Bài 8: Mẫu số liệu ghép nhóm - Giải thích chi tiết và bài tập minh họa
Chào mừng các em học sinh đến với bài học số 8 trong chương trình Toán lớp 6: Mẫu số liệu ghép nhóm. Bài học này là nền tảng quan trọng để các em làm quen với môn Thống kê và Phân tích dữ liệu, một lĩnh vực ứng dụng rộng rãi trong cuộc sống.
1. Mẫu số liệu ghép nhóm là gì?
Trong thực tế, việc thu thập dữ liệu thường gặp khó khăn khi số lượng dữ liệu quá lớn hoặc dữ liệu có nhiều giá trị khác nhau. Để đơn giản hóa việc xử lý và phân tích, chúng ta sử dụng phương pháp ghép nhóm. Mẫu số liệu ghép nhóm là mẫu số liệu được chia thành các nhóm có kích thước bằng nhau, mỗi nhóm đại diện cho một khoảng giá trị.
2. Cách xây dựng bảng tần số ghép nhóm
Bảng tần số ghép nhóm là một bảng thống kê thể hiện các nhóm giá trị và tần số xuất hiện của mỗi nhóm. Để xây dựng bảng tần số ghép nhóm, chúng ta thực hiện các bước sau:
- Xác định khoảng giá trị của dữ liệu: Tìm giá trị nhỏ nhất và giá trị lớn nhất trong mẫu số liệu.
- Chia khoảng giá trị thành các nhóm: Chọn kích thước mỗi nhóm sao cho phù hợp. Kích thước nhóm thường là một số nguyên.
- Liệt kê các nhóm: Ghi lại các nhóm giá trị đã chia.
- Tính tần số của mỗi nhóm: Đếm số lượng giá trị trong mẫu số liệu thuộc về mỗi nhóm.
- Lập bảng tần số ghép nhóm: Bảng này sẽ có hai cột: cột 1 ghi nhóm giá trị, cột 2 ghi tần số tương ứng.
3. Ví dụ minh họa
Giả sử chúng ta có mẫu số liệu về chiều cao (cm) của 20 học sinh lớp 6A:
145, 150, 152, 148, 155, 147, 151, 149, 153, 146, 154, 148, 150, 152, 149, 151, 153, 147, 150, 155
Chúng ta có thể xây dựng bảng tần số ghép nhóm như sau:
| Nhóm (cm) | Tần số |
|---|
| 145 - 147 | 3 |
| 148 - 150 | 6 |
| 151 - 153 | 6 |
| 154 - 155 | 3 |
4. Bài tập áp dụng
Bài 1: Một cửa hàng bán được các số lượng gạo (kg) trong một tuần như sau: 25, 30, 28, 32, 27, 31, 29. Hãy xây dựng bảng tần số ghép nhóm với kích thước nhóm là 2kg.
Bài 2: Dựa vào bảng tần số ghép nhóm sau, hãy nhận xét về sự phân bố điểm thi Toán của học sinh lớp 6B:
| Điểm | Tần số |
|---|
| 5 - 6 | 2 |
| 7 - 8 | 8 |
| 9 - 10 | 5 |
5. Lợi ích của việc sử dụng mẫu số liệu ghép nhóm
- Đơn giản hóa dữ liệu: Giúp xử lý và phân tích dữ liệu lớn một cách dễ dàng hơn.
- Nhận biết xu hướng: Giúp phát hiện các xu hướng và đặc điểm chung của dữ liệu.
- So sánh dữ liệu: Giúp so sánh dữ liệu giữa các nhóm khác nhau.
Hy vọng bài học này đã giúp các em hiểu rõ hơn về mẫu số liệu ghép nhóm. Hãy luyện tập thêm các bài tập để nắm vững kiến thức và áp dụng vào thực tế nhé!
