Bài học này sẽ giới thiệu về điều kiện để hai đường thẳng vuông góc trong mặt phẳng, dựa trên vectơ chỉ phương và vectơ pháp tuyến. Chúng ta sẽ tìm hiểu cách xác định góc giữa hai đường thẳng và ứng dụng kiến thức này để giải các bài tập thực tế.
Nội dung bài học bao gồm lý thuyết, ví dụ minh họa và bài tập tự luyện, giúp học sinh nắm vững kiến thức và rèn luyện kỹ năng giải toán.
Bài 1. Hai Đường Thẳng Vuông Góc - Lý Thuyết và Bài Tập
Chào mừng các em học sinh đến với bài học đầu tiên trong chương trình Hình học lớp 10: Bài 1. Hai đường thẳng vuông góc. Bài học này đóng vai trò nền tảng quan trọng để các em hiểu rõ hơn về mối quan hệ giữa các đường thẳng trong mặt phẳng và ứng dụng trong giải toán.
1. Điều kiện hai đường thẳng vuông góc
Trong mặt phẳng tọa độ, hai đường thẳng (d1) và (d2) được xem là vuông góc với nhau khi và chỉ khi tích vô hướng của hai vectơ chỉ phương của chúng bằng 0. Cụ thể:
Nếu (d1) có vectơ chỉ phương u1 = (a1; b1) và (d2) có vectơ chỉ phương u2 = (a2; b2) thì (d1) ⊥ (d2) ⇔ u1.u2 = a1a2 + b1b2 = 0.
Hoặc, nếu (d1) có vectơ pháp tuyến n1 = (a1; b1) và (d2) có vectơ pháp tuyến n2 = (a2; b2) thì (d1) ⊥ (d2) ⇔ n1.n2 = a1a2 + b1b2 = 0.
2. Góc giữa hai đường thẳng
Góc giữa hai đường thẳng là góc nhỏ hơn hoặc bằng 90° tạo bởi hai đường thẳng đó. Công thức tính góc θ giữa hai đường thẳng (d1) và (d2) với vectơ chỉ phương u1 và u2:
cos θ = |u1.u2| / (||u1|| . ||u2||)
Nếu θ = 90° thì hai đường thẳng vuông góc.
3. Ví dụ minh họa
Ví dụ 1: Cho hai đường thẳng (d1): x + 2y - 3 = 0 và (d2): 2x - y + 1 = 0. Chứng minh rằng (d1) ⊥ (d2).
Giải:
Vectơ pháp tuyến của (d1) là n1 = (1; 2).
Vectơ pháp tuyến của (d2) là n2 = (2; -1).
Tích vô hướng n1.n2 = (1)(2) + (2)(-1) = 0.
Vậy (d1) ⊥ (d2).
4. Bài tập tự luyện
Cho hai đường thẳng (d1): 3x - y + 2 = 0 và (d2): x + 3y - 1 = 0. Tính góc giữa hai đường thẳng.
Tìm m để đường thẳng (d): mx - 2y + 1 = 0 vuông góc với đường thẳng (d'): x + y - 3 = 0.
Viết phương trình đường thẳng đi qua điểm A(1; 2) và vuông góc với đường thẳng (d): 2x - y + 5 = 0.
5. Lời khuyên khi học bài
Để nắm vững kiến thức về hai đường thẳng vuông góc, các em nên:
Hiểu rõ định nghĩa và điều kiện để hai đường thẳng vuông góc.
Luyện tập các bài tập về tính góc giữa hai đường thẳng và tìm điều kiện để hai đường thẳng vuông góc.
Sử dụng các công cụ hỗ trợ như máy tính cầm tay hoặc phần mềm vẽ đồ thị để kiểm tra kết quả.
Chúc các em học tốt và đạt kết quả cao trong môn Toán!
Tải sách PDF tại TuSach.vn mang đến trải nghiệm tiện lợi và nhanh chóng cho người yêu sách. Với kho sách đa dạng từ sách văn học, sách kinh tế, đến sách học ngoại ngữ, bạn có thể dễ dàng tìm và tải sách miễn phí với chất lượng cao. TuSach.vn cung cấp định dạng sách PDF rõ nét, tương thích nhiều thiết bị, giúp bạn tiếp cận tri thức mọi lúc, mọi nơi. Hãy khám phá kho sách phong phú ngay hôm nay!
