Nhà tù Côn Đảo: Chứng tích của địa ngục trần gian
“Nhà tù Côn Đảo” – một cái tên gợi lên hình ảnh của những trại giam khắc nghiệt, nơi những người tù phải chịu đựng những đòn roi, hình phạt khổ sai tàn bạo của chế độ cũ. Trong lời giới thiệu cuốn sách “Lịch sử Nhà tù Côn Đảo (1862 - 1975)”, Giáo sư Trần Văn Giàu đã so sánh những trại tập trung giết người của Đức quốc xã với “Địa ngục trần gian Côn Đảo”, nhận xét rằng những trại tập trung này chỉ như “ao cạn so với vực thẳm”. Tại nơi địa ngục trần gian này, cái chết đôi khi còn được coi là sự giải thoát hơn là sống trong cảnh tù đày.
Sở Lưới – Nơi khổ sai không hồi kết
Sở Lưới là một trong những cơ sở khổ sai điển hình của Côn Đảo. Tù nhân tại đây phải hàng ngày đánh bắt cá để cung cấp cho bọn gác ngục, chia thành hai kíp khổ sai chính: kíp Lưới Năm và kíp Lưới Rùng. Khi có tàu ra đảo, tù nhân kíp Lưới Rùng thường được điều động để dọn dẹp tàu.
Mỗi kíp đảm nhận một công việc cụ thể, phù hợp với tên gọi của mình. Tuy nhiên, công việc của bất kỳ kíp nào cũng vô cùng vất vả, nguy hiểm, và mạng sống của người tù hầu như không được coi trọng.
Cuộc sống khắc nghiệt trong nhà tù
Dù phải lao động khổ sai, bữa ăn của người tù chỉ vẻn vẹn cơm hẩm, khô mục, cùng với tương thối. Quần áo của họ mỗi năm chỉ được cấp một bộ vải thô, thường xuyên phải vá chằng vá đụp. Người tù nào cũng gầy gò, ốm yếu, vàng vọt.
Ý chí vượt ngục mãnh liệt
Không một tù nhân Côn Đảo nào không nung nấu ý chí vượt ngục, dù biết rằng nguy cơ thất bại là rất cao. Họ thà chấp nhận cái chết giữa biển khơi, thậm chí trở thành mồi cho cá mập, còn hơn là cam chịu cuộc sống trong “địa ngục trần gian” này. Tù nhân thường trốn lên núi, đóng bè vượt đảo. Riêng tù nhân Sở Lưới còn có một hình thức vượt ngục đặc biệt: cướp tàu vượt đảo.
Cuộc vượt ngục thành công của kíp Lưới Rùng
Ở Sở Lưới, đã có hai cuộc vượt ngục thành công: một của kíp Lưới Năm (1964), và một của kíp Lưới Rùng (1965). Cuộc vượt ngục của kíp Lưới Rùng, dù chỉ diễn ra trong một ngày, nhưng là kết quả của một quá trình chuẩn bị kỹ lưỡng, đảm bảo các yếu tố bất ngờ, chính xác và chớp đúng thời cơ.
Cuốn sách “Chiếm tàu địch, vượt Côn Đảo” đã tái hiện sinh động cuộc chiếm tàu vượt ngục đầy cam go, mạo hiểm, với tinh thần chiến đấu cao của 57 tù nhân kíp Lưới Rùng vào ngày 27-2-1965, dưới ngòi bút giàu kinh nghiệm của tác giả – một người chuyên viết về nhà tù Côn Đảo.
Nguồn tài liệu quý giá về tinh thần chiến đấu
Cuốn sách là một nguồn tài liệu vô cùng quý giá về cuộc chiếm tàu, vượt đảo của 57 tù chính trị kíp Lưới Rùng. Từng trang sách thấm đẫm tinh thần chiến đấu và quyết tâm chiến thắng cao độ của các chiến sĩ tù chính trị. Họ đã biết tự tạo ra thời cơ, đảm bảo yếu tố bất ngờ, và giành được thắng lợi trọn vẹn, đảo lộn tình thế, khiến bọn chủ ngục phải kinh hoàng thốt lên rằng: “mấy ông Việt Cộng ở tù lúc thường lờ đờ như gà toi, lúc xung trận thì dữ như cọp mà đối xử với kẻ bại trận thì thiệt là nhân đạo”.
Nhân dịp kỷ niệm 36 năm ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, cũng là ngày giải phóng hoàn toàn “địa ngục trần gian Côn Đảo”, Nhà xuất bản Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh trân trọng giới thiệu cuốn sách “Chiếm tàu địch, vượt Côn Đảo”với mong muốn phổ biến rộng rãi nguồn tài liệu quý giá này đến bạn đọc.
