Bạn có thể mua sách tại Shopee, Lazada, TiKi, Fahasa theo liên kết ở dưới để ủng hộ tác giả bạn nhé.
Khuyến Học – Tác Phẩm Ảnh Hưởng Sâu Rộng Đến Nhật Bản
Mặc dù không phải là công trình đồ sộ và mang tính triết học sâu sắc nhất của tác giả, “Khuyến Học” lại là tác phẩm có tác động lan tỏa mạnh mẽ nhất đến đời sống tinh thần của người dân Nhật Bản. Lần đầu xuất bản, cuốn sách đã đạt được con số ấn bản kỷ lục lên đến 3,4 triệu bản, một con số ấn tượng nếu so sánh với tổng dân số Nhật Bản thời điểm đó chỉ khoảng 35 triệu người. Sự đón nhận nhiệt tình này cho thấy “Khuyến Học” thực sự trở thành cuốn sách gối đầu giường của đông đảo người Nhật trong giai đoạn Duy Tân.
Từ năm 1942 đến năm 2000, riêng nhà xuất bản Iwanami Bunko đã tái bản đến 76 lần, minh chứng cho giá trị bền vững và tầm ảnh hưởng lâu dài của tác phẩm này.
Nội Dung Chủ Đạo: Tinh Thần Cơ Bản và Mục Đích của Học Vấn
Trong “Khuyến Học”, Fukizawa Yukichi đã trình bày những suy tư sâu sắc về bản chất con người và ý nghĩa thực sự của việc học. Các chương sách đề cập đến các vấn đề then chốt như sự bình đẳng, quyền con người, vai trò của nền văn học mới, trách nhiệm của người dân và chính phủ trong một quốc gia pháp quyền đã góp phần thay đổi nhận thức của người Nhật Bản dưới thời Minh Trị.
Tuyên ngôn mạnh mẽ “trời không tạo ra người đứng trên người và cũng không tạo ra người đứng dưới người” của Fukuzawa Yukichi đã gây chấn động và làm thay đổi sâu sắc tâm lý của người Nhật, những người vốn đã quen với hệ thống đẳng cấp, sự phục tùng và nỗi sợ hãi quyền lực suốt hàng trăm năm dưới chế độ phong kiến Mạc phủ. Ông khẳng định rằng sự khác biệt giữa con người không phải do địa vị xã hội mà do trình độ học vấn.
Học Vấn Thực Tiễn và Tinh Thần Độc Lập
Về vấn đề học vấn, Fukuzawa Yukichi đã phê phán phương pháp học thuộc lòng, học chay và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng một nền học vấn dựa trên “thực tế”. Nền học vấn này phải gắn liền với đời sống hàng ngày, dựa trên tinh thần khoa học, tinh thần độc lập và tính thực dụng. Ông cũng đề cao việc tiếp thu văn minh phương Tây một cách có chọn lọc.
Quan điểm xuyên suốt cuốn sách là tìm kiếm con đường để bảo vệ nền độc lập của Nhật Bản trong bối cảnh các cường quốc phương Tây đang có âm mưu biến toàn bộ châu Á thành thuộc địa.
Khuyến Học: Bản Lề Tư Tưởng Thời Duy Tân Nhật Bản
“Khuyến Học” của Fukuzawa Yukichi không phải là một tác phẩm đồ sộ, mang tính triết học sâu sắc, nhưng lại là cuốn sách có sức ảnh hưởng to lớn nhất đối với công chúng Nhật Bản. Ngay lần đầu xuất bản, sách đã đạt con số ấn bản kỷ lục 3,4 triệu bản, một con số ấn tượng so với dân số Nhật Bản thời bấy giờ chỉ khoảng 35 triệu người. Sự đón nhận nồng nhiệt này cho thấy “Khuyến Học” thực sự là cuốn sách gối đầu giường của người dân Nhật Bản trong giai đoạn Duy Tân Minh Trị.
Đánh Thức Tư Tưởng Bình Đẳng
Trong “Khuyến Học”, Fukuzawa Yukichi đi sâu vào phân tích bản chất con người và mục đích thực sự của học vấn. Tác giả đề cập đến những vấn đề then chốt như sự bình đẳng, quyền con người, ý nghĩa của nền văn học mới, trách nhiệm của người dân và chính phủ trong một quốc gia pháp trị. Những chương này đã tạo nên một làn sóng thay đổi mạnh mẽ trong tâm lý người Nhật Bản thời Minh Trị.
Tuyên ngôn nổi tiếng “trời không tạo ra người đứng trên người và cũng không tạo ra người đứng dưới người” của Fukuzawa Yukichi đã gây chấn động. Nó phá vỡ những quan niệm cố hữu về đẳng cấp, thân phận, sự phục tùng và nỗi sợ hãi quan quyền đã ăn sâu vào tâm trí người Nhật Bản suốt hàng trăm năm dưới chế độ phong kiến Mạc phủ. Ông khẳng định, sự khác biệt giữa con người không phải do xuất thân mà do trình độ học vấn.
Học Vấn Thực Tiễn và Tinh Thần Độc Lập
Về học vấn, Fukuzawa Yukichi phê phán gay gắt lối học “từ chương” – học thuộc lòng mà không hiểu bản chất. Ông nhấn mạnh Nhật Bản cần xây dựng một nền học vấn dựa trên “thực tế”, gắn liền với cuộc sống hàng ngày, dựa trên tinh thần khoa học, tinh thần độc lập và tính thực dụng. Việc tiếp thu văn minh phương Tây cần phải có sự chọn lọc, không nên sao chép một cách mù quáng.
Bảo Vệ Độc Lập Dân Tộc
Quan điểm xuyên suốt “Khuyến Học” là “làm thế nào để bảo vệ nền độc lập Nhật Bản” trong bối cảnh các cường quốc phương Tây đang ráo riết muốn biến toàn bộ châu Á thành thuộc địa. Fukuzawa Yukichi nhận thức rõ rằng, chỉ có một nền học vấn tiên tiến, một tinh thần dân tộc mạnh mẽ và một xã hội tiến bộ mới có thể giúp Nhật Bản đứng vững trước những thách thức từ bên ngoài.
Kết luận
“Khuyến Học” không chỉ là một tác phẩm về giáo dục mà còn là một bản tuyên ngôn về tự do, bình đẳng và độc lập dân tộc. Cuốn sách đã góp phần quan trọng vào việc thay đổi tư duy, mở đường cho Nhật Bản bước vào thời kỳ Duy Tân và trở thành một cường quốc hiện đại. Đến nay, những giá trị mà “Khuyến Học” mang lại vẫn còn nguyên giá trị và có ý nghĩa sâu sắc đối với mỗi cá nhân và toàn xã hội.
