1. Trang Chủ
  2. Tài Liệu Học Tập
  3. Soạn bài Mắc mưu Thị Hến SGK Ngữ Văn 10 tập 1 Cánh Diều - siêu ngắn

Soạn bài Mắc mưu Thị Hến SGK Ngữ Văn 10 tập 1 Cánh Diều - siêu ngắn

Soạn bài Mắc mưu Thị Hến Ngữ Văn 10 tập 1 Cánh Diều - Siêu Ngắn

Bài viết này cung cấp bản soạn bài Mắc mưu Thị Hến Ngữ Văn 10 tập 1 Cánh Diều một cách siêu ngắn, giúp học sinh nắm bắt nhanh chóng nội dung chính và các ý tưởng quan trọng của tác phẩm.

Chúng tôi tập trung vào việc trình bày thông tin một cách súc tích, dễ hiểu, đồng thời đảm bảo tính chính xác và đầy đủ theo chương trình SGK.

Xác định bối cảnh (không gian, thời gian) và các nhân vật tham gia câu chuyện trong đoạn trích Mắc mưu Thị Hến. Hãy tóm tắt nội dung đoạn trích.

Nội dung chính

    Đoạn trích xoay quanh mưu kế của Thị Hến nhằm làm Nghêu, Huyện Trìa, Đề Hầu bẽ mặt.

    Trước khi đọc

      Video hướng dẫn giải

      Dựa vào tóm tắt vở tuồng và bức ảnh minh họa trên đây, em đoán xem mưu kế của Thị Hến là gì?

      Phương pháp giải:

      - Đọc phần tóm tắt, ảnh minh họa.

      - Ôn lại kiến thức cũ, vận dụng vào vở tuồng để tìm ra Mưu kế của Thị Hến.

      Lời giải chi tiết:

      Thị Hến dùng mưu dụ cả ba người là Nghêu, Huyện Trìa và Đề Hầu cùng lộ diện và bị một phen bẽ mặt.

      Xem thêm cách soạn khác

      Trong khi đọc Câu 1

        Video hướng dẫn giải

        Chú ý các chỉ dẫn sân khấu để xác định ngôn ngữ và hành động của mỗi nhân vật.

        Phương pháp giải:

        - Đọc văn bản.

        - Ôn lại kiến thức cũ, áp dụng vào văn bản để tìm ra ngôn ngữ, hành động của nhân vật.

        Lời giải chi tiết:

        - Nghêu: Tiếng Đề Hầu kêu cửa, Từ gầm giường bò ra.

        - Đế Hầu: vào, trốn, ông Huyện vào, Huyện Trìa tới; Nói ngoài cửa, Lổm cổm bò ra.

        - Thị Hến: Nghêu chui xuống gầm phản.

        - Huyện Trìa: Hạ.

        Xem thêm cách soạn khác

        Trong khi đọc Câu 2

          Video hướng dẫn giải

          Hình dung cử chỉ, điệu bộ, thái độ và hành động của Nghêu khi biết Đề Hầu đang gõ cửa nhà Thị Hến?

          Phương pháp giải:

          - Đọc văn bản

          - Ôn lại kiến thức cũ, áp dụng vào văn bản để nhìn ra cử chỉ, điệu bộ, thái độ và hành động của Nghêu khi biết Đề Hầu đang gõ cửa.

          Lời giải chi tiết:

          Nghêu ngạc nhiên, hoảng loạn, tìm chỗ để trốn.

          Xem thêm cách soạn khác

          Trong khi đọc Câu 3

            Video hướng dẫn giải

            Đoán xem Thị Hến sẽ làm gì với Đề Hầu?

            Phương pháp giải:

            - Đọc văn bản

            - Ôn lại kiến thức cũ, áp dụng vào văn bản để phân tích và nhìn ra điều Thị Hến định làm với Đề Hầu.

            Lời giải chi tiết:

            - Thị Hến mở cửa mời Đề Hầu vào nhà và dùng những lời lẽ ngon ngọt nói với Đề Hầu nhằm dụ ông ta mắc mưu

            - Giả bộ hỏi về việc tu mà phá giới nhằm tạo sự hiềm khích giữa Nghêu với Đề Hầu.

