Văn bản "Gió lạnh đầu mùa" là một tác phẩm tiêu biểu trong chương trình Ngữ văn lớp 6, thuộc bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống (CTST).
Tác phẩm của nhà văn Lỗ Tấn, mang đến cho người đọc những cảm xúc sâu sắc về cuộc sống, con người và những biến đổi của xã hội.
Sơn đã mặc xong áo ấm áp: cả cái áo dạ' chỉ đỏ lẫn áo vệ sinh, ngoài lại mặc phủ cái áo vải thâm dài.
GIÓ LẠNH ĐẦU MÙA
Sơn đã mặc xong áo ấm áp: cả cái áo dạ' chỉ đỏ lẫn áo vệ sinh, ngoài lại mặc phủ cái áo vải thâm dài. Sơn đứng trên giường trước mặt mẹ, đã quay đi quay lại ba bốn lần để mẹ Sơn ngắm áo. Sau cùng, mẹ Sơn vuốt các tà áo cho phẳng phiu, rồi đẩy Sơn ra, bảo:
– Thôi, con đi chơi.
Sơn xúng xính rủ chị ra chợ chơi. Nhà Sơn ở quay lưng vào chợ, cạnh một dãy nhà lá của những người nghèo khổ mà Sơn quen biết cả vì họ vẫn vào vay mượn ở nhà Sơn. Sơn biết lũ trẻ con các gia đình ấy chắc bấy giờ đương đợi mình ở cuối chợ để đánh khăng, đánh đáo.
Không phải ngày phiên, nên chợ vắng không. Mấy cái quán chơ vơ lộng gió, rác bẩn rải rác lẫn với lá rụng của cây đề. Gió thổi mạnh làm Sơn thấy lạnh và cay mắt. Nhưng chân trời trong hơn mọi hôm, những làng ở xa, Sơn thấy rõ như ở gần. Mặt đất rắn lại và nứt nẻ những đường nho nhỏ, kêu vang lên lạnh tanh dưới nhịp guốc của hai chị em.
Đến cuối chợ đã thấy lũ trẻ đang quây quần chơi nghịch. Chúng nó thấy chị em Sơn đến đều lộ vẻ vui mừng, nhưng chúng vẫn đứng xa, không dám vồ vập. Chúng như biết cái phận nghèo hèn của chúng vậy, tuy Sơn và chị vẫn thân mật chơi đùa với lũ trẻ, chứ không kiêu kì và khinh khỉnh như các em họ của Sơn.
Thằng Cúc, thằng Xuân, con Tý, con Túc sán gần giương đôi mắt ngắm bộ quần áo mới của Sơn. Sơn nhận thấy chúng ăn mặc không khác ngày thường, vẫn những bộ quần áo nâu bạc đã rách vá nhiều chỗ. Nhưng hôm nay, môi chúng nó tím lại, và qua những chỗ áo rách, da thịt thâm đi. Mỗi cơn gió đến, chúng lại run lên, hàm răng đập vào nhau.
Thằng Xuân đến mó vào chiếc áo của Sơn, nó chưa thấy cái áo như thế bao giờ. Sơn lật vạt áo thâm, chìa áo vệ sinh và áo dạ cho cả bọn xem. Một đứa tắc lưỡi, nói:
- Cái áo này mặc thì nóng lắm. Chắc mua phải đến một đồng bạc chứ không ít, chúng mày nhỉ.
Đứa khác nói:
- Ngày trước thầy tao cũng có một cái áo như thế, về sau bán cho ông lí mất.
Con Túc ngây ngô giương đôi mắt lên hỏi Sơn:
– Cái này cậu mua tận Hà Nội phải không?
Sơn ưỡn ngực đáp:
– Ở Hà Nội, chứ ở đây làm gì có. Mẹ tôi còn hẹn mua cho tôi một cái áo len nhiều tiền hơn nữa kia.
Chị Lan bỗng giơ tay vẫy một con bé, từ nãy vẫn đứng dựa vào cột quán, gọi:
– Sao không lại đây, Hiên? Lại đây chơi với tôi.
Hiên là đứa con gái bên hàng xóm, bạn với Lan và Duyên. Sơn thấy chị gọi nó không lại, bước đến gần, trông thấy con bé co ro đứng bên cột quán, chỉ mặc có manh áo rách tả tơi, hở cả lưng và tay. Chị Lan cũng đến hỏi:
- Sao áo của mày rách hế Hiên? Áo lành đâu không mặc? Con bé bịu xịu nói:
- Hết áo rồi, chí còn cái này.
