Có Nỗi Buồn Gieo Mầm Nhân Ái (Nhật Ký Y Tá Thời Covid-19)
Tác giả: Iris Lê
Iris Lê, tên thật là Lê Quỳnh Phương, sinh ngày 1/11/1994, bắt đầu sự nghiệp thơ ca từ năm 6 tuổi và tốt nghiệp ngành Y tá tại Đại học Nam Úc. Hiện đang công tác tại Bệnh viện Royal Adelaide, đồng thời là người mẫu của công ty Finesse Modelling và từng đạt danh hiệu Hoa hậu Áo dài của Adelaide Nam Úc.
“Với tất cả lòng biết ơn đến những đồng nghiệp của tôi, những người đang và đã dũng cảm chiến đấu với đại dịch Covid-19, quyển sách này như một cuốn nhật ký, ghi lại những thực tế đau lòng của một giai đoạn lịch sử đầy biến động, với những mất mát to lớn về nhân mạng và những tổn thất kinh tế nặng nề. Hy vọng rằng, Covid-19 sẽ để lại những bài học quý giá cho toàn thế giới, làm tiền đề cho những kế hoạch phòng chống và kiểm soát dịch bệnh hiệu quả hơn trong tương lai.”– Iris Lê
Tựa
1. Khi nhận lời biên tập và giới thiệu một tác giả mới, tôi luôn cảm thấy một chút lo lắng. Liệu tác phẩm có đủ sức lay động, có xứng đáng với sự đón nhận của độc giả? Với tiểu thuyết (hay tự truyện?) của Iris Lê, cảm giác này vẫn hiện hữu. Nhưng khi tôi bắt đầu đọc, sự nghi ngại ấy nhanh chóng tan biến. Ngay từ những dòng đầu tiên, tôi đã bị cuốn hút bởi sức hấp dẫn khó cưỡng của tác phẩm. Tôi đọc một mạch, không rời mắt. Khi gấp lại trang bản thảo, gió chiều hun hút thổi về, bóng tối bao trùm. Nhưng trong bóng tối, tôi vẫn cảm nhận được một ánh sáng le lói, rực rỡ đến nao lòng.
Có Nỗi Buồn Gieo Mầm Nhân Áicủa Iris Lê đã mang đến cho tôi cảm giác ấy.
2. Có thể khẳng định rằng, đây là một trong những cuốn sách lấy bối cảnh khi cả thế giới đang phải đối mặt, choáng váng trước đại dịch COVID-19, và chắc chắn sẽ khiến người đọc suy ngẫm. Iris Lê đã viết với tư cách của một người trong cuộc – thông qua nhân vật Mia, phải không? Tôi nghĩ vậy. Bạn có nghĩ vậy không?
Hãy đọc để thấu hiểu hơn tấm lòng của những y, bác sĩ đã tận tụy phục vụ người bệnh. Iris Lê đã miêu tả một cách chân thực và chi tiết, từ những điều nhỏ nhặt nhất như cách đeo mặt nạ N95 đến những khó khăn khi phải xa gia đình để tránh lây nhiễm, từ sự kỳ thị của cộng đồng đến những niềm vui, nỗi buồn trong nghề y…
Nhưng câu chuyện không chỉ dừng lại ở đó.
Ở đây, còn là những suy tư thầm kín, những trăn trở của người Việt xa xứ khi hòa nhập với một nền văn hóa mới, là sự xáo trộn trong các mối quan hệ cộng đồng trong “mùa diệt vong” – mùa COVID, và là tình người ấm áp, sẻ chia trong những tháng ngày đen tối. Những mẩu chuyện nhỏ, đầy kịch tính, khiến ta không khỏi nhói lòng, thở dài… Iris Lê đã kể lại một cách nhẹ nhàng, không phô trương, nhờ đó, bức tranh nhiều tâm trạng, nhiều cảm xúc đã quyện vào nhau hài hòa, lôi cuốn người đọc theo từng dòng chữ…
Có thể nói, đây là một tiểu thuyết đáng chú ý khi đề cập đến chủ đề “có nỗi buồn gieo mầm nhân ái”. Ánh sáng nhân ái đó, đôi khi mờ nhạt, nhưng chắc chắn không bao giờ tắt trong cuộc sống. Trong những ngày COVID-19 tại Việt Nam, giữa những lo lắng của mỗi gia đình, mỗi cá nhân, chúng ta đã chứng kiến nhiều tấm lòng thơm thảo cùng chung tay sẻ chia, giúp đỡ lẫn nhau. Một trong những sáng kiến ấn tượng, phù hợp với quy định phòng chống dịch, là chiếc máy phát gạo miễn phí có tên gọi “ATM gạo” hoạt động 24/24. Hay trong giai đoạn 2 của phòng chống dịch tại Việt Nam, “ATM gạo” lại trở thành “ATM khẩu trang”.
