hào hùng - những kỷ niệm về cuộc sống thiếu thốn, khó khăn nhưng tràn đầy niềm tin và ý chí cách mạng.
- Phần 4 (Khổ 10-12): Lời chúc mừng và tin tưởng vào tương lai - lời chúc mừng chiến thắng, tin tưởng vào tương lai tươi sáng của đất nước.
Phân tích nghệ thuật của Văn bản Việt Bắc
Tố Hữu đã sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật đặc sắc để thể hiện tình cảm sâu sắc của mình đối với Việt Bắc:
- Hình ảnh thơ giàu sức gợi tả: Những hình ảnh về Việt Bắc được miêu tả chân thực, sinh động, gợi lên những cảm xúc sâu sắc trong lòng người đọc. Ví dụ: “Rừng xanh núi tím hoa đào”, “Mây trắng bao quanh đỉnh núi”.
- Ngôn ngữ thơ giàu tính biểu cảm: Ngôn ngữ thơ được sử dụng một cách linh hoạt, giàu tính biểu cảm, thể hiện tình cảm chân thành, xúc động của người thơ.
- Giọng điệu thơ chân thành, tha thiết: Giọng điệu thơ chân thành, tha thiết, thể hiện tình cảm sâu sắc của người cán bộ cách mạng đối với Việt Bắc.
- Sử dụng các biện pháp tu từ: Tác giả sử dụng nhiều biện pháp tu từ như ẩn dụ, so sánh, nhân hóa, điệp ngữ… để tăng cường hiệu quả biểu đạt.
Ý nghĩa của Văn bản Việt Bắc
Bài thơ Việt Bắc có ý nghĩa sâu sắc về cả nội dung và nghệ thuật:
- Về nội dung: Bài thơ thể hiện tình cảm sâu sắc của người cách mạng đối với cuộc kháng chiến trường kỳ và tình cảm gắn bó thủy chung với đồng bào, chiến sĩ. Đồng thời, bài thơ cũng là lời khẳng định niềm tin vào tương lai tươi sáng của đất nước.
- Về nghệ thuật: Bài thơ là một tác phẩm tiêu biểu của thơ ca Việt Nam hiện đại, thể hiện tài năng sáng tạo của nhà thơ Tố Hữu.
Tìm hiểu sâu hơn về tác giả Tố Hữu
Tố Hữu (1920-1982) là một trong những nhà thơ lớn của Việt Nam hiện đại. Ông là một nhà thơ cách mạng, có đóng góp lớn vào sự nghiệp giải phóng dân tộc. Các tác phẩm tiêu biểu của Tố Hữu có thể kể đến: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận, Máu và hoa…
Ứng dụng Văn bản Việt Bắc trong học tập và nghiên cứu
Văn bản Việt Bắc là một tác phẩm quan trọng trong chương trình Ngữ văn lớp 9. Việc hiểu rõ nội dung, nghệ thuật và ý nghĩa của bài thơ sẽ giúp học sinh có thêm kiến thức về thơ ca Việt Nam hiện đại và rèn luyện kỹ năng phân tích, bình luận văn học.
Kết luận
Văn bản Việt Bắc (phần tác phẩm) là một bài thơ hay và ý nghĩa, thể hiện tình cảm sâu sắc của người cách mạng đối với cuộc kháng chiến trường kỳ và tình cảm gắn bó thủy chung với đồng bào, chiến sĩ. Bài thơ là một tác phẩm tiêu biểu của thơ ca Việt Nam hiện đại, có giá trị tư tưởng và thẩm mỹ cao.
