Câu 4 (trang 44, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
Người Kháng thường sinh sống ở các địa phương ven sông Đà, nên họ tương đối giỏi trong chế tạo và sử dụng thuyền độc mộc đuôi én. Thuyền của họ làm ra không chỉ để vận chuyển, đi lại, mà còn để bán cho các tộc người láng giềng khác. Thành ngữ Thái có câu: “Thuyền tốt không bằng thuyền của người Kháng; dao tốt không bằng dao của người Lào”.
[…] Người Sán Dìu còn khá phổ biến trong việc dùng xe quệt trâu kéo để vận chuyển phân bón ra ruộng nương, chở lúa, hoa màu, củi về nhà. Xe quệt của họ đóng bằng gỗ, tre, đầu mắc dây cho trâu kéo được nâng cao hơn bởi độ dày của hai càng quệt. Loại xe quệt này có thể dùng để vận chuyển hàng hóa ở cả đường mòn, bờ ruộng, trên đồi và cả dưới hẻm nhỏ,… Đây là loại phương tiện xuất hiện khá sớm và khá phổ biến đối với người Sán Dìu.
Người Mông (Hmông), Hà Nhì, Dao,… thường cưỡi ngựa và dùng sức ngựa để vận chuyển đồ đạc, hàng hóa hay đi chợ. Đây vừa là sở thích, vừa là cung cách vận chuyển, lưu thông, di chuyển ưu việt nhất ở vùng núi hiểm trở. Đáng chú ý nhất là người Mông ở cao nguyên núi đá Hà Giang, vùng cao thuộc dãy Phan Xi Păng, huyện Mường Khương (Lào Cai),… dùng ngựa thồ như một cách vận chuyển và di chuyển duy nhất phổ biến ở khắp các bản làng/
a) Đoạn trích trên nói về các phương tiện vận chuyển của những dân tộc nào? Họ sống ở vùng nào ở nước ta?
b) Chức năng chung của các phương tiện được đề cập đến trong đoạn trích là gì?
c) Các phương tiện đó có phù hợp với người dân địa phương không? Vì sao?
d) Hãy vẽ một sơ đồ tư duy để tóm tắt nội dung của đoạn trích trên
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn trích
Lời giải chi tiết:
a. Đoạn trích trên nói về các phương tiện vận chuyển của các dân tộc: Kháng, Sán Dìu, Mông, Hà Nhì, Dao,… Họ sống chủ yếu ở vùng núi phía Bắc nước ta.
b. Chức năng chung của các phương tiện được đề cập đến trong đoạn trích là để vận chuyển, đi lại
c. Các phương tiện đó phù hợp với người dân địa phương vì mỗi địa phương có những địa hình và con người có thói quen đi lại, làm ăn khác nhau. Các phương tiện đó cũng đã được sử dụng ở những địa phương này từ lâu và tỏ ra phù hợp với những nơi này.
d.
Người Kháng sống ven sông Đà rất giỏi đóng và sử dụng thuyền độc mộc đuôi én. Thuyền của họ không chỉ dùng để đi lại, vận chuyển mà còn để bán cho các tộc người khác.
Người Sán Dìu thường dùng xe quệt trâu kéo để vận chuyển phân bón, lúa, hoa màu, củi. Xe quệt được đóng bằng số, te, đầu mắc dây để nâng cao hơn nhờ độ dày của hai càng quệt, dùng được trên cả đường mòn, bờ ruộng, và cả dưới hẻm nhỏ.
Người Mông, Hà Nhì, Dao thường cưỡi ngựa và dùng sức ngựa để vận chuyển đồ đạc, hàng hóa hoặc đi chợ, đặc biệt là ở vùng núi hiểm trở.
Người Mông ở cao nguyên núi đá Hà Giang, vùng cao dãy Phan Xi Păng, Mường Khương (Lào Cai)... sử dụng ngựa thô là phương tiện vận chuyển và di chuyển phổ biến nhất ở các bản làng.
