Soạn bài Ôn tập cuối kì 2 SGK Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo siêu ngắn

Câu 1 (trang 107 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Phương pháp giải:

Nhớ lại kiến thức về phương thức miêu tả và tự sự.

Lời giải chi tiết:

- Yếu tố miêu tả: ngày Huế đổ máu, chú bé loắt choắt, cái xắc xinh xinh, cái chân thoăn thoắt, cái đầu nghênh nghênh, ca-lô đội lệch, mồm huýt sáo vang.

- Yếu tố tự sự: Cháu đi liên lạc, vui lắm chú à, ở đồn Mang Cá, thích hơn ở nhà.

Câu 2 (trang 107 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Phương pháp giải:

Nhớ lại kiến thức về hình thức và nội dung của bài thơ.

Lời giải chi tiết:

Những điểm cần lưu ý khi đọc một bài thơ:

- Cần xác định thể thơ hay thơ văn xuôi

- Xác định nội dung chính của bài

- Các yếu tố nghệ thuật

- Thái độ tình cảm của tác giả trong bài thơ.

Câu 3 (trang 107 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Phương pháp giải:

Nhớ lại kiến thức về văn bản thông tin.

Lời giải chi tiết:

Câu 4 (trang 107 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Phương pháp giải:

Nhớ lại kiến thức về truyện và các yếu tố trong truyện.

Lời giải chi tiết:

Những lưu ý khi đọc một văn bản truyện:

- Nắm được đề tài, chủ đề và chi tiết tiêu biểu của truyện

- Từ đó suy ra nội dung của truyện, thái độ, tình cảm và yếu tố nghệ thuật tác giả sử dụng.

Câu 5 (trang 107 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Phương pháp giải:

Nhớ lại kiến thức về phương thức nghị luận.

Lời giải chi tiết:

Việc trình bày ý kiến của mình về một hiện tượng trong cuộc sống hoặc văn học thuộc kiểu văn bản nghị luận.

Câu 6 (trang 108 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Phương pháp giải:

Nhớ lại quy trình nói.

Lời giải chi tiết:

Các bước trong quy trình nói:

Bước 1: Chuẩn bị

Bước 2: Xác định thời gian nói và đối tượng nghe

Bước 3: Trình bày

Bước 4: Thảo luận

Câu 7 (trang 108 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Phương pháp giải:

Nhớ lại kiến thức về dấu chấm phẩy.

Lời giải chi tiết:

- Chức năng của dấu chấm phẩy:

+ Dấu chấm phẩy dùng để phân biệt ranh giới giữa các câu ghép có độ phức tạp lớn. 

+ Để phân biệt các phép liệt kê trong câu.

+ Dùng để ngắt quãng câu.

- Trong đoạn văn này, dấu chấm phẩy được dùng để phân biệt các phép liệt kê trong câu.

Câu 8 (trang 108 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Phương pháp giải:

Nhớ lại kiến thức về từ đa nghĩa và từ đồng âm.

Lời giải chi tiết:

- Giống nhau: đều có hình thức âm thanh giống nhau.

- Khác nhau: từ đồng âm là từ cùng âm thanh nhưng nghĩa khác nhau, còn từ nhiều nghĩa là từ một nghĩa gốc có thể tạo thành nhiều nghĩa chuyển.

a. Từ "xuân" là từ nhiều nghĩa.

b. Từ "tranh" là từ đồng âm.

c. Từ "biển" là từ nhiều nghĩa.

Câu 9 (trang 108 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Phương pháp giải:

Nhớ lại kiến thức về từ mượn.

Lời giải chi tiết:

- Từ thuần Việt có ý nghĩa tương đương với các từ được in đậm là:

a. phẫu thuật => mổ

b. nhân loại => con người

c. di sản => di tích

d. Hải cẩu => chó biển.

- Nếu thay bằng từ thuần Việt thì ý nghĩa các câu không thay đổi nhưng sẽ không hay vì các từ thuần Việt làm cho câu văn giảm sức gợi.

Câu 10 (trang 108 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Phương pháp giải:

Đọc kĩ các ví dụ trên và trả lời câu hỏi liên quan đến từ mượn.

Lời giải chi tiết:

Việc sử dụng tiếng Việt trong những trường hợp trên chưa hợp lý. Người nói dùng những từ nước ngoài chêm vào những câu tiếng Việt mặc dù từ ngữ đó có trong tiếng Việt, gây nên cảm giác khó chịu, khó hiểu. Điều đó làm mất đi sự trong sáng của Tiếng Việt.

Câu 11 (trang 109 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Phương pháp giải:

Nhớ lại kiến thức về dấu ngoặc kép.

Lời giải chi tiết:

Câu 12 (trang 109 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Phương pháp giải:

Xét xem trật tự của các câu và so sánh nghĩa của chúng.

Lời giải chi tiết:

- Việc lựa chọn cấu trúc có tác dụng thể hiện ý nghĩa của câu nói, nếu thay đổi cấu trúc thì ý nghĩa có thể thay đổi theo.

- So sánh sự khác nhau trong việc thể hiện nghĩa của văn bản trong từng cặp câu:

a.1. Nghĩa là: người nói đang tiến lại gần hai chú bé đang đứng im.

a.2. Nghĩa là: hai chú bé đang tiến lại gần.

b.1. Nghĩa là: khi trở về bà đã không còn nữa.

b.2. Nghĩa là: không biết bà còn không khi cháu trở về.

c.1. Nghĩa là: đám tang được diễn ra một cách trang trọng, uy nghiêm.

c.2. Nghĩa là: đám tang được diễn ra một cách im lìm.

=> Các cặp câu trên, dù những từ ngữ vẫn giữ nguyên chỉ thay đổi thứ tự nhưng nghĩa của các câu cũng thay đổi hoàn toàn.

Câu 13 (trang 109 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Phương pháp giải:

Nhớ lại kiến thức về đoạn văn và văn bản.

Lời giải chi tiết:

Câu 14 (trang 109 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Phương pháp giải:

Nhớ lại một số phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ (hình ảnh, số liệu, thái độ,…)

Lời giải chi tiết:

Một số phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ:

- Nét mặt biểu lộ thái độ, cảm xúc của con người

- Nụ cười

- Ánh mắt phán ánh trạng thái cảm xúc của con người

- Các cử chỉ gồm các chuyển động của các bộ phận trên cơ thể

- Tư thế.