năm tháng nhọc nhằn năm tháng nhớ thương

"Năm tháng nhọc nhằn, năm tháng nhớ thương" - Dấu ấn một đời người qua lăng kính văn chương

“Năm tháng nhọc nhằn, năm tháng nhớ thương” của Ma Văn Kháng không đơn thuần là một tập hồi ký, mà còn là bức tranh chân thực về một đời người, được vẽ nên từ những trải nghiệm sâu sắc về nhọc nhằn và yêu thương. Tác phẩm lay động lòng người bởi sự giản dị, chân thành và góc nhìn độc đáo về cuộc sống, văn chương và con người.

Hành trình ký ức qua năm phần sách

Cuốn sách được chia thành năm phần chính: “Miền xa vẫy gọi”, “Lao Cai miền quả vàng”, “Hà Nội”, “Những năm tháng nhọc nhằn và mê mải với văn chương”, “Bạn bè đồng nghiệp thân yêu”, và “Một chốn nương thân”. Mỗi phần là một mảnh ghép trong bức tranh ký ức của tác giả, đưa người đọc đi qua những giai đoạn khác nhau của cuộc đời ông, từ những năm tháng tuổi thơ ở miền núi, đến những năm tháng sống và làm việc ở Hà Nội.

Sức sống của hồi ký và tài năng văn chương

Điều khiến “Năm tháng nhọc nhằn, năm tháng nhớ thương” khác biệt so với những tác phẩm hồi ký khác chính là cách tác giả kể chuyện. Ma Văn Kháng không chỉ dừng lại ở việc ghi chép lại những sự kiện đã diễn ra, mà còn tái hiện chúng một cách sống động, chân thực qua ngôn từ và bút pháp tài hoa. Qua từng trang sách, người đọc như được sống lại những năm tháng lịch sử của đất nước, được gặp gỡ những con người đa dạng với những số phận khác nhau.

Tác phẩm không chỉ là câu chuyện về cuộc đời của một nhà văn, mà còn là những suy ngẫm sâu sắc về văn chương và cuộc sống. Tác giả chia sẻ những trăn trở, những niềm vui, nỗi buồn trong quá trình sáng tạo, đồng thời thể hiện quan điểm riêng về vai trò của văn chương trong đời sống xã hội.

Những trích đoạn đáng suy ngẫm

Những dòng trích dẫn sau đây đã chạm đến trái tim của nhiều độc giả:

“Không thể kể hết những gì đã trải qua, những ngẫu nhiên nữa, đã góp phần đưa mình vào con đường văn chương. Đường đời là không thể định trước và mọi việc đều không thể rạch ròi, kể cả khi nó đã hoàn thành”.

“Sống thế nào đây lúc này? Với tôi, chỉ còn một cách là cắn răng lại nhịn nhường. Nhịn nhường người thân thì có gì là xấu. Và cắn răng lại để làm việc, để kiên trì nhẫn nại từng bước một đi tới. Tôi không nói ngoa. Vì quả thật những truyện ngắn và những cuốn tiểu thuyết dài hơi, chính những mơ ước, dự định về chúng đã nuôi dưỡng niềm vui sống của tôi, để tôi vượt qua tất cả thử thách cay nghiệt trong thời gian này. Tôi vẫn viết. Ngồi trong căn buồng chật hẹp mùa hè như cái lò thiêu, tôi viết, được trang nào lại dúi xuống cất giấu ở dưới gầm giường cùng lũ nồi niêu soong chảo nhọ nhem. Cuộc sống vốn dĩ có đâu là dễ dãi. Phải biết sống cả những khi tưởng như không chịu đựng được nữa".

“Ý nghĩ phải viết một cuốn tiểu thuyết về những ngày đất nước xã hội hỗn tạp, ở chênh vênh bên bờ vực thẳm này, ngày đêm sôi sục trong tôi. Cũng đã đến bốn năm nay, kể từ ngày chuyển vùng về Hà Nội, thay đổi địa bàn và môi trường sống, tôi chưa bắt tay vào viết một cuốn sách dài hơi nào rồi. Thêm nữa, lâu nay tôi chỉ quen viết về cuộc sống và con người miền núi, nay tôi muốn thử sức mình ở một địa hạt khác. Và thật tình trong những ngày sống khó khăn này, dẫu nhận thức lí trí còn lờ mờ, chưa hiểu hết được thực cảnh hôm nay còn là hệ quả tất yếu của con đường lịch sử hiện thực, chứ không phải chỉ là lỗi lầm của tệ quan liêu, của chế độ kinh tế tập trung bao cấp của người lãnh đạo, tôi vẫn muốn khẳng định cái đẹp trong bản chất vững vàng và tính chất bi tráng của cuộc sống vĩnh hằng bằng một thể loại lớn của văn xuôi là tiểu thuyết. Cái ngõ 221 cho tôi bao tư liệu sống. Cuộc sống quanh tôi, ở ngay cơ quan tôi, sống động bao chất liệu, kể cả những giai thoại và những số phận kì quặc của con người.”.

Kết luận

“Năm tháng nhọc nhằn, năm tháng nhớ thương” là một tác phẩm đáng đọc đối với những ai yêu thích văn chương, lịch sử và muốn tìm hiểu về cuộc đời của một nhà văn tài năng. Cuốn sách không chỉ mang đến những giây phút thư giãn, mà còn gợi mở những suy ngẫm sâu sắc về cuộc sống và con người.