quảng trường và tòa tháp

“Quảng trường và Tòa tháp”: Mạng lưới và Quyền lực trong Lịch sử Thế giới

“Quảng trường và tòa tháp: Mạng lưới và quyền lực, từ Hội Tam điểm đến Facebook” (tên gốc: “The Square And The Tower: Networks And Power, From The Freemasons To Facebook”) là tác phẩm gần đây nhất của sử gia nổi tiếng người Anh, Niall Ferguson, người đã nhận được nhiều giải thưởng danh giá. Lần đầu xuất bản vào năm 2018 và nhanh chóng trở thành sách bán chạy nhất của New York Times, cuốn sách này mang đến một cái nhìn sâu sắc về những bước ngoặt quan trọng trong lịch sử thế giới, bao gồm cả những diễn biến đang diễn ra, đồng thời phân tích sự tương tác giữa các hệ thống quyền lực truyền thống và mạng xã hội hiện đại.

Về Tác giả Niall Ferguson

Niall Ferguson (sinh ngày 18 tháng 4 năm 1964) là một trong những sử gia hàng đầu đương đại, từng được Tạp chí Time vinh danh là một trong 100 người có ảnh hưởng nhất thế giới năm 2004. Ông là tác giả của 15 cuốn sách được đánh giá cao bởi giới chuyên môn và độc giả.

Sự Song Hành của Mạng lưới và Trật tự Thứ bậc

Thế kỷ XXI thường được ca ngợi là kỷ nguyên của kết nối mạng lưới, cả về mặt công nghệ lẫn xã hội. Tuy nhiên, trong “Quảng trường và tòa tháp”, Niall Ferguson lập luận rằng các mạng lưới đã luôn tồn tại song hành cùng con người từ rất lâu đời. Chúng xuất hiện trong cấu trúc bộ não, chuỗi thức ăn, phả hệ gia đình, và các cộng đồng tự do. Trật tự thứ bậc (tổ chức theo chiều dọc) và kết nối mạng lưới (tổ chức theo chiều ngang, ví dụ như các mạng xã hội Facebook, Twitter…) đã luôn tồn tại song song trong suốt lịch sử phát triển của xã hội loài người, chứ không phải là một hiện tượng mới chỉ xuất hiện gần đây.

Khảo sát Lịch sử của Mạng lưới và Quyền lực

Cuốn sách này là một khảo sát về lịch sử hình thành và hoạt động của các hệ thống mạng lưới trong xã hội con người. Từ những câu chuyện về các hội kín, đến các “mạng lưới” được sử dụng trong chiến tranh du kích ở Borneo và chiến tranh Việt Nam (trước thời Facebook), từ việc các mạng lưới thúc đẩy những phát minh đổi mới, đến vai trò của các hệ thống trật tự thứ bậc trong việc phổ biến những phát minh đó. Tác phẩm tập trung vào sự căng thẳng giữa các mạng lưới phân tán và các trật tự thứ bậc lâu đời, cũng như sự trỗi dậy của các mạng lưới để giành quyền lực tối cao và tác động đến các cộng đồng từ cấp độ địa phương đến toàn cầu.

Internet: Quảng trường Công cộng Hiện đại

Nhiều người lầm tưởng rằng Internet đã thay đổi bản chất của thế giới. Tuy nhiên, theo một phán quyết gần đây của Tòa án Tối cao Hoa Kỳ, Internet chỉ là “quảng trường công cộng hiện đại”. Công nghệ có thể thay đổi, nhưng thế giới vẫn là một thế giới củaquảng trườngvàtòa tháp.

Như chính tác giả Niall Ferguson đã chia sẻ:

“Để hiểu được ý nghĩa của tựa đề “Quảng trường và tòa tháp”, người đọc nên đến Siena. Hãy đi bộ qua quảng trường hình vỏ sò Palazzo del Campo đến tòa thị chính Palazzo Pubblico, và ngắm nhìn dưới bóng gác chuông Torre del Mangia hùng vĩ. Tại đây, bạn sẽ thấy sự kết hợp hài hòa giữa hai hình thức tổ chức loài người mà cuốn sách miêu tả: không gian công cộng xung quanh quảng trường phục vụ các hoạt động đời thường của người dân, và tòa tháp biểu tượng cho quyền lực lâu đời.”

Trích Đoạn Hay

“Cuốn sách này […] kể câu chuyện về sự tương tác giữa các mạng lưới và trật tự thứ bậc từ quá khứ đến hiện tại. Nó tổng hợp những hiểu biết từ nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm kinh tế học, xã hội học, khoa học thần kinh và hành vi tổ chức. Luận điểm trung tâm của cuốn sách là các mạng xã hội luôn đóng vai trò quan trọng hơn nhiều trong lịch sử so với những gì các nhà sử học thường công nhận – đặc biệt là những người có xu hướng tập trung vào các tổ chức thứ bậc như nhà nước. Các mạng xã hội chưa bao giờ quan trọng đến vậy trong hai giai đoạn lịch sử: ‘Thời đại kết nối’ đầu tiên sau sự ra đời của máy in ở châu Âu vào cuối thế kỷ XV và kéo dài đến cuối thế kỷ XVIII, và thời kỳ hiện tại bắt đầu từ những năm 1970. Tôi cho rằng cuộc cách mạng công nghệ gắn liền với Thung lũng Silicon là hệ quả hơn là nguyên nhân của một cuộc khủng hoảng trong các tổ chức thứ bậc. Giữa hai giai đoạn này, từ cuối những năm 1790 đến cuối những năm 1960, các tổ chức thứ bậc đã tái khẳng định quyền kiểm soát và thành công trong việc đàn áp hoặc sáp nhập các mạng lưới. Đỉnh cao của quyền lực thứ bậc là giữa thế kỷ XX – kỷ nguyên của chế độ chuyên chế và chiến tranh tổng lực.”

Thông tin thêm về tác giả

NIALL FERGUSON

(sinh năm 1964)

Sử gia người Anh, một trong những sử gia nổi tiếng nhất đương đại. Ông là giáo sư tại Đại học Harvard, nghiên cứu viên cao cấp tại Đại học Stanford và Đại học Oxford, chuyên gia trong các lĩnh vực lịch sử quốc tế, lịch sử kinh tế và tài chính, cũng như chủ nghĩa đế quốc của Anh và Mỹ.

Năm 2004, Niall Ferguson được Tạp chíTimebình chọn là một trong 100 người có ảnh hưởng nhất thế giới.

Tác phẩm tiêu biểu

• Đồng tiền lên ngôi
• Văn minh phương Tây và phần còn lại của thế giới