Còn tại Úc thì sao?
Iris Lê chia sẻ: “Bên cạnh những khó khăn, mất mát trong đại dịch COVID-19, vẫn có những điểm sáng, dù nhỏ bé, nhưng đủ để sưởi ấm lòng những người chiến sĩ tuyến đầu. Đó là những khách sạn đã mở cửa tài trợ chỗ ở miễn phí cho các y tá và bác sĩ trực tiếp chăm sóc bệnh nhân COVID-19.
Đó là những chiến dịch “Nhận nuôi nhân viên y tế” trên Facebook với hàng chục nghìn lượt thích và theo dõi ở từng bang của xứ sở chuột túi. Tất cả bắt nguồn tại Perth, khi Chris Nicholas bắt đầu một nhóm “Nhận nuôi nhân viên y tế” trên Facebook: “Tôi và mẹ tôi muốn nhận nuôi những nhân viên y tế. Mẹ tôi là một đầu bếp giỏi. Tôi là một giáo viên hưu trí, con cái đã lớn và ở riêng. Nếu bạn cần chúng tôi giúp nấu ăn, đi chợ, giữ trẻ em, hay đảm nhận việc giặt giũ, dắt chó đi dạo, thì hãy liên hệ với chúng tôi qua tài khoản này.
Cảm ơn bạn vì đã ở trong số những người đứng đầu chiến tuyến, chúng tôi luôn nghĩ đến bạn”. Và đó chỉ là một trong số hàng trăm, hàng nghìn những mẩu tin tương tự như vậy. Vào những thời điểm đen tối nhất, khi cảm thấy bị kéo xuống đáy của vũng bùn tuyệt vọng, Mia lại click vào những trang Facebook ấy, và cô bất giác mỉm cười, cảm thấy như có những ngọn lửa nhỏ sưởi ấm lòng mình”.
Những ngọn lửa nhỏ ấy, luôn hiện diện quanh ta. Đọc xong nhật kýCó Nỗi Buồn Gieo Mầm Nhân Ái (Nhật Ký Y Tá Thời COVID - 19), một lần nữa, niềm tin vào điều thiện này lại càng được củng cố. Các nhân vật như Mia, Xie Liu, Anna, Joan, Faith, mẹ của Mia… trở nên gần gũi, thân thương trong trái tim người đọc là nhờ vậy.
3. Đọc một tác phẩm gần như đầu tay của một tác giả mới, tôi luôn suy nghĩ về hành trình phía trước của họ. Có thể hình dung bằng lý trí, có thể cảm nhận bằng linh cảm. VớiCó Nỗi Buồn Gieo Mầm Nhân Ái, tôi linh cảm Iris Lê sẽ còn đi xa hơn nữa, nếu cô bền bỉ với công việc viết lách như một nhu cầu không thể thiếu của cuộc sống, chứ không phải vì bất kỳ lý do nào khác. Nếu vậy, cộng đồng văn học hải ngoại đã có thêm một tác giả mới, xứng đáng được gọi là nhà văn. Được biết, Iris Lê tên thật là Lê Quỳnh Phương, sinh ngày 1/11/1994, bắt đầu làm thơ từ năm 6 tuổi, đã tốt nghiệp ngành Y tá tại Đại học Nam Úc. Hiện đang công tác tại Bệnh viện Royal Adelaide, là người mẫu của công ty Finesse Modelling và từng đạt danh hiệu Hoa hậu Áo dài của Adelaide Nam Úc.
Nếu Iris Lê trở thành nhà văn, điều đó có ý nghĩa gì? Tôi không biết. Nhưng tôi chắc chắn rằng, dù ở bất cứ nơi đâu, chúng ta vẫn cần có thêm nhiều nhà văn viết bằng tiếng Việt. Cần lắm. QuaCó Nỗi Buồn Gieo Mầm Nhân Ái, từ việc sử dụng tiếng Việt đến việc thể hiện tâm hồn của người Việt xa xứ, Iris Lê đã khiến ta “cảm thấy như có những ngọn lửa nhỏ sưởi ấm lòng mình”, lẽ nào ta lại thờ ơ? Hãy đón nhận. Tôi tin bạn sẽ hài lòng.
