Môi Cầu Vồng: Hành Trình Vượt Khó và Khát Vọng Hòa Bình
Câu chuyệnMôi cầu vồngmở ra với sự khám phá đầy tò mò của nhân vật “tôi” về những chiếc vali cổ, những bảo vật mà bà ngoại và ông cố trân trọng giữ gìn qua nhiều thập kỷ. Bên trong, những cuốn sách cũ kỹ, những con búp bê bạc màu kể lên những dấu ấn của thời gian, đưa người đọc ngược dòng lịch sử về năm 1939. Đó là thời điểm gia đình Do Thái gồm bốn người – Vera 8 tuổi, Sonia 12 tuổi cùng cha mẹ – bắt đầu một hành trình vượt biển đầy gian nan đến Hồng Khẩu, Thượng Hải, để trốn tránh sự truy đuổi và đàn áp tàn bạo của Đức Quốc xã. Hồng Khẩu, một địa danh có thật tại Thượng Hải, đã trở thành nơi trú ẩn của hàng ngàn người Do Thái trong Thế chiến thứ hai, đồng thời là nguồn cảm hứng cho tựa đề đầy ý nghĩa của cuốn sách. “Môi Cầu Vồng” – một cái tên đẹp đẽ và thơ mộng, lại ẩn chứa không gian giam cầm, sự tước đoạt tự do, nỗi đau chia ly và cuộc sống lưu lạc của những con người bị đẩy khỏi quê hương.
Gia đình Vera đã trải qua bảy năm đầy thử thách tại Thượng Hải, trước khi phải chia tay mảnh đất này trong sự nuối tiếc khi chiến tranh kết thúc. Trong suốt bảy năm đó, Vera đã trưởng thành từ một cô bé hồn nhiên, tinh nghịch trở thành một thiếu nữ mạnh mẽ, tự tin, biết đối mặt với nghịch cảnh, sẻ chia, thấu hiểu và đồng cảm. Hành trình trưởng thành của cô được đồng hành bởi những người bạn Trung Quốc tốt bụng, những người mà gia đình Vera đã coi như người thân: Củ Ấu, Như Dao, bác Triệu, cô thợ may Chiêu Đệ, thím Thẩm và A Tiêu.
Một Câu Chuyện Đa Chiều Về Lịch Sử, Nhân Ái và Sự Kiên Cường
Môi cầu vồngkhông chỉ là một cuốn tiểu thuyết về tuổi thơ trong bối cảnh lịch sử, mà còn là một tác phẩm độc đáo mang đậm phong cách Trung Quốc về chiến tranh, nhân loại, tình yêu gia đình, đức tin, sự kiên trì và đạo đức. Cuốn sách khắc họa chân thực sự tàn khốc của Thế chiến thứ hai và chế độ Đức Quốc xã, đồng thời tôn vinh sự dũng cảm, tươi sáng của tuổi thơ trong chiến tranh, sự lạc quan, sức mạnh, lòng dũng cảm, trí tuệ và tinh thần nhân đạo vượt qua mọi rào cản chủng tộc và quốc tịch. Qua góc nhìn của một gia đình Do Thái lưu vong, toàn cảnh xã hội Thượng Hải những năm 30, 40 của thế kỷ XX hiện lên sống động, chân thực, với đủ mọi tầng lớp, từ người lao động nghèo đến giai cấp thượng lưu.
Thượng Hải thời kỳ đó cũng đang phải gánh chịu những đau khổ và mất mát dưới sự áp bức tàn bạo của quân đội Nhật Bản. Mặc dù cuộc sống khó khăn và thiếu thốn, Thượng Hải vẫn là nơi duy nhất sẵn sàng mở cửa đón nhận 30.000 người Do Thái trốn chạy khỏi sự truy đuổi của Đức Quốc xã. Dù khác biệt về màu da, sắc tộc và ngôn ngữ, người dân Thượng Hải vẫn lựa chọn tin tưởng, giúp đỡ và chia sẻ một cách vô điều kiện. Trên mảnh đất này, người Do Thái và người Trung Quốc đã cùng nhau vượt qua muôn vàn khó khăn cho đến khi quân Nhật đầu hàng. Đọc xong cuốn sách, người đọc sẽ hiểu tại sao Thượng Hải lại được mệnh danh là “Con thuyền Nô-ê” của người Do Thái trong những năm tháng lịch sử đầy biến động đó.
