Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích và cảm nhận về bài ca dao 'Đứng bên ni đồng...' dựa trên những kiến thức và góc nhìn độc đáo từ văn bản 'Vẻ đẹp của một bài ca dao' của tác giả Hoàng Tiến Tựu.
Chúng ta sẽ cùng nhau khám phá vẻ đẹp tiềm ẩn trong từng câu chữ, hiểu rõ hơn về ý nghĩa và giá trị văn hóa mà bài ca dao mang lại.
Đây là bài ca dao thấm đẫm tình yêu quê hương, đất nước, chất trữ tình của nhân vật trữ tình
Đứng bên ni đồng ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát
Đứng bên tê đồng ngó bên ni đồng, bát ngát mênh mông
Thân em như chẽn lúa đòng đòng
Phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai
Đây là bài ca dao thấm đẫm tình yêu quê hương, đất nước, chất trữ tình của nhân vật trữ tình. Hai từ "ni, bên" là từ ngữ địa phương để chỉ cho bên này, bên kia. Lời ca dao như một lời trữ tình tâm sự nhẹ nhàng của người thiếu nữ. Dù đứng ở bên nào đồng thì khi nhìn sang bên còn lại, cô gái cũng thấy mênh mông và bát ngát. Người đọc có thể hình dung khung cảnh của một cánh đồng lúa đang độ vào mùa vàng óng ả, trải dài tới tận đường chân trời. Người đọc như có thể phóng tầm mắt hun hút không có điểm dừng. Hai câu thơ tiếp theo lại là câu ca dao có tính than thân "Thân em như chẽn lúa đòng đòng/Phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai". Mô típ mở đầu cho ca dao than thân đã gợi được cho người đọc hình ảnh của một cô gái xinh đẹp, đầy sức sống và đang ở độ tuổi đẹp nhất. Thế nhưng hình ảnh "phất phơ" vừa gợi vẻ đẹp duyên dáng của cô gái nhưng cũng gợi ra số phận bấp bênh của người con gái đẹp. Người đọc có thể hình dung được vẻ đẹp của cô gái, đồng thời cũng thấy được số phận bé nhỏ, vô định của cô gái trước cuộc đời rộng lớn, trước những sóng gió cuộc đời mà chẳng thể nào đoán định trước được.
Đứng bên ni đồng ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát
Đứng bên tê đồng ngó bên ni đồng, bát ngát mênh mông
Thân em như chẽn lúa đòng đòng
Phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai
Đây là bài ca dao thấm đẫm tình yêu quê hương, đất nước, chất trữ tình của nhân vật trữ tình. Hai từ "ni, bên" là từ ngữ địa phương để chỉ cho bên này, bên kia. Lời ca dao như một lời trữ tình tâm sự nhẹ nhàng của người thiếu nữ. Dù đứng ở bên nào đồng thì khi nhìn sang bên còn lại, cô gái cũng thấy mênh mông và bát ngát. Người đọc có thể hình dung khung cảnh của một cánh đồng lúa đang độ vào mùa vàng óng ả, trải dài tới tận đường chân trời. Người đọc như có thể phóng tầm mắt hun hút không có điểm dừng. Hai câu thơ tiếp theo lại là câu ca dao có tính than thân "Thân em như chẽn lúa đòng đòng/Phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai". Mô típ mở đầu cho ca dao than thân đã gợi được cho người đọc hình ảnh của một cô gái xinh đẹp, đầy sức sống và đang ở độ tuổi đẹp nhất. Thế nhưng hình ảnh "phất phơ" vừa gợi vẻ đẹp duyên dáng của cô gái nhưng cũng gợi ra số phận bấp bênh của người con gái đẹp. Người đọc có thể hình dung được vẻ đẹp của cô gái, đồng thời cũng thấy được số phận bé nhỏ, vô định của cô gái trước cuộc đời rộng lớn, trước những sóng gió cuộc đời mà chẳng thể nào đoán định trước được.
Bài ca dao “Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng” mang đến một bức tranh quê hương rộng lớn, thanh bình và trù phú. Câu hát mở đầu vẽ nên không gian bao la của đồng ruộng, nơi người nông dân đứng trên bờ ruộng mà phóng tầm mắt ra xa, cảm nhận sự bát ngát của cánh đồng lúa chín vàng. Hình ảnh “mênh mông bát ngát” không chỉ gợi lên cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp mà còn thể hiện niềm tự hào về quê hương trù phú, đầy sức sống. Bên cạnh đó, câu ca dao còn chứa đựng tình cảm tha thiết của người nông dân đối với đất đai, ruộng đồng – nơi gắn bó với cuộc sống lao động vất vả nhưng cũng đong đầy niềm vui, hy vọng. Nhịp điệu bài ca dao nhẹ nhàng, tha thiết như một lời tâm tình giản dị mà sâu sắc. Qua đó, bài ca dao không chỉ miêu tả cảnh vật quê hương mà còn thể hiện tình yêu lao động, niềm tin vào cuộc sống và sự trân trọng đối với những giá trị giản dị mà thiêng liêng của người nông dân Việt Nam.