            Xem thêm cách soạn khác

            Trong khi đọc Câu 4

              Video hướng dẫn giải

              Đoán xem Nghêu cảm thấy như thế nào khi nghe lời phán của Đề Hầu?

              Phương pháp giải:

              - Đọc văn bản

              - Ôn lại kiến thức cũ, áp dụng vào văn bản để phân tích hoàn cảnh và đoán tâm trạng của Nghêu.

              Lời giải chi tiết:

              Nghêu cảm thấy hoang mang và lo sợ khi nghe lời phán của Đề Hầu.

              Xem thêm cách soạn khác

              Trong khi đọc Câu 5

                Video hướng dẫn giải

                Hình dung gương mặt, cử chỉ thái độ của Đề Hầu khi nghe tiếng quan huyện.

                Phương pháp giải:

                - Đọc văn bản

                - Ôn lại kiến thức cũ, áp dụng vào văn bản để tưởng tượng, hình dung ra cử chỉ, điệu bộ, thái độ và hành động của Đề Hầu khi nghe tiếng quan huyện

                Lời giải chi tiết:

                Nghe thấy tiếng quan huyện, Đề Hầu ngạc nhiên, mặt biến sắc, sợ hãi đến kinh hồn.

                Xem thêm cách soạn khác

                Trong khi đọc Câu 6

                  Video hướng dẫn giải

                  Chú ý hành động của Nghêu

                  Phương pháp giải:

                  - Đọc văn bản, 

                  - Ôn lại kiến thức cũ, áp dụng vào văn bản để tìm ra hành động của Nghêu

                  Lời giải chi tiết:

                  Nghêu từ gầm giường bò ra, dùng những lời lẽ ngon ngọt để nịnh quan huyện, lợi dụng cơ hội tố cáo tội Đề Hầu với quan và đe dọa Đề Hầu.

                  Xem thêm cách soạn khác

                  Trong khi đọc Câu 7

                    Video hướng dẫn giải

                    Chú ý hành động của Đề Hầu

                    Phương pháp giải:

                    - Đọc văn bản, 

                    - Ôn lại kiến thức cũ, áp dụng vào văn bản để nhìn ra và phân tích hành động của Đề Hầu

                    Lời giải chi tiết:

                    Đề Hầu lồm cồm bò ra, tố cáo Thị Hến và Nghêu mưu mẹo lừa gạt hắn ta và chịu lỗi trước quan huyện.

                    Xem thêm cách soạn khác

                    Trong khi đọc Câu 8

                      Video hướng dẫn giải

                      Cả ba nhân vật đã ra khỏi nhà Thị Hến trong tâm trạng như thế nào?

                      Phương pháp giải:

                      - Đọc văn bản, ôn lại kiến thức cũ

                      - Áp dụng vào văn bản để tìm ra hành động cảu mỗi nhân vtaj, từ đó nhìn ra tâm trạng của cả ba nhân vật

                      Lời giải chi tiết:

                      Tâm trạng ba nhân vật cảm thấy bực tức, xấu hổ, ăn năn và hứa với lòng sẽ không bao giờ ngứa nghề, tham của lạ.

                      Xem thêm cách soạn khác

                      Sau khi đọc Câu 1

                        Video hướng dẫn giải

                        Xác định bối cảnh (không gian, thời gian) và các nhân vật tham gia câu chuyện trong đoạn trích Mắc mưu Thị Hến. Hãy tóm tắt nội dung đoạn trích. 

                        Phương pháp giải:

                        - Đọc và tìm hiểu kĩ tác phẩm để hiểu và thâu tóm được nội dung của văn bản

                        - Ôn lại và vận dụng những kiến thức về bối cảnh.

                        Lời giải chi tiết:

                        - Không gian và thời gian trong đoạn trích Mắc mưu Thị Hến là không gian hẹp chỉ có từ nhà thị Hến ra đến cửa khi có người đến, thời gian là trời tăm tối.

                        - Nhân vật tham gia: Nghêu, Thị Hến, Đề Hầu, huyện Trìa. 