LÊ MINH QUỐC (9/8/2020)
Trích đoạn:
CHƯƠNG 1 - Vỡ trận
Mia cảm thấy trời đất như quay cuồng. Bọng đái cô căng đầy, đè vào thành bụng đau nhức, nhưng cơ thể lại đang kêu gào vì thiếu nước, khô héo như một cái cây trong mùa nắng hạn. Nhiều giờ đồng hồ đóng mình trong bộ đồ bảo hộ lỉnh kỉnh, dày như vải bố, hai bên gò má của cô hằn lên hai lằn của chiếc mặt nạ N95. Nhìn thoáng qua, trông như hai vết bớt kỳ dị bẩm sinh. Cách đeo mặt nạ đúng là không được để không khí thoát ra ngoài, và chính điều đó đã tạo nên những vết lằn chằng chịt trên gương mặt thanh tú ấy. Nếu ai đã từng sử dụng qua mặt nạ N95 một cách đúng chuẩn sẽ hiểu cảm giác khó thở và đau đớn, khi hai cạnh của chiếc mặt nạ buộc phải được kéo căng và siết chặt vào hai bên gò má. Chỉ cần đeo một vài phút, vùng da ấy sẽ đỏ rát, chứ đừng nói đến việc đeo trong nhiều giờ đồng hồ liên tục. Thời tiết của Úc đang vào thu, nhiệt độ trung bình là 15 độ C, nhưng trên gương mặt Mia vẫn lấm tấm mồ hôi vì nóng.
Thật là kinh khủng khi phải tự ngửi hơi thở sặc mùi hành tỏi của chính mình trong một thời gian dài. Mia đã phải ăn qua loa một chiếc bánh burger của cửa hàng McDonald trước giờ vào ca. Các cửa hàng ăn nhanh luôn mọc rải rác trên đường đi, giá cả lại phải chăng. Tuy nhiên, ở thời điểm này, chỉ có một phần tư số cửa hàng vẫn còn hoạt động, nhưng cũng chỉ phục vụ khách hàng mua mang về chứ không cho phép ăn tại chỗ.
Đôi khi Mia tự nhìn mình trong gương và giật mình. Mới có ba tháng mà mọi thứ đã thay đổi một cách chóng mặt như thế sao? Một Mia xinh đẹp, nổi tiếng là hoa khôi của Khoa Bệnh Truyền nhiễm của bệnh viện Westmead, bệnh viện lớn nhất nước Úc, giờ đây đã tàn tạ đến nỗi không thể nhận ra. Gương mặt hơi vuông cá tính kết hợp độc đáo với đôi gò má đầy đặn của trẻ thơ, làn da căng mướt không tì vết và sắc da tươi tắn như búp hoa vừa uống những giọt sương mai, giờ đã được thay bằng một cái đầu lâu khô quắt, hai trũng má hõm sâu. Căng lên trên khung đầu lâu ấy là lớp da xỉn màu, tái nhợt, lấm tấm mụn vì cà phê và những đêm mất ngủ. Đó là chưa kể đến những vết lằn chằng chịt được tạo ra bởi sự ma sát giữa những chiếc nón, những chiếc kính bảo hộ và khẩu trang siết chặt ma sát với làn da mỏng manh.
….
Cô gái mạnh mẽ ấy gần đây đã khóc rất nhiều, khóc vì kiệt sức, khóc vì phẫn nộ với thời thế và cảm thấy bản thân mình bất lực. Việc phải tăng giờ làm, làm ca kéo dài 12 tiếng, liên tục phải đóng mình trong đồ bảo hộ kín mít từ đầu đến chân vừa nóng vừa khó thở khiến đội ngũ y tế phải chịu đựng một lượng áp lực kinh khủng trong mùa dịch. Chưa kể đến việc phải tiếp xúc gần như cả ngày với những người bệnh truyền nhiễm làm tăng thêm sức nặng của sự căng thẳng. Tập thể nhân viên y tế của Úc không chỉ hoang mang vì thực trạng nội tại mà còn bị tra tấn tinh thần bởi nỗi ám ảnh nước Úc rồi sẽ đi vào vết xe đổ của các cường quốc khác như Ý, Anh, Mỹ v.v...Song song với sự căng thẳng từ việc chiến đấu với dịch bệnh, COVID-19 đã kéo theo muôn vàn những nỗi lo toan khác, những nỗi lo toan rất đời thường…
```