Ý Nghĩa Vượt Thời Gian
Đây không chỉ là một câu chuyện về quá khứ, mà còn mang những ý nghĩa sâu sắc vượt thời gian, phản ánh những sự kiện di cư tương tự đã diễn ra trong suốt lịch sử nhân loại. Trong hành trình tị nạn và di cư, vô số người dân bình thường như gia đình Vera đã tiến về phía trước với niềm tin và sự kiên trì, dù luôn có những mất mát và hy sinh. Chính sự kiên cường, dũng cảm, lòng vị tha, sự chân thành và nhân ái đã làm nên những cuộc hành trình vĩ đại của loài người, chứng minh sự bất diệt của sự sống và nền văn minh.
Về Tác Giả Ân Kiện Linh
Ân Kiện Linh là một nhà văn chuyên viết cho thiếu nhi, bắt đầu sự nghiệp sáng tác vào năm 1989. Bà nổi tiếng với các tiểu thuyết như:Người giấy, Cô nhi viện dốc Dã Mang, Bồ câu trắng trên hoang tàn đổ nát, Tuổi thơ trong quán trà Ánh Trăng, Mạch Tiểu Mạch theo những vòng xe quay, Con thuyền trên bầu trời… và các tản văn:Tình yêu – Bà ngoại và tôi, Gửi những cô gái sắp lớn – 15 bức thư cho gửi tuổi thanh xuân, Gửi những cô gái mới lớn – 15 bức thư cho gửi tuổi thanh xuân, Thăm lại tuổi thơ… Bà đã nhận được nhiều giải thưởng danh giá như Giải Sách hay Trung Quốc năm 2016, Giải văn học thiếu nhi quốc tế Trần Bá Xuy lần thứ nhất, Giải văn học thiếu nhi xuất sắc toàn quốc lần thứ 10, Giải Tản văn Băng Tâm lần thứ 7, Giải nhất Văn học thiếu nhi Thượng Hải lần thứ 8… Nhiều tác phẩm của bà đã được dịch sang tiếng Việt, bao gồm:Gửi những cô gái sắp lớn – 15 bức thư cho gửi tuổi thanh xuân, Gửi những cô gái mới lớn – 15 bức thư cho gửi tuổi thanh xuân, Nỗi oan của Đậu, Hoa anh thảo của mẹ, Bố là bố thôi. Dàn đồng ca mùa hạ...
Những Đoạn Trích Đáng Nhớ
- “Vẫn là người bạn đã giúp đỡ ông lúc trước lại đem đến cho ông một tia hi vọng trong tình cảnh đen tối lúc bấy giờ, người bạn đó xoay sở chuẩn bị được cho ông một tấm vé tàu đến Thượng Hải. Khi âm thầm tiễn ông lên đường, người bạn nói: “Anh nhất định phải sống!” Nước mắt lưng tròng, ông hứa với bạn mình “nhất định phải sống”, “sống đến ngày ánh sáng hi vọng hiện ra cuối đường hầm”. Và thế là, ông đã vượt muôn trùng đại dương để đến Thượng Hải và sống trong tòa nhà bên sông này.”
- “Các con phải đi học lại, Sonia và Vera của bố mẹ. Chúng ta có thể khuynh gia bại sản, nhưng kiến thức và trí tuệ thì không gì sánh nổi, mẹ con và bố quyết không thể để các con bỏ học.”
- “Phòng khách của nhà Củ Ấu vẫn lộng lẫy và ngăn nắp như trước, nhưng Vera cảm thấy ở đây dường như thừa ra chút gì đó và cũng thiếu đi chút gì đó. Vài năm sau, khi Vera đến độ tuổi của Sonia bây giờ, nhớ về cảm giác quay lại nhà của Củ Ấu hôm đó, cô mới nhận ra rằng, ngôi nhà đã thừa ra một chút lạnh lẽo và thiếu đi một chút yên ổn. Lạnh lẽo và yên ổn, những thứ đó không thể nhìn thấy trong hiện thực, nhưng không hiểu vì sao, nó lại có thể tồn tại trong lòng người rõ mồn một đến nhường ấy. Cô cũng nhận ra, ngôi nhà nào cũng có sự sống của nó, sự sống ấy được kết nối từ hơi thở của những con người sống trong chính ngôi nhà đó.”
- “Cô không muốn bất cứ ai biết rằng ở tuổi mười sáu, cô đã lặng lẽ sở hữu bí mật đẹp đẽ nhất của người con gái, như tia chớp quyến luyến sự bình yên của mái nhà, bông tuyết khát khao hơi ấm của mặt đất, cô bé Sonia ngày nào cũng thao thức nhớ thầm một cậu bé có tên gọi Simon.”