                        - Tóm tắt nội dung đoạn trích: Ba người Nghêu, Đề Hầu, huyện Trìa đều muốn có được Thị Hến. Trời tối Thị Hến hẹn Nghều đến đến nhà, nhưng Nghêu không biết được Thị Hến mời luôn cả hai người kia đến. Khi đủ cả ba người trong nhà, Thị Hến liền bày mưu để cho Nghêu từ gầm giường bò ra, Đề Hầu ngồi trong thúng chui ra. Tất cả cùng xuất đầu lộ diện và bị một phen bẽ mặt.

                        Xem thêm cách soạn khác

                        Sau khi đọc Câu 2

                          Video hướng dẫn giải

                          Phân tích một số yếu tố tạo ra tiếng cười trong đoạn trích: tình huống, ngôn ngữ và hành động của các nhân vật….

                          Phương pháp giải:

                          - Đọc và tìm hiểu tác phẩm để hiểu và thâu tóm được nội dung của văn bản.

                          - Chú ý đến những tình huống, ngôn ngữ và hành động của các nhân vật.

                          - Nhận ra được nguyên nhân tiếng cười của các tình huống gây cười trong tác phẩm

                          Lời giải chi tiết:

                          Yếu tố tạo ra tiếng cười trong đoạn trích trên xuất phát từ ngôn ngữ hành động của nhân vật Nghêu, Nghêu được biết đến là ông bói mù, với những câu nói hài hước, tếu táo. Nghêu đến nhà Thị Hến để tán tỉnh nàng nhưng chưa kịp làm gì thì thấy Đề Hầu gõ cửa đến.

                          Sợ bị phát hiện Nghêu đã chui xuống gầm phản nhà Hến. Hành động của kẻ nhút nhát, sợ sệt. Nhưng rồi khi nghe Huyện Trìa nói về việc “Phàm tu hành mà đã xuất gia/ Có phá giới đánh đòn phát lạc” thì Nghêu đã chui từ gầm phản ra và thay đổi bộ mặt vui vẻ để lấy lòng, còn nịnh hót khen những lời của Huyện Trìa là đúng đắn khác hoàn toàn so với lúc đầu khi Đề Hầu đến, Nghêu đã lật mặt thay đổi cảm xúc tuy vẫn còn run sợ nhưng hắn lại ngon ngọt. Tác giả đã rất thành công trong việc dùng ngôn ngữ hành động để tạo tiếng cười.

                          Xem thêm cách soạn khác

                          Sau khi đọc Câu 3

                            Video hướng dẫn giải

                            Chỉ ra và phân tích tác dụng của một số chỉ dẫn sân khấu có trong văn bản Mắc mưu Thị Hến.

                            Phương pháp giải:

                            - Đọc kĩ tác phẩm để hiểu và thâu tóm được nội dung của văn bản

                            - Đánh gía tác dụng của chỉ dân sân khấu thông qua văn cảnh, hoàn cảnh của nhân vật và yếu tố thời đại

                            - Ôn lại và tìm hiểu về những kiến thức của chỉ dẫn sân khấu.

                            Lời giải chi tiết:

                            Một số chỉ dẫn sân khấu như: Tiếng Đề Hầu kêu cửa, trời trời, Nghêu chui xuống gầm phản, Đề Hầu vào, hứ, Huyện Trìa tới, chui choa, Đề Hầu trốn, Huyện Trìa vào, uầy, từ gần giường bò ra....

                            Những chỉ dẫn sân khấu này đã giúp cho tác phẩm trở nên sinh động, hấp dẫn, tạo tiếng cười sảng khoái, khiến cho không khí tuồng càng về sau trở nên hấp dẫn. Đây cũng coi là một phần tạo nên cái hay cho tuồng, giúp cho vở tuồng trở nên đặc sắc hơn. Những chỉ dẫn sân khấu này đã giúp cho nhân vật tỏa sáng, lộ rõ bản chất, cá tính nhân vật.

                            Xem thêm cách soạn khác

                            Sau khi đọc Câu 4

                              Video hướng dẫn giải

                              Trong văn bản, tác giả dân gian đã thể hiện thái độ như thế nào đối với các nhân vật.