- Sao không bảo u mày may cho?
- Hay là chúng ta đem cho nó cái áo bông cũ, chị ạ.
Sơn bây giờ mới chợt nhớ ra là mẹ cái Hiên rất nghèo, chỉ có nghề đi mò cua bắt ốc thì còn lấy đâu ra tiền mà sắm áo cho con nữa. Sơn thấy động lòng thương, cũng như ban sáng Sơn đã nhớ thương đến em Duyên ngày trước vẫn chơi cùng với Hiên, đùa nghịch ở vườn nhà. Một ý nghĩ tốt bỗng thoáng qua trong trí, Sơn lại gần chị thì thầm:
- Hay là chúng ta đem cho nó cái áo bông cũ, chị ạ.
- Ừ, phải đấy. Để chị về lấy.
Với lòng ngây thơ của tuổi trẻ, chị Lan hăm hở chạy về nhà lấy áo. Sơn đứng lặng yên đợi, trong lòng tự nhiên thấy ấm áp, vui vui.
Nhưng cái vui của Sơn không được bao lâu. Bữa cơm về tới nhà, Sơn không thấy mẹ đâu cả, hỏi vú già:
- Mợ tôi đi đâu hở vú?
- Chị Lan và cậu cứ ăn cơm trước đi. Mợ còn đi ăn cỗ đến trưa mới về
Rồi vú già nhìn rõ vào mặt Sơn hỏi:
- Có phải cậu đem cho con Hiên cái áo bông" cũ phải không?
Sơn ngạc nhiên đáp:
- Phải. Nhưng sao vú biết?
- Con Sinh nó nói với tôi đấy (Sinh là đứa em họ của Sơn, vẫn hay nói hỗn với vú già, nên vú ấy ghét). Nó lại còn bảo hễ mợ về nó sẽ sang mách với mợ cho cậu phải đòn.
Sơn lo quá, sắp ăn, bỏ đũa đứng dậy, van:
- Thế bây giờ làm thế nào, hở vú? Mợ tôi biết thì chết.
- Ai bảo cậu dại dột đem cho áo nó? Bây giờ cậu sang bảo cái Hiên trả lại thì không việc gì.
Sơn vội vàng ra chợ tìm Hiên nhưng không thấy con bé ở đó, đến nhà cũng không thấy ai, mẹ nó cũng không có nhà. Hai chị em lo sợ, đi ra cánh đồng tìm cũng không gặp.
Gần đến buổi chiều, Sơn và chị chưa đòi được áo. Lan trách em:
– Sao em lại nghĩ đem cho nó cái áo ấy, có phải bây giờ mẹ mắng chết không
– Ai bảo chị về lấy? Nếu chị không về lấy thì em biết đâu.
Chị Lan đấu dịu:
- Thôi, bây giờ phải về nhà vậy chứ biết làm thế nào.
- Nhưng mà em sợ lắm.
Chị Lan thở dài, nắm chặt lấy tay em, an ủi:
– Đằng nào cũng phải về cơ mà. May ra có lẽ mợ không mắng đâu.
Hai chị em lo lắng dắt nhau lẻn về nhà. Đến cửa, Sơn nghe thấy tiếng mẹ nói ở trong với tiếng một người đàn bà khác nữa, nghe quen quen. Lan dắt tay Sơn khép nép bước vào, hai chị em ngạc nhiên, đứng sững ra khi thấy mẹ con Hiên đang ngồi ở cái ghế con trên đất trước mặt mẹ, tay cầm cái áo bông cũ.
Thấy hai con về, mẹ Sơn ngửng lên nhìn rồi nghiêm nghị bảo:
- Kìa, hai cô cậu đã về kia. Thế áo bông của tôi đâu mà tự tiện đem cho đấy?
Sơn sợ hãi, cúi đầu lặng im, nép vào sau lưng chị. Bác Hiên vừa cười vừa nói:
- Tôi về thấy cháu nó mặc cái áo bông tôi hỏi ngay. Nó bảo của cậu Sơn cho nó. Tôi biết cậu ở đây đùa, nên tôi phải vội vàng đem lại đây trả mợ. Thôi, bây giờ, xin phép mợ tôi về.
