Mekong - Phù Sa Phiêu Bạt: Hành Trình Khám Phá Những Số Phận
Khải Đơn là một gương mặt quen thuộc với độc giả thông qua các bài xã luận sắc sảo trên báo chí, mạng xã hội, cùng những tác phẩm đã xuất bản nhưĐừng tháo xuống nụ cười(2014),Sài Gòn - Thị thành hoang dại(2015),Ta có bi quan không?(2017) vàGập ghềnh tuổi 20(2017). Các tác phẩm trước đây của cô thường tập trung vào lối sống và tâm lý của giới trẻ thành thị, đồng thời lan tỏa những thông điệp tích cực về cuộc sống.
VớiMekong - Phù Sa Phiêu Bạt, Khải Đơn thử sức với thể loại du ký, nhưng đây không phải là kiểu du ký tập trung vào việc điểm danh các địa điểm du lịch nổi tiếng hay giới thiệu ẩm thực. Tác phẩm không ghi lại những chuyến đi vội vã, mà là những hành trình chậm rãi, nơi tác giả tìm đến những ngóc ngách ít người biết, khám phá những khía cạnh đời sống ẩn sau vẻ hào nhoáng và sự mới lạ.
Cuốn sách được chia thành bốn phần, tương ứng với bốn quốc gia hạ nguồn sông Mekong: Thái Lan, Campuchia, Lào và Myanmar, cùng với Việt Nam. Đây là những quốc gia hưởng lợi từ nguồn tài nguyên thiên nhiên và văn hóa mà dòng sông Mekong mang lại. Đồng thời, đây cũng là khu vực chịu ảnh hưởng bởi những biến đổi lớn đang diễn ra ở thượng lưu dòng sông. Thay vì đưa ra những nhận định mang tính tổng quan, Khải Đơn lặng lẽ ghi lại những câu chuyện về số phận con người: số phận của một biên giới, một cây cầu, hay một người vô danh đang lang bạt.
Ở Campuchia, tác giả khắc họa hình ảnh những đứa trẻ nghèo từ nông thôn lên thành phố để phục vụ nhu cầu tình dục của khách du lịch, ngôi đền nằm trên biên giới Campuchia - Thái Lan, một điểm nóng tranh chấp với đường biên giới mơ hồ, và cuộc sống riêng biệt của nơi này. Tại Thái Lan, đó là những người hoang mang trong hành trình tìm kiếm bản dạng giới, con đường đẫm máu trên cầu Kwai huyền thoại, vị sư quyết tâm bảo vệ rừng, và thị trấn nơi những người tị nạn Việt Nam từng tìm đến. Ở đồng bằng sông Cửu Long của Việt Nam, tác giả ghi lại cảnh những cồn đất bị xói lở, những ngôi nhà trôi dạt, và những câu chuyện về những con cá khổng lồ chỉ còn trong truyền thuyết. Myanmar hiện lên với những xung đột tôn giáo ẩn sau vẻ ngoài thanh bình, và cuộc đàn áp một dân tộc bị lãng quên. Cuộc sống bình dị và an lành của vùng đất Lào, nơi vẫn giữ gìn truyền thống Phật giáo Tiểu thừa, cũng được khắc họa một cách tinh tế.
Những con người bình thường, những cảnh sống trôi nổi, những số phận buồn bã và lãng quên được Khải Đơn lưu giữ trên trang viết, lấp lánh như những hạt phù sa, góp phần tạo nên cuộc sống lớn lao của dòng sông Mekong, một dòng sông với lịch sử, hiện tại đặc biệt và tương lai không chắc chắn.
Tác giả cũng hòa mình vào dòng chảy phù sa ấy, để trang viết tràn đầy những giá trị của sự dấn thân, suy tư, thấu hiểu và yêu thương.
Điều này tạo nên một sức sống hướng nội và sự quyến rũ độc đáo cho du ký của Khải Đơn, khác biệt so với những tác phẩm du ký của các tác giả cùng thế hệ.
