Giải bài Tiếng việt trang 33 sách bài tập Ngữ văn 12 - Cánh diều

Trả lời Câu hỏi 1 trang 33 SBT Văn 12 Cánh diều

Trong tác phẩm văn học, bên cạnh việc thuật lại lời nói hoặc ý nghĩ (lời nói bên trong) của nhân vật, tác giả thường miêu tả tình cảm, cảm xúc, thái độ,... Của nhân vật thông qua các tín hiệu của cơ thể như ánh mắt, nụ cười, nét mặt, của chỉ,... Hãy tìm và phân tích tác dụng của các tín hiệu ấy trong đoạn trích sau:

Hắn băn khoăn nhìn thị Nở, như thăm dò. Thị vẫn im lặng, cười tin cẩn. Hắn thấy tự nhiên nhẹ người. Hắn bảo thị:

- Giá cứ thế này mãi thì thích nhỉ?

Thị không đáp, nhưng cái mũi đỏ của thị như càng bạnh ra. Hắn thấy thế cũng không có gì là xấu. Bằng một cái giọng nói và một vẻ mặt rất phong tình theo ý hắn, hắn bảo thị:

- Hay là mình sang đây ở với tớ một nhà cho vui.

Thị lườm hắn. Một người thật xấu khi yêu cũng lườn. Hắn thích chí, khanh khách cười. Lúc tỉnh táo, hắn cười nghe thật hiền. Thị Nở lấy làm bằng lòng lắm. Bây giờ thì mấy bát chào ý chừng đã ngấm. Hắn thấy lòng rất vui.

(Nam Cao)

Phương pháp giải:

Đọc văn bản

Lời giải chi tiết:

Các tín hiệu của cơ thể của nhân vật: “băn khoăn nhìn”, “cười”,”cái mũi đỏ của thị như càng bạnh ra”,”vẻ mặt rất phong tình”,”lườm”,”khanh khách cười”…

→ Diễn tả hình ảnh, tâm trạng và cảm xúc của các nhân vật: Chí Phèo từ băn khoăn đến vui vẻ, hạnh phúc; Thị Nở thì hạnh phúc giống như những người phụ nữ khác trong tình yêu.

Trả lời Câu hỏi 2 trang 33 SBT Văn 12 Cánh diều

Lập bảng tổng kết các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ phổ biến theo mẫu dưới đây: 

Loại phương tiện

Phương tiện cụ thể

Tín hiệu cơ thể

☆☆☆☆☆

Tín hiệu hình khối

☆☆☆☆☆

Tín hiệu âm thanh

☆☆☆☆☆

Phương pháp giải:

Tham khảo từ các nguồn tài liệu khác nhau.

Lời giải chi tiết:

Loại phương tiện

Phương tiện cụ thể

Tín hiệu cơ thể

ánh mắt, nụ cười, nét mặt, cử chỉ,...

Tín hiệu hình khối

kí hiệu, công thức, đồ thị, tranh ảnh,...

Tín hiệu âm thanh

tiếng nhạc, tiếng kèn, tiếng gõ,...

Trả lời Câu hỏi 3 trang 33 SBT Văn 12 Cánh diều

Tìm và phân tích tác dụng của các chỉ dẫn sân khấu trong đoạn trích kịch Vũ Như Tô dưới đây:

QUÂN KHỞI LOẠN: Đây rồi! Vũ Như Tô! Lũ cung nữ!

NGÔ HẠCH: Quân bay, vào bắt lũ cung nữ trước.

CUNG NỮ (quỳ xuống): Trăm lạy tướng quân, trăm lạy tướng quân.

NGÔ HẠCH: Ta vâng tướng lệnh vào bắt các ngươi.

KIM PHƯỢNG (quỳ xuống): Chị em chúng tôi không có tội gì. Xin tường quân sinh phúc. (Đan Thiềm bĩu môi thở dài). Kẻ hay xúc xiểm vua là ả kia (chỉ Đan Thiềm). Chính nó mê hoặc vua. Chính nó dan díu với Vũ Như Tô, làm uế tạp nơi cung cấm, chính nó là thủ phạm.

CUNG NỮ: Chính nó là thủ phạm

ĐAN THIỀM: Lũ yêu quái không được đặt để nên nhời, tướng quân nên thấy cho. Tôi không sợ chết, nguyện xin được chết. Nhưng tôi không phải là con người bất chính, tôi nói thế không hổ với quỷ thần hai vai, không hổ với thanh thiên bạch nhật

CUNG NỮ: Chính con Đan Thiềm là thủ phạm. (Nhìn lẳng lơ, bọn quân sĩ như bị quyến rũ).

Phương pháp giải:

Đọc văn bản

Lời giải chi tiết:

- Các chỉ dẫn sân khấu:quỳ xuống, Đan Thiềm bĩu môi thở dài,chỉ Đan Thiềm,Nhìn lẳng lơ, bọn quân sĩ như bị quyến rũ.

 → Các chỉ dẫn sân khấu tập trung miêu tả cử chỉ và thái độ của các cung nữ và nhân vật Đan Thiềm. CUng nữ thì quỵ lụy và mồi chìa quân khởi loạn, đổ hết mọi tội lỗi lên người Đan Thiềm. Còn Đam Thiềm vẫn thì tỏ thái độ khinh thường đối với đám cung nữ, không chịu khuất phục trước đám quân khởi loạn, và nhân vật vẫn giữ vững sự chính trực của bản thân.

Trả lời Câu hỏi 4 trang 34 SBT Văn 12 Cánh diều

Hãy viết một văn bản thông tin, trong đó có sử dụng số liệu, hình ảnh hoặc sơ đồ,..., để trình bày về một trong các nội dung kiến thức ngữ văn đã học như biện pháp tu từ; lỗi dùng từ, đặt câu; đặc điểm của ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết;...

Phương pháp giải:

Nhớ lại kiến thức về ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết

Lời giải chi tiết:

Hoàn cảnh

và điều kiện sử dụng

Các yếu tố phụ trợ

Đặc điểm chủ yếu về từ và câu

Ngôn ngữ nói

Người nói và viết trực tiếp giao tiếp trong hoàn cảnh nhất định

Cử chỉ, điệu bộ. hành vi, nét mặt,…

Từ ngữ thông dụng, dễ nói, dễ diễn đạt

Ngôn ngữ viết

Hoàn cảnh giao tiếp gián tiếp. Không hạn chế về không gian, thời gian

Không có yếu tố phụ trợ kèm theo, chỉ có dấu câu

Sử dụng từ ngữ chọn lọc, có tính thẩm mĩ, khoa học