                              Phương pháp giải:

                              - Đọc và tìm hiểu kĩ tác phẩm để hiểu và thâu tóm được nội dung của văn bản

                              - Cảm nhận chi tiết và diễn biến câu chuyện để rút ra kết luận chung của tác giả dân gian đối với nhân vật.

                              - Phân tích tháo độ của tác giả dân gian đối với nhân vật thông qua hoàn cảnh của nhân vật, câu chuyện cá nhân của nhân vật và kết cục của nhân vật.

                              Lời giải chi tiết:

                              Tác giả phơi bày cho ta thấy những thói hư tật xấu, bộ mặt tham lam giả dối, hèn nhát với những dục vọng tầm thường của tầng lớp cường hào ác bá phong kiến. Còn đối với Hến - người đàn bà góa ta lại thấy trong cô có sự khao khát được hạnh phúc, được bảo vệ, Hến trẻ trung, thông minh có, xinh đẹp nhưng trong mắt mọi người nàng lại lẳng lơ, điêu ngoa. 

                              Xem thêm cách soạn khác

                              Sau khi đọc Câu 5

                                Video hướng dẫn giải

                                Em ấn tượng nhất với chi tiết, hình ảnh nào trong đoạn trích? Vì sao?

                                Phương pháp giải:

                                - Đọc và tìm hiểu kỹ tác phẩm để hiểu và thâu tóm được nội dung của văn bản

                                - Đánh giá tổng quan toàn bộ chi tiết trong đoạn trích bằng quan điểm các nhân

                                - Cảm nhận và đánh giá về các chi tiết trong đoạn trích.

                                Lời giải chi tiết:

                                Em ấn tượng nhất với chi tiết cuối cùng của Thị Hến sau khi Nghêu, Đề Hầu, Huyện Trìa tức giận rời khỏi nhà Thị Hến. Bởi vì hình ảnh này cho ta thấy được trí tuệ của người phụ nữ Việt Nam, cả ba người đều là người có chức, có quyền mà lại bị mắc mưu của một người đàn bà góa, người phụ nữ chân yếu tay mềm. Mưu kế đã thành công vang dội, còn dạy dỗ cho đám người đấy hết thói làm càn như “tới ngõ nói điêu”, “đến nhà làm bậy”,...

                                Xem thêm cách soạn khác

                                Sau khi đọc Câu 6

                                  Video hướng dẫn giải

                                  Tiếng cười ở đoạn trích Mắc mưu Thị Hến còn có ý nghĩa với cuộc sống hôm nay hay không? Vì sao?

                                  Phương pháp giải:

                                  - Đọc và tìm hiểu kĩ tác phẩm để hiểu và thâu tóm được nội dung của văn bản

                                  - Phân tích và đánh giá ý nghĩa của tiếng cười ở đoạn trích Mắc mưu Thị Hến trong xã hội phong kiến cũ và trong xã hội hiện đại. So sánh và đưa ra kết luận khách quan.

                                  - Đánh giá chi tiết tiếng cười của đoạn trích Mắc mưu Thị Hến trong bối cảnh ngày nay.

                                  Lời giải chi tiết:

                                  Tiếng cười ở đoạn trích Mắc mưu Thị Hến rất có ý nghĩa đối với cuộc sống ngày hôm nay.

                                  Bời vì đây là vở tuồng hài dân gian, tiếng cười trong vở tuồng này có ý nghĩa vô cùng to lớn, không chỉ giúp ta sảng khoái tinh thần sau cả ngày làm việc mệt nhọc, mà nó còn là những bài học thâm thúy để ta đáng suy ngẫm.

                                  Xem thêm cách soạn khác

                                  Soạn bài Mắc mưu Thị Hến Ngữ Văn 10 tập 1 Cánh Diều - Phân tích chi tiết và đầy đủ

                                  Bài học "Mắc mưu Thị Hến" trong chương trình Ngữ Văn 10 tập 1, sách Cánh Diều, là một tác phẩm đặc sắc của nhà văn Nguyễn Công Hoan. Bài học này không chỉ giúp học sinh hiểu rõ hơn về nghệ thuật trào phúng, mà còn phản ánh sâu sắc về xã hội Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám.