- “Tuy nhiên, ngay cả khi thế gian này có biến thành địa ngục, thì trên trời cao kia vẫn có trăng tròn.” Ông Triệu chỉ ra ngoài cửa sổ. Vầng trăng bạc treo giữa trời đêm, ánh lên nền trời một màu xám xanh trong suốt. “Lúc này, cho dù ở Thượng Hải hay ở châu Âu xa xôi, chúng ta vẫn thấy cùng một vầng trăng. Chiến tranh có thể hủy hoại cuộc sống nhưng không thể hủy diệt khát vọng đoàn tụ và hòa bình của con người.”
- “Những người Trung Quốc và Do Thái vốn không hề quen biết nhau, ấy vậy mà trong khoảnh khắc bom rơi đạn nổ này, họ bỗng như thân thuộc, kề vai sát cánh bên nhau như anh chị em trong một nhà, vô tư cứu trợ lẫn nhau, đến cả những người Trung Quốc cùng khổ nhất cũng lấy thức ăn và chạy đến trạm cứu hộ y tế.”
- “Ngày lên đường mỗi lúc một cận kề, Vera cảm thấy trái tim mình ngày một thêm nặng trĩu. Cô nhớ bảy năm trước, khi rời khỏi Berlin, cô mới chỉ là một đứa trẻ ngu ngơ, trái tim cô còn như một con chim non thoăn thoắt chuyền cành, đập cánh một cái là có thể bay, không hề biết đằng sau mỗi chuyến đi xa là điều gì đang chờ đón, cũng chưa hề biết lao tâm khổ tứ để trù liệu cho cuộc sống sau này. Bảy năm sau ngày rời nhà ra đi, trái tim cô đã không còn nhẹ tênh như trước nữa, cô đã bắt đầu thấy trĩu nặng trong lòng, cũng bắt đầu có thêm nhiều kí ức và vấn vương, cô cần phải xếp đặt lại tất cả những nỗi niềm ấy sao cho thật gọn gàng, ngăn nắp.”
- “Khi Vera rời khỏi nhà Như Dao, cô chợt hiểu những điều bố nói - Những thứ chúng ta mang theo dù vô hình, nhưng rất nặng. Có những thứ quả thực không nhìn thấy được, nhưng đủ chiếm trọn tim ta.”
- “Tôi sống, chỉ là vì niềm hi vọng cháy bỏng trong tim, đó là chờ đến một ngày sẽ được cùng gia đình đoàn tụ. Vì điều đó, tôi cam tâm tình nguyện rạp mình trên mặt đất, bò trên cát sỏi đang cháy đỏ, những mong tìm được một chốn có thể cứu vớt gia đình mình, kể cả khi toàn thân tôi nhuốm máu. Tôi đã tưởng ngày đó sẽ đến... Nhưng, Chúa đã không thương xót tôi.”
- “Sáu năm qua, tôi tựa vào hi vọng mà sống. Nhưng giờ đây, niềm hi vọng đã bị dập tắt, trái tim tôi cũng đã chết. Đáng sợ hơn cả mất đi mạng sống, đó chính là chết hẳn cõi lòng. Tôi cảm thấy cõi lòng mình đã chết, không còn dũng khí và ý nghĩa gì để sống tiếp nữa. Kể từ đó, Simon biến mất khỏi thế gian này mãi mãi.”
- “Cảnh tượng khủng khiếp cuối cùng cũng đập vào mắt tất cả. Khu phố trước mặt đã bị bom dập thành một đống đổ nát, vài ngôi nhà chưa sụp đang lung lay chực đổ, Vera bị đám đông đẩy về phía trước, cô loạng choạng, ngã nhào xuống một đống gạch ngói vụn nát. Cô chạm vào một thứ gì đó mềm mềm, rụt tay lại nhìn xem, chỉ thấy một đám bê bết máu - và thứ mà cô vừa chạm phải là một đoạn chân hay tay không rõ nữa đã bị bom đánh văng ra!”
- “Khi họ đến được trạm cứu trợ, người bị thương đủ mọi quốc tịch đã nằm la liệt đầy sân: người Trung Quốc, người Nga, người Do Thái, tất cả đều đang chờ cứu hộ. Vera nhìn thấy một người đàn ông Trung Quốc, trên người ngoài một chiếc quần đùi ra không còn mặc bất cứ gì khác, đến cả giày dép cũng không thấy tăm tích, bắp chân anh ta bê bết máu, nhưng anh ta chỉ chăm chăm nhìn vào cánh tay trái của mình. Lúc này Vera mới phát hiện ra, cánh tay trái của anh ta đã biến mất, vai trái anh ta đeo một dải băng trắng nhợt, vết thương đã được băng bó một cách vô cùng chuyên nghiệp.”
```