Hoàng Tiến Tựu, một nhà nghiên cứu văn học dân gian uyên bác, đã dành nhiều tâm huyết để khám phá và làm sáng tỏ vẻ đẹp của ca dao Việt Nam. Trong tác phẩm 'Vẻ đẹp của một bài ca dao', ông đã chọn bài ca dao 'Đứng bên ni đồng cỏ tươi...' để minh họa cho những luận điểm của mình về cấu trúc, hình thức và nội dung của ca dao.
Hoàng Tiến Tựu (1930-2010) là một nhà nghiên cứu văn học dân gian nổi tiếng của Việt Nam. Ông có nhiều công trình nghiên cứu có giá trị về ca dao, tục ngữ, truyện cổ tích và các loại hình văn học dân gian khác. Tác phẩm 'Vẻ đẹp của một bài ca dao' là một trong những công trình tiêu biểu của ông, thể hiện sự am hiểu sâu sắc về ca dao Việt Nam.
Bài ca dao 'Đứng bên ni đồng cỏ tươi...' là một trong những bài ca dao tiêu biểu của Việt Nam, thể hiện tình yêu thiên nhiên, tình yêu quê hương và tình cảm gắn bó giữa con người với đất đai. Bài ca dao được xây dựng trên hình ảnh quen thuộc của làng quê Việt Nam: đồng cỏ, cây đa, bến nước, con đò...
Nội dung bài ca dao:
Bài ca dao 'Đứng bên ni đồng...' sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật đặc sắc để tạo nên vẻ đẹp độc đáo:
Đọc văn bản 'Vẻ đẹp của một bài ca dao' của Hoàng Tiến Tựu, em càng thêm yêu quý và trân trọng bài ca dao 'Đứng bên ni đồng...'. Tác giả đã giúp em hiểu rõ hơn về những giá trị nghệ thuật và ý nghĩa sâu sắc mà bài ca dao mang lại. Em cảm nhận được tình yêu thiên nhiên, tình yêu quê hương và tình cảm gắn bó giữa con người với đất đai qua từng câu chữ của bài ca dao.
Em đặc biệt ấn tượng với cách tác giả phân tích hình ảnh cây đa trong bài ca dao. Cây đa không chỉ là một vật thể quen thuộc trong đời sống nông thôn mà còn là biểu tượng của sự trường tồn, của sức sống mãnh liệt. Nó là nơi tụ họp của dân làng, là nơi chứng kiến bao thăng trầm của lịch sử.
Bài ca dao 'Đứng bên ni đồng...' là một tác phẩm văn học dân gian tiêu biểu của Việt Nam. Qua phân tích của Hoàng Tiến Tựu trong tác phẩm 'Vẻ đẹp của một bài ca dao', chúng ta càng hiểu rõ hơn về giá trị nghệ thuật và ý nghĩa sâu sắc mà bài ca dao mang lại. Bài ca dao không chỉ là một lời ca ngợi vẻ đẹp của quê hương mà còn là một lời nhắc nhở chúng ta về tình yêu và trách nhiệm đối với đất đai, với cộng đồng.
Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về bài ca dao 'Đứng bên ni đồng...' và những cảm nhận sâu sắc của Hoàng Tiến Tựu về tác phẩm này.
Tải sách PDF tại TuSach.vn mang đến trải nghiệm tiện lợi và nhanh chóng cho người yêu sách. Với kho sách đa dạng từ sách văn học, sách kinh tế, đến sách học ngoại ngữ, bạn có thể dễ dàng tìm và tải sách miễn phí với chất lượng cao. TuSach.vn cung cấp định dạng sách PDF rõ nét, tương thích nhiều thiết bị, giúp bạn tiếp cận tri thức mọi lúc, mọi nơi. Hãy khám phá kho sách phong phú ngay hôm nay!
Sách kỹ năng sống, Sách nuôi dạy con, Sách tiểu sử hồi ký, Sách nữ công gia chánh, Sách học tiếng hàn, Sách thiếu nhi, tài liệu học tập