                                  I. Tóm tắt tác phẩm Mắc mưu Thị Hến

                                  Tác phẩm kể về lão Hạc, một người nông dân nghèo khổ, bị lừa bởi Thị Hến, một người đàn bà gian xảo. Thị Hến lợi dụng sự ngây thơ, chất phác của lão Hạc để chiếm đoạt tài sản của ông. Cuối cùng, lão Hạc phải bán con chó, người bạn duy nhất của mình, để trả nợ cho Thị Hến.

                                  II. Phân tích chi tiết các nhân vật

                                  • Lão Hạc: Một người nông dân nghèo khổ, thật thà, chất phác, nhưng lại quá tin người. Lão Hạc là nạn nhân của sự lừa gạt của Thị Hến.
                                  • Thị Hến: Một người đàn bà gian xảo, lọc lõi, chỉ biết lợi dụng người khác để trục lợi. Thị Hến là hiện thân của cái ác trong xã hội.
                                  • Ông giáo: Một người tốt bụng, thương người, nhưng lại bất lực trước sự gian xảo của Thị Hến.

                                  III. Nghệ thuật trào phúng trong tác phẩm

                                  Nguyễn Công Hoan đã sử dụng nghệ thuật trào phúng một cách tài tình để phê phán xã hội Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám. Tác phẩm sử dụng những tình huống hài hước, những lời thoại sắc sảo để vạch trần sự giả dối, tham lam của những kẻ cầm quyền và sự ngây thơ, chất phác của người nông dân.

                                  IV. Ý nghĩa của tác phẩm Mắc mưu Thị Hến

                                  Tác phẩm "Mắc mưu Thị Hến" mang đến cho người đọc nhiều bài học sâu sắc về cuộc sống. Bài học quan trọng nhất là chúng ta cần phải cảnh giác trước những kẻ gian xảo, lọc lõi, và luôn giữ gìn phẩm chất tốt đẹp của mình.

                                  1. Bài học về sự cảnh giác

                                  Lão Hạc là một người tốt bụng, thật thà, nhưng lại quá tin người. Chính vì vậy, lão Hạc đã trở thành nạn nhân của sự lừa gạt của Thị Hến. Bài học rút ra là chúng ta cần phải cảnh giác trước những kẻ gian xảo, lọc lõi, và không nên quá tin người.

                                  2. Bài học về lòng trung thực

                                  Lão Hạc là một người trung thực, thật thà. Lão Hạc luôn giữ gìn phẩm chất tốt đẹp của mình, ngay cả khi gặp khó khăn. Bài học rút ra là chúng ta cần phải luôn giữ gìn lòng trung thực, thật thà, và không nên làm những điều trái với lương tâm.

                                  V. Câu hỏi và bài tập vận dụng

                                  1. Hãy tóm tắt tác phẩm "Mắc mưu Thị Hến" bằng một đoạn văn ngắn gọn.
                                  2. Phân tích tính cách của lão Hạc và Thị Hến.
                                  3. Nghệ thuật trào phúng được sử dụng như thế nào trong tác phẩm?
                                  4. Ý nghĩa của tác phẩm "Mắc mưu Thị Hến" là gì?

                                  Hy vọng bài soạn này sẽ giúp các em học sinh hiểu rõ hơn về tác phẩm "Mắc mưu Thị Hến" và đạt kết quả tốt trong môn Ngữ Văn 10. Hãy truy cập tusach.vn để xem thêm nhiều tài liệu học tập hữu ích khác!

                                  Tải sách PDF tại TuSach.vn mang đến trải nghiệm tiện lợi và nhanh chóng cho người yêu sách. Với kho sách đa dạng từ sách văn học, sách kinh tế, đến sách học ngoại ngữ, bạn có thể dễ dàng tìm và tải sách miễn phí với chất lượng cao. TuSach.vn cung cấp định dạng sách PDF rõ nét, tương thích nhiều thiết bị, giúp bạn tiếp cận tri thức mọi lúc, mọi nơi. Hãy khám phá kho sách phong phú ngay hôm nay!

                                  VỀ TUSACH.VN