Lời Nguyện Cầu Chernobyl của Svetlana Alexievich là một tác phẩm phi thường, không phải là một cuốn tiểu thuyết hay báo cáo điều tra thông thường, mà là một bản tổng hợp những câu chuyện, lời kể trực tiếp từ những người sống sót sau thảm họa Chernobyl năm 1986. Alexievich, một nhà báo điều tra người Belarus, đã dành hàng năm trời để phỏng vấn hàng trăm nhân chứng – từ những người lính cứu hỏa đầu tiên đến hiện trường, các kỹ sư nhà máy điện, những cư dân bị sơ tán, các bác sĩ, và thậm chí cả những đứa trẻ bị ảnh hưởng bởi phóng xạ.
Tóm tắt nội dung:
-
Thảm họa và những khoảnh khắc đầu tiên: Cuốn sách mở đầu bằng những mô tả chân thực và kinh hoàng về đêm 26 tháng 4 năm 1986, khi lò phản ứng số 4 của nhà máy điện Chernobyl phát nổ. Những người kể chuyện tái hiện lại sự hoảng loạn, sự bối rối và sự thiếu hiểu biết ban đầu về mức độ nghiêm trọng của thảm họa.
-
Những người anh hùng vô danh: Alexievich tập trung vào những người đã dũng cảm đối mặt với nguy hiểm để ngăn chặn thảm họa lan rộng, bao gồm những người lính cứu hỏa, kỹ sư và công nhân nhà máy. Họ kể về những hy sinh thầm lặng, những nỗi sợ hãi và những quyết định khó khăn mà họ phải đưa ra trong những giờ phút sinh tử.
-
Cuộc sống sau thảm họa: Phần lớn cuốn sách dành để khám phá cuộc sống của những người bị ảnh hưởng bởi thảm họa sau khi nó xảy ra. Những người bị sơ tán phải đối mặt với sự mất mát nhà cửa, công việc và cộng đồng. Họ phải vật lộn với những vấn đề sức khỏe, sự kỳ thị và nỗi sợ hãi về tương lai.
-
Sự thật bị che giấu và những lời nói dối: Cuốn sách phơi bày sự che đậy thông tin và những lời nói dối của chính phủ Liên Xô về thảm họa. Những người kể chuyện bày tỏ sự phẫn nộ và thất vọng của họ về việc bị lừa dối và bị bỏ rơi.
-
Di sản của Chernobyl: Cuốn sách kết thúc bằng những suy ngẫm về di sản lâu dài của Chernobyl, cả về mặt vật chất lẫn tinh thần. Nó đặt ra những câu hỏi quan trọng về trách nhiệm, đạo đức và ý nghĩa của việc sống trong một thế giới bị đe dọa bởi công nghệ hạt nhân.
Ưu điểm và đánh giá:
-
Sức mạnh của giọng kể: Điểm mạnh lớn nhất của cuốn sách là giọng kể chân thực và đầy cảm xúc của những người kể chuyện. Alexievich đã thành công trong việc tạo ra một bức chân dung sống động và đa chiều về thảm họa Chernobyl thông qua những lời kể trực tiếp, không qua lăng kính của bất kỳ nhà văn hay nhà báo nào.
-
Tính lịch sử và xã hội: Cuốn sách không chỉ là một câu chuyện về thảm họa hạt nhân, mà còn là một tài liệu lịch sử và xã hội quan trọng về cuộc sống ở Liên Xô vào những năm 1980. Nó phơi bày những vấn đề sâu sắc về hệ thống chính trị, văn hóa và xã hội của đất nước này.
-
Phong cách viết độc đáo: Alexievich sử dụng một phong cách viết độc đáo, kết hợp giữa báo chí điều tra và văn học. Bà không cố gắng phân tích hay giải thích thảm họa, mà để cho những người kể chuyện tự nói lên câu chuyện của họ.
-
Tác động cảm xúc mạnh mẽ: Lời Nguyện Cầu Chernobyl là một cuốn sách gây ám ảnh và xúc động mạnh mẽ. Nó khiến người đọc phải suy ngẫm về những hậu quả khủng khiếp của thảm họa hạt nhân và về giá trị của cuộc sống con người.
Đánh giá chung: Lời Nguyện Cầu Chernobyl là một kiệt tác của văn học phi hư cấu. Nó là một cuốn sách quan trọng, cần thiết và đáng đọc đối với bất kỳ ai quan tâm đến lịch sử, xã hội và đạo đức. Tác phẩm này đã mang lại cho Svetlana Alexievich giải Nobel Văn học năm 2015, một sự công nhận xứng đáng cho những đóng góp to lớn của bà cho văn học thế giới.
Cuốn sách này không chỉ là một lời nhắc nhở về thảm họa Chernobyl, mà còn là một lời cảnh tỉnh về những nguy hiểm tiềm ẩn của công nghệ hạt nhân và về tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường và sức khỏe con người.