Mẹ Sơn hỏi:
- Con Hiên nó không có cái áo à?
- Bẩm nhà cháu độ này khổ lắm, chẳng để dành được đồng nào may áo cho con cả. Thành thử vẫn cái áo từ năm ngoái nó mặc mãi.
Mẹ Sơn với cái âu đồng, lấy tiền đưa cho bác Hiên:
- Đây, tôi cho mượn năm hào cầm về mà may áo cho con.
Khi bác Hiên bước ra khỏi cửa, mẹ Sơn vẫy hai con lại gần, rồi âu yếm ôm vào lòng mà bảo:
- Hai con tôi quý quá, dám tự do lấy đem cho người ta không sợ mẹ mắng ư?
"Gió lạnh đầu mùa" của Lỗ Tấn là một truyện ngắn xuất sắc, được viết vào năm 1933. Tác phẩm không chỉ là một câu chuyện kể về cuộc sống của những người dân Trung Quốc đương thời mà còn là một bức tranh xã hội chân thực, phản ánh những mâu thuẫn và bất công trong xã hội phong kiến.
Truyện xoay quanh cuộc sống của nhân vật Tào Thừa Ân, một người trí thức bị xã hội ruồng bỏ, sống cô độc và chán chường. Qua cuộc gặp gỡ với người bạn cũ, Lưu Bân, tác giả đã khắc họa chân dung một con người đang dần mất đi niềm tin vào cuộc sống. Câu chuyện diễn ra trong bối cảnh một buổi chiều đông lạnh giá, khi gió lạnh đầu mùa thổi về, tượng trưng cho sự cô đơn, lạnh lẽo trong tâm hồn nhân vật.
Tào Thừa Ân là một nhân vật phức tạp, mang trong mình nhiều mâu thuẫn nội tâm. Ông là một người có học thức, nhưng lại không thể tìm được vị trí xứng đáng trong xã hội. Ông chán ghét sự giả dối, tầm thường của những người xung quanh, nhưng lại không thể thay đổi được hiện thực. Sự cô đơn, chán chường của Tào Thừa Ân là biểu hiện của sự khủng hoảng về tinh thần, sự mất mát niềm tin vào cuộc sống.
Lỗ Tấn đã sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật đặc sắc để khắc họa chân thực cuộc sống và tâm hồn nhân vật. Cách miêu tả chi tiết, tinh tế về cảnh vật, không gian đã góp phần tạo nên bầu không khí u ám, lạnh lẽo của truyện. Ngôn ngữ giản dị, nhưng giàu sức biểu cảm, đã giúp tác giả truyền tải những cảm xúc sâu sắc đến người đọc. Việc sử dụng đối thoại tự nhiên, sinh động đã giúp nhân vật trở nên gần gũi, chân thực hơn.
"Gió lạnh đầu mùa" là một tác phẩm có giá trị nhân văn sâu sắc. Tác phẩm đã phản ánh một cách chân thực những mâu thuẫn và bất công trong xã hội phong kiến, đồng thời thể hiện sự đồng cảm sâu sắc với những con người bị xã hội ruồng bỏ. Tác phẩm cũng là một lời cảnh tỉnh về sự nguy hiểm của sự cô đơn, chán chường, và tầm quan trọng của việc tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống.
Bạn có thể tải bản PDF của Văn bản Gió lạnh đầu mùa - CTST 6 tại tusach.vn để học tập và nghiên cứu offline.
Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tác phẩm "Gió lạnh đầu mùa" của Lỗ Tấn. Chúc bạn học tập tốt!
Tải sách PDF tại TuSach.vn mang đến trải nghiệm tiện lợi và nhanh chóng cho người yêu sách. Với kho sách đa dạng từ sách văn học, sách kinh tế, đến sách học ngoại ngữ, bạn có thể dễ dàng tìm và tải sách miễn phí với chất lượng cao. TuSach.vn cung cấp định dạng sách PDF rõ nét, tương thích nhiều thiết bị, giúp bạn tiếp cận tri thức mọi lúc, mọi nơi. Hãy khám phá kho sách phong phú ngay hôm nay!
Sách kỹ năng sống, Sách nuôi dạy con, Sách tiểu sử hồi ký, Sách nữ công gia chánh, Sách học tiếng hàn, Sách thiếu nhi, tài liệu